دریانیوز // در ورودی برخی از خیابانهای اصلی بندرعباس، کوچهها و پیادهروها، صحنهای تکراری و ناراحتکننده هر روز قابل مشاهده است؛ حضور معتادان در جلوی چشم مردم، خانوادهها و حتی مسافرانی که برای گردش و کار به شهر آمدهاند. برخی از این افراد، نه تنها در گوشهای از خیابان، بلکه در مسیرهای پرتردد، به مصرف مواد مخدر میپردازند و حضورشان باعث ایجاد رعب و وحشت در میان عابران و ساکنان محلی شده است.این پدیده هر روز گستردهتر میشود و نه تنها امنیت روانی شهروندان را تحت تاثیر قرار داده، بلکه تصویر عمومی بندرعباس را به عنوان شهری امن و گردشگرپذیر خدشهدار کرده است. خانوادهها از ترس مواجهه فرزندانشان با این افراد، از تردد در برخی مسیرهای شهری پرهیز میکنند و مسافرانی که برای تفریح یا کار به بندرعباس میآیند، بارها در همان ساعات ابتدایی ورود با این صحنهها روبهرو میشوند.به گفته کارشناسان اجتماعی و روانشناسی شهری، حضور معتادان در معابر عمومی صرفاً یک مشکل فردی یا اجتماعی محدود نیست، بلکه نمود یک بحران گستردهتر در حوزه پیشگیری، درمان و بازتوانی معتادان است. نبود مراکز نگهداری کافی، کاهش تعداد کمپها و محدودیتهای قانونی باعث شده که بسیاری از این افراد مجبور شوند به خیابانها و معابر عمومی پناه ببرند.
مصرف مواد مخدر در معابر عمومی
گزارش میدانی خبرنگار ما از برخی از خیابانهای مرکزی بندرعباس نشان میدهد که در طول روز، افراد معتاد در پارکها، پیادهروها و حتی جلوی فروشگاهها و رستورانها به مصرف مواد مخدر میپردازند. برخی از آنان نه تنها اعتیاد خود را پنهان نمیکنند، بلکه با حضور در مکانهای پرتردد، به نوعی نمایشی از وضعیت خود ارائه میدهند، این مساله باعث ایجاد اختلال در جریان عادی زندگی شهری شده و به نگرانیهای امنیتی و اجتماعی دامن میزند.یکی از عابران میگوید: وقتی از خیابان اصلی عبور میکنم، گاهی حتی نمیتوانم به راحتی مسیرم را طی کنم، چرا که معتادان جلوی چشمان مردم سیگار یا مواد مصرف میکنند و کسی هم کاری با آنها ندارد. این وضعیت باعث میشود احساس ناامنی کنم.وجود این افراد در محیطهای عمومی، علاوه بر ایجاد خطر روانی، سلامت عمومی شهروندان را نیز تهدید میکند. استفاده از سرنگهای آلوده، باقیماندن زبالههای ناشی از مصرف مواد و احتمال بروز خشونتهای خیابانی، از پیامدهای ملموس این پدیده است.
اثر روانی و اجتماعی بر شهروندان و مسافران
حضور معتادان در خیابانها، کودکان و نوجوانان را بیش از دیگر گروهها تهدید میکند. روانشناسان شهری معتقدند مشاهده مصرف مواد مخدر توسط کودکان، میتواند به شکلگیری باورهای نادرست و عادیسازی اعتیاد در ذهن آنها منجر شود. والدین بسیاری از ساکنان بندرعباس بارها از ترس مواجهه فرزندانشان با این افراد، از حضور در پارکها و مسیرهای شلوغ شهر خودداری میکنند. یکی از مادران ساکن مرکز شهر میگوید: دیگر نمیتوانم بچهام را برای بازی به پارک ببرم. معتادان در گوشه و کنار پارکها هستند و مواد مصرف میکنند. این وضعیت واقعا نگرانکننده است و نیاز به برخورد جدی دارد.مسافران نیز بارها از تجربه ناخوشایند مواجهه با این صحنهها خبر میدهند. بسیاری از آنها که برای اولین بار به بندرعباس سفر کردهاند، ضمن تمجید از جاذبههای طبیعی و گردشگری شهر، از وضعیت معابر و حضور معتادان در خیابانها گلایه دارند.حضور معتادان در معابر عمومی علاوه بر اثرات روانی، پیامدهای اقتصادی و امنیتی نیز دارد. کسبه و مغازهداران از کاهش مشتریان و کاهش رغبت خانوادهها برای حضور در مناطق شلوغ خبر میدهند. برخی رستورانها و فروشگاهها که در مسیرهای اصلی شهر فعالیت میکنند، با کاهش درآمد روبهرو شدهاند و این امر مستقیماً به اقتصاد شهری آسیب میرساند.
بررسیها نشان میدهد که شهرداری و نیروی انتظامی بندرعباس اقدامات متعددی برای جمعآوری و درمان معتادان انجام دادهاند، اما این اقدامات هنوز کافی نبوده و به شکل پایدار و مستمر اجرا نمیشوند. برخی از کمپها و مراکز درمان، ظرفیت کافی برای پذیرش همه معتادان ندارند و تعداد زیادی از آنان به خیابانها بازمیگردند.اعتیاد و حضور معتادان در خیابانها، نه تنها مسألهای شهری است، بلکه تأثیرات عمیق اجتماعی نیز دارد. بسیاری از خانوادهها که یکی از اعضایشان به مواد مخدر اعتیاد دارد، در سکوت و ناآرامی زندگی میکنند و با مشکلاتی از قبیل کاهش درآمد، اختلافات خانوادگی و اضطراب مزمن مواجه هستند. کارشناسان اجتماعی و روانشناسی شهری برای کاهش این پدیده، مجموعهای از راهکارها را پیشنهاد میکنند که شامل تقویت مراکز درمانی و بازتوانی، ایجاد کمپهای جدید با ظرفیت کافی، افزایش نظارت پلیس در معابر عمومی و برنامههای فرهنگی و آموزشی برای آگاهی خانوادهها و کودکان است.یکی از این کارشناسان میگوید: اگر معتادان تنها جمعآوری شوند اما برنامه بازتوانی و درمان نداشته باشند، مجدداً به خیابانها بازمیگردند.
بنابراین باید همزمان با اقدامات انتظامی، برنامههای درمانی و حمایتی هم اجرا شود.در طی یک هفته حضور میدانی خبرنگار ما در مناطق مختلف بندرعباس، چندین نقطه شلوغ و پرتردد شناسایی شد که حضور معتادان در آنها مشهود بود. در برخی خیابانها، معتادان جلوی چشم مردم، مواد مخدر استعمال میکردند و برخی دیگر مشغول مصرف مواد سیگاری بودند. رفتار آنان نه تنها برای مردم ناراحتکننده بود، بلکه گاهی باعث ایجاد نزاع و درگیری با دیگران میشد.یکی از عابران میگوید: این افراد گاهی حتی با یکدیگر دعوا میکنند و مردم را تهدید میکنند. من ترجیح میدهم مسیرم را تغییر دهم و این واقعیت را هر روز ببینم.کارشناسان معتقدند آموزش و فرهنگسازی در کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از حضور معتادان در معابر عمومی نقش مؤثری دارد. آگاهی شهروندان درباره نحوه مواجهه با معتادان، آموزش خانوادهها و کودکان و افزایش حس مسئولیت جمعی میتواند اثرات منفی این پدیده را کاهش دهد.بنابراین پدیده حضور معتادان در معابر عمومی بندرعباس، مشکلی چندوجهی است که نیازمند همکاری همهجانبه دستگاههای شهری، نیروی انتظامی، سازمانهای مردمنهاد، خانوادهها و رسانههاست. بدون اقدام مستمر و برنامهریزی بلندمدت، این وضعیت نه تنها ادامه خواهد داشت، بلکه تصویر عمومی شهر را نیز خدشهدار میکند و سلامت روانی و امنیت اجتماعی شهروندان و مسافران را به خطر میاندازد.
مردم از وضعیت خیابانها چه میگویند؟
یکی از فروشندگان خیابانی به خبرنگار ما گفت: وقتی معتادان در خیابان مواد مصرف میکنند، مشتریها کمتر میآیند و کسبوکار ما تحت تأثیر قرار میگیرد. امیدوارم مسئولان فکری به حال این مشکل کنند. یک مسافر هم بیان کرد: برای تفریح به شهر ساحلی بندرعباس آمدم، اما در همان ساعات ابتدایی با این صحنهها روبهرو شدم. واقعاً انتظار چنین چیزی را نداشتم و امیدوارم شرایط بهتر شود.
یک دانشجو هم افزود: حضور معتادان در خیابانها نه تنها امنیت روانی ما را تهدید میکند، بلکه به نوعی ما را مجبور به تغییر مسیرها و رفتارهایمان میکند. لازم است اقدامات جدیتری صورت گیرد.یکی از بانوان شهروند نیز تصریح کرد: همه روزه شاهد مصرف مواد جلوی چشم مردم هستیم. این موضوع باعث شده که احساس ناامنی کنیم و حتی از عبور در برخی مسیرها خودداری کنیم.
ثبت دیدگاه