دریانیوز//آموزش بهعنوان فرایندی هدفمند و هدایتشده، پایهای اساسی برای توسعه فردی و ارتقای دانش و مهارتهای انسان است. این فرایند شامل انتقال اطلاعات و پرورش تواناییهای جامع و کامل فرد برای زندگی و پیشرفت در جامعه را تضمین می نماید. آموزش با بهرهگیری از محتوای مناسب، روشهای متنوع و مشارکت فعال فراگیران، تواناییهای فرد را در حل مسئله، تصمیمگیری و کاربرد عملی دانش افزایش میدهد و زمینه رشد فکری، حرفهای و اجتماعی را فراهم میآورد. همچنین آموزش موجب تقویت انگیزه، خلاقیت و اعتمادبهنفس افراد شده و یادگیری پایدار و کاربردی را ممکن میسازد. بدون آموزش مؤثر توسعه فردی محدود و ظرفیت انسانها برای مواجهه با چالشهای شخصی و اجتماعی نیز کاهش مییابد.در فرایند آموزش نقش معلم و فراگیر حیاتی است. معلم بهعنوان راهنما اهداف آموزشی را مشخص، محتوای مناسب ارائه، از روشها و ابزارهای متنوع استفاده و محیط یادگیری را برای مشارکت فعال فراگیران آماده میسازد. ارائه بازخورد، انگیزهبخشی و اصلاح مسیر یادگیری از دیگر وظایف معلم است تا مفاهیم بهتر درک و مهارتها به شکل کاربردی به کار گرفته شوند. از سوی دیگر فراگیر باید فعال و مسئولانه،با کنجکاوی، تعهد، مشارکت در فعالیتها و تمرینهای عملی، مفاهیم را درک و بهکار ببندد. انگیزه ی داخلی، پرسشگری و تلاش برای فهم عمیق یادگیری را پایدار و کاربردی می نماید و بدون مشارکت فعال فراگیر هیچ آموزش حتی با بهترین معلم و روشها نیز به نتیجه مطلوب نمیرسد.آموزش میتواند به صورت رسمی مانند مدرسه و دانشگاه یا غیررسمی مانند تجربههای زندگی و آموزشهای خودآموز انجام شود. سه عنصر اصلی این فرایند عبارتند از منبع دانش یا مربی، فراگیر و محتوای آموزشی که از طریق روشها و ابزارهای مختلف منتقل میشوند.
آموزش برای پیشرفت فردی و اجتماعی ضروری است، زیرا توانایی انسانها را در حل مسائل، تصمیمگیری و تعامل مؤثر با دیگران افزایش میدهد. این فرایند موجب پرورش نیروی انسانی متخصص، ارتقای کیفیت زندگی و افزایش ظرفیت نوآوری و خلاقیت میشود و بدون آن، جامعه قادر به توسعه یا مقابله با چالشهای علمی، اقتصادی و فرهنگی نیست.تفاوت آموزش و یادگیری اصولا در هدف و رویکرد آنها است. آموزش فرایندی هدفمند و هدایتشده است که توسط مربی برای انتقال دانش مهارت یا رفتار به دیگران انجام میشود، در حالی که یادگیری یک فرایند درونی و فردی است که شامل درک، جذب و بهکارگیری دانش و مهارتها توسط خود فرد میشود. به عبارت دیگر، آموزش فعالیتی برنامهریزیشده است که داده میشود، اما یادگیری نتیجهای است که فرد به صورت فعال و شخصی کسب میکند و حتی بدون آموزش رسمی رخ دهد. یک آموزش مؤثر دارای ویژگی هایی مانند هدفمندی و ساختارمندی، اهداف روشن ،مطالب ارائهشده گامبهگام؛ مرتبط و کاربردی مطابق با نیازها و شرایط فراگیران در سایه فعالیت محوری و مشارکتی با استفاده از روشها و ابزارهای متنوع برای جلب توجه و اثرگذاری همراه با بازخورد و ارزیابی مستمر برای سنجش پیشرفت و اصلاح مسیر یادگیری و تکرار و تثبیت یادگیری برای ایجاد یادگیری پایدار و تقویت تفکر انتقادی و مهارت حل مسئله باشد.
چنین آموزشی فراتر از انتقال اطلاعات، توانایی یادگیری مؤثر و کاربردی را در فرد پرورش میدهد.عدم کارایی آموزشهای مؤثر معمولاً ناشی از عدم تطابق محتوا و روش با نیازها و شرایط فراگیران، آموزش یکطرفه و سخنرانیمحور که مشارکت فعال را محدود میکند، نبود تمرین و تکرار کافی، کمبود انگیزه و جذابیت آموزش، ارائه ناکافی بازخورد و تمرکز صرف بر حفظ اطلاعات به جای درک و کاربرد عملی باشد که موجب یادگیری سطحی، فراموشی سریع و کاهش کارایی آموزش میشوند.روشهای آموزش نیز متفاوت هستند. آموزش حضوری که امکان تعامل مستقیم، پرسش و پاسخ فوری و فعالیتهای گروهی را فراهم و برای آموزشهای عملی مناسب است، اما نیاز به حضور فیزیکی و محدودیتهای زمانی و مکانی دارد. آموزش مجازی که از طریق بسترهای آنلاین و دیجیتال، انعطاف پذیری و دسترسی آسان به منابع را فراهم می شود ولیکن به دلیل کاهش تعامل و تمرین عملی اثربخشی آن کمتر باشد. آموزش ترکیبی که تلفیقی از حضوری و مجازی است مزایای هر دو روش را با هم دارد و تجربه یادگیری کاملتری ایجاد میکند اما نیازمند برنامهریزی دقیق و منابع کافی است. آموزش مؤثر فرایندی جامع و هدفمند است که با مشارکت فعال معلم و فراگیر، استفاده از محتوای کاربردی و روشهای مناسب، تواناییهای فرد را برای زندگی، کار و مشارکت اجتماعی تقویت و رشد پایدار فردی و اجتماعی را تضمین مینماید.
ثبت دیدگاه