دریانیوز//یادداشتی از غیبت مسئولیت اجتماعی در استانی که بر ثروت نشسته و در فقر زندگی می‌کند را بخوانیم.در حالی‌که در بسیاری از استان‌های کشور، صنایع و بنگاه‌های اقتصادی سالانه ده‌ها هزار میلیارد تومان در قالب مسئولیت‌های اجتماعی هزینه می‌کنند، امام جمعه بندرعباس با انتقاد از عملکرد صنایع هرمزگان گفته است: در دیگر استانها بیش از ۲۰ همت در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی سالانه سرمایه‌گذاری می‌شود، اما در هرمزگان این رقم کمتر از یک همت است.
این سخن، نه فقط یک گلایه، بلکه واقعیتی تلخ از بی‌توجهی صنایع به سرزمین میزبان‌شان است؛ استانی که با وجود برخورداری از بنادر بزرگ، صنایع فولاد، آلومینیوم، پتروشیمی، شیلات و معادن فراوان، همچنان در فقر، بیکاری و کمبود زیرساخت‌های حیاتی گرفتار مانده است.
* هرمزگان؛ میان دو چهره متضاد ثروت و محرومیت
هرمزگان امروز تصویر دوگانه‌ای از توسعه دارد.از یک سو، آسمان بندرعباس پر از دود صنایع بزرگ و کشتی‌های باربری است که کالاهای صادراتی را به اقصی نقاط جهان می‌برند. از سوی دیگر، در همان شهر، محله‌هایی وجود دارد که مردم آن از ابتدایی‌ترین خدمات شهری، آموزشی و درمانی بی‌بهره‌اند.در ظاهر، ثروت از زمین و دریا استخراج می‌شود، اما در واقع، سود آن در حساب‌های مرکزی شرکت‌ها در پایتخت و دیگر استانها ذخیره می‌گردد.سهم مردم بومی از این حجم از تولید و صادرات، اندک است.
هرمزگان هنوز از کمبود بیش از ۶۰۰ مدرسه رنج می‌برد؛ بسیاری از کلاس‌ها فرسوده یا کانکسی‌اند و در مناطق حاشیه‌ای و روستایی، دانش‌آموزان در گرمای طاقت‌فرسا بدون امکانات آموزشی و آزمایشگاهی درس می‌خوانند.در حوزه درمان، نبود بیمارستان سوانح و سوختگی در استانی صنعتی چون هرمزگان، نه‌تنها یک نقص، بلکه تهدیدی برای جان مردم است. در حوادث کارگری و صنعتی، مصدومان ناچارند صدها کیلومتر تا شیراز یا یزد و تهران بروند تا درمان شوند؛ سفری که گاه مرگبار تمام می‌شود و در انفجار بندر شهید رجایی در اردیبهشت ماه ، این نقیصه بیش از گذشته خود را نشان داد.
* زیرساخت‌هایی که خاک می‌خورند
پروژه‌های فرهنگی و اجتماعی نیمه‌تمام در هرمزگان، نماد بی‌تفاوتی مدیران و صنایع است.کتابخانه مرکزی بندرعباس که سال‌هاست تنها اسکلت بتنی‌اش در مرکز شهر باقی مانده، یکی از ده‌ها طرحی است که قربانی کمبود بودجه شده است.در گوشه و کنار استان، سالن‌های ورزشی نیمه‌کاره، زمین‌های خاکی و جاده‌های ناایمن هر روز جان مردم را تهدید می‌کنند. ده‌ها نقطه حادثه‌خیز در مسیرهای بین‌شهری وجود دارد که به‌دلیل نبود اعتبار هنوز ایمن‌سازی نشده‌اند.این در حالی است که تنها با تخصیص بخشی از بودجه مسئولیت اجتماعی صنایع بزرگ فعال در استان، می‌توان بسیاری از این مشکلات را رفع کرد.
* سؤال مردم: سهم ما از صنایع چیست؟
وقتی مردم استان می بینند صنایع زیادی در کنارشان فعالیت می‌کنند اما حتی در ساخت یک درمانگاه، مدرسه یا زمین ورزشی کوچک نقشی ندارند، اعتمادشان نسبت به کارآمدی این ساختار از بین می‌رود.در سایر استانها شرکت‌های نفتی و معدنی با اجرای ده‌ها پروژه اجتماعی، شهری ،آموزشی ،درمانی ، بخشی از محرومیت را کاسته‌اند. اما در هرمزگان، نه سازوکاری برای الزام صنایع وجود دارد و نه نظارتی که مشخص کند بنگاه‌های اقتصادی در برابر جامعه میزبان خود چه تعهدی دارند.آنچه امروز مردم مطالبه می‌کنند، نه صدقه، بلکه حق توسعه متوازن است؛ حقی که باید از محل درآمدهای کلان صنایع این استان تأمین شود.
* وقتی مسئولیت اجتماعی فقط در شعار می‌ماند
بسیاری از شرکت‌ها و بنگاه های اقتصادی در بروشورهای تبلیغاتی خود از مسئولیت اجتماعی سخن می‌گویند، اما در عمل، هیچ اثری از حضورشان در زندگی مردم نیست.در جهان امروز، CSR دیگر یک اقدام اختیاری نیست؛ بلکه بخشی از نظام حکمرانی اقتصادی و تعهد اخلاقی بنگاه‌هاست. شرکت‌ها موظف‌اند بخشی از سود خود را در مسیر ارتقای رفاه، آموزش، سلامت و محیط زیست جامعه محلی هزینه کنند.با این حال، در هرمزگان، هنوز چنین نگاهی نهادینه نشده و مسئولیت اجتماعی به امری «تزئینی» یا صرفاً «تبلیغاتی» تقلیل یافته است.
* ضرورت اقدام هماهنگ و الزام‌آور
کارشناسان اقتصادی معتقدند که برای برون‌رفت از این وضعیت، باید سازوکاری مشخص برای تخصیص سهم صنایع در حوزه مسئولیت اجتماعی ایجاد شود. تشکیل شورای استانی مسئولیت اجتماعی صنایع با حضور استانداری، نمایندگان مجلس،شورای شهر وشهرداری، اداره‌کل اقتصاد و دارایی، نمایندگان صنایع، سازمان مدیریت و نهادهای اجتماعی می‌تواند نخستین گام باشد.
در این شورا، نیازهای اولویت‌دار استان ، از احداث مدارس و بیمارستان‌ها تا ایمن‌سازی جاده‌ها و توسعه کتابخانه‌ها ، اماکن‌ورزشی ، آموزشی و…. تعیین و سهم هر صنعت در تأمین آن مشخص شود.شفاف‌سازی، گزارش‌دهی عمومی و انتشار عملکرد صنایع در این حوزه، می‌تواند هم اعتماد مردم را بازگرداند و هم رقابت مثبتی میان بنگاه‌ها برای کمک به توسعه محلی ایجاد کند.
* امام جمعه بندرعباس؛ صدای مردم بی‌صدا
وقتی امام جمعه بندرعباس با صراحت از بی‌توجهی صنایع سخن می‌گوید، در واقع صدای هزاران شهروندی است که سال‌هاست از فقر، بیکاری، کمبود امکانات آموزشی و درمانی رنج می‌برند.او با اشاره به اینکه «در سایر استانها بیش از ۲۰ همت در حوزه مسئولیت اجتماعی هزینه می‌شود»، این پرسش را مطرح کرد که چرا در استانی با چنین ظرفیت عظیمی از صنایع، این عدد به یک همت هم نمی‌رسد؟ درصورتیکه انتظار منطقی این است که این‌رقم در هرمزگان ۴۰تا۵۰ همت باشد.این هشدار، زنگ بیدارباشی برای مدیران و متولیان مربوطه و تصمیم‌گیران است تا پیش از آن‌که شکاف اجتماعی و اقتصادی عمیق‌تر شود، نگاه خود را به توسعه انسانی تغییر دهند.
* توسعه با مردم، نه بدون مردم
هرمزگان استانی استراتژیک، مرزی و ثروتمند است؛ اما توسعه بدون مردم و بی‌توجه به نیازهای واقعی آنان، معنایی ندارد.صنایع اگر بخواهند، می‌توانند با تخصیص بخشی از درآمد خود، نه‌تنها چهره استان را تغییر دهند، بلکه اعتماد و رضایت عمومی را نیز تقویت کنند.
مسئولیت اجتماعی لطف نیست؛ وظیفه‌ای قانونی و اخلاقی است.
تا زمانی که صنایع در کنار مردم نباشند، توسعه در هرمزگان فقط روی کاغذ اتفاق می‌افتد.
ثبت دیدگاه