دریانیوز// بحران وضعیتی است که نظم سیستم اصلی یا قسمت هایی از آن سیستم های فرعی را مختل کرده و پایداری آن را بر هم می زند؛ به عبارت دیگر، بحران حادثه ای است که در اثر رخدادها و عملکردهای طبیعی و انسانی به طور ناگهانی به وجود می آید و سختی و خسارت را به یک مجموعه یا جامعه ی انسانی وارد می کند و بر طرف کردن آن نیاز به اقدامات و عملیات اضطراری و فوق العاده دارد.
مدیریت بحران مفهومی است که سازمان ها بیش از هر زمانی به آن می پردازند و دولت ها نیز برای کاهش شدت و اثر مخاطرات خود، از مباحث مربوط به مدیریت بحران بهره می گیرند.بحران، واقعیتی اجتناب ناپذیر در زندگی اجتماعی است. بحران ها در ذات خود بستر شکل گیری تهدیدها و فرصت هایی هستند که بر حسبنوع، شدت و گستره ی محیطی بحران، می تواند نظام سیاسی و مدیران حاکم را در شرایط دشوار و پر مخاطره ای قرار دهند. در شرایط بحران، فعالیتهای خبری و اطلاع رسانی از چنان حساسیتی برخوردار است که همه چیز تعیین کننده می شود: زمان، تصویر، لحن، ادبیات و واژه. بنابراین آنچه که در این شرایط از حساسیت و اهمیت ممتاز برخوردار می شود، مدیریت شرایط بحرانی و مدیریت استراتژیک در مواقع بحرانی است.
مدیریتی که بتوان با هنرمندی و هوشمندی استراتژیک، بابحران های موجود و تبعات ناشی از آن مقابله کرد و رویکرد پیش دستانه را به مرحله اجرا گذاشت. با تعریف بلا از بحران متوجه شدیم که بحران خبر نمی‌کند و کشور ما نیز با توجه به شرایط جغرافیایی‌اش در معرض خطرات غیرمترقبه قرار دارد.یکی از این خطرات زلزله است که هیچگاه نمی توان آن را پیش بینی کرد . از صبح سه شنبه ۲۵ مهر تا لحظه تهیه این گزارش هرمزگان ۱۲ بار لرزید ؛۴ زمین لرزه آن بالای ۵ ریشتر بود و اولین زمین لزره ۵ ریشتری در اولین ساعات حضور دانش آموزان در مدرسه اتفاق افتاد . با توجه به اینکه بیشتر مدارس هرمزگان در برابر زلزله مقاوم نیستند و زیر ساخت های مناسبی ندارند فرض کنید اگر زلزله ای با ریشتر بالاتر به وقوع می پیوست ممکن بود چه فاجعه ای رخ دهد در حالی که هیچ کدام از دانش آموزان الفبای ابتدایی مدیریت بحران را هم نمی دانند .
باید ایمنی را جزو کتب درسی خود قرار دهیم
در این مورد رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران می‌گوید : باید کتاب درسی در این باره طراحی و تدریس شود اما تا کنون اقدامی در این خصوص انجام نشده است. علی نصیری رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اشاره به ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور تاکید کرد: طبق قانون باید واحد درسی به عنوان «مدیریت بحران» در مدارس طراحی و تدریس شود اما چنین اقدامی تا کنون صورت نگرفته است.نصیری با اشاره به مشاهداتش از سفر به ژاپن و تجارب ایمنی این کشور گفت: همه مدارس ژاپن، اقدامات جدی در زمینه بحران در مدارس انجام می‌دهند. ما نیز باید ایمنی را جزو کتب درسی خود قرار دهیم. باید آموزش را از سطح مدارس آغاز کنیم و بعد دانش‌آموزان این آموزش‌ها را به خانه ببرند. آموزش نقش مهمی در پیشگیری از بحران دارد.
ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور
در ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور وظایف دستگاه‌ها و نهادهای مسئول در مدیریت بحران مشخص است. در این ماده قانونی آمده است، وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظفند با همکاری جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور و بر اساس استانداردهای سازمان، نسبت به طراحی و ارائه واحد درسی «آمادگی در مقابل حوادث و سوانح» در قالب برنامه آموزشی مدارس، دانشگاهها و موسسات پژوهشی اقدام کنند. گذراندن این درس برای تمامی دانش‌آموزان و دانشجویان الزامی است.با توجه به اینکه ایران، یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای جهان با گسل‌های فراوانی است که حدود ۹۰ درصد مساحت آن را می‌پوشاند و هرمزگان هم جزء استان های زلزله خیز کشور است باید مدیریت بحران در آن جدی گرفته شود به خصوص آگاه نمودن و آموزش دانش آموزان برای مواقع بحرانی و حوادثی مانند زلزله بطوریکه در تازه ترین خبری که از جام جم منتشر شده است یک زلزله شناس عنوان نمود :با اشاره به وقوع سه زمین لرزه با بزرگای بیش از پنج در منطقه فین هرمزگان؛ در این منطقه با پدیده فوج لرزه رو به رو هستیم و احتمال وقوع زمین لرزه بزرگتر را نمی‌توان نادیده گرفت ؛ در ادامه متن کامل خبر ذکر شده است .
فوج لرزه در هرمزگان
دکتر مسعود مجرب، زلزله شناس درباره وقوع سه زلزله با بزرگای بیش از پنج در فین هرمزگان گفت: این زلزله‌ها در منطقه‌ای اتفاق افتاده که به نوعی پیچیده‌ترین زمین ساخت را دارد.وی با اشاره به اینکه چند گسل مهم دراین منطقه وجود دارد، عنوان کرد: ایالت‌های زمین ساختی مهمی نیز در این منطقه کنار هم قرار گرفته اند، یعنی در این منطقه زاگرس، ایران مرکزی و مکران را داریم که از تیپ‌های لرزه‌خیزی متفاوتی برخوردار هستند.این زلزله شناس ادامه داد: بررسی نشان می‌دهد که زلزله‌های اخیر در هرمزگان روی صفحه گسل جبهه پیشانی زاگرس اتفاق افتاده است.
دکتر مجرب با اشاره اینکه تاریخ منطقه نشان می‌دهد که زلزله‌هایی با بزرگای ۵ و ۶ در این محل اتفاق افتاده است، توضیح داد: ثبت سه زلزله با بزرگای بیش از پنج و زلزله‌های کوچک دیگر نشان می‌دهد که در منطقه با فوج لرزه رو به رو هستیم.این زلزله شناس درپاسخ به این پرسش که آیا فوج لرزه‌ها می‌تواند، نشانه‌ای از وقوع زمین لرزه‌ای بزرگتر باشد؟ گفت: احتمال اینکه زلزله‌ای بزرگ بعد از این پدیده رخ بدهد وجود دارد. اما لازم به یادآوری است که سابقه لرزه خیزی منطقه نشان می‌دهد که تعداد رخ‌داد زلزله در این منطقه بالاست. ولی بزرگای زلزله‌ها پایین بوده است. البته استثناهایی نیز در این بین وجود دارد.وی افزود: به این ترتیب با توجه به طبیعت لرزه خیزی منطقه خیلی سخت است که بگوییم پس از سه زلزله با بزرگای حدود پنج زلزله‌ای بزرگ خواهد آمد. اما احتمال این اتفاق را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.دکتر مجرب درباره اینکه برای کاهش خطر و خسارات احتمالی چه رویکردی را باید دنبال کرد؟ نیز توضیح داد: در کنار پرداختن به بحث مقاوم سازی و افزایش آگاهی شهروندان باید به هوشمند سازی نیز فکر کنیم و ایجاد سامانه‌های هشدار سریع را نیز در دستور کار قرار دهیم.
این زلزله شناس ادامه داد: با گسترس شهرنشینی استفاده از فناوری‌های روز ضروری است و باید در این حوزه نیز سرمایه گذاری کرد تا دست‌کم خطرات ثانویه زلزله مانند آتش‌سوزی ها را کاهش داد.وی یاد آور شد: دست‌کم مسئولان باید برای ایجاد سیستم‌های ارزیابی سریع خسارت، اقدامات لازم را انجام دهند، زیرا با استفاده از این سیستم‌ها می‌توان فرصت لازم برای کمک به زلزله‌زدگان را از دست نداد و زودتر متوجه شد که کدام مناطق بیشترین آسیب را دیده‌اند.پس متولیان امر تا دیر نشده به فکر مقاوم سازی مدارس ؛ بافت فرسوده و حاشیه نشینان هرمزگان به خصوص بندرعباس باشید .
ثبت دیدگاه