دریانیوز// در روزگار ما، فضاي مجازي به بخشي جدايي‌ناپذير از زندگي تبديل شده است گروه‌هاي خانوادگي، کاري و محلي در واتساپ يا تلگرام، صفحات اينستاگرام و کانال‌هاي خبري، هر روز ميزبان گفت‌وگوهاي بي‌پايان هستند.
اما گاهي در ميان همين پيام‌ها ، جمله‌اي ساده يا شوخي بي‌جا، به يک شکايت رسمي و پرونده کيفري تبديل مي‌شود. قانونگذار در کشور ما از همان آغاز ورود فناوري‌هاي نوين ، سعي کرده مرز آزادي بيان را از مرز هتک حرمت و توهين جدا کند. اصل ۲۴ قانون اساسي آزادي بيان را به رسميت مي‌شناسد، اما در همان جمله تأکيد مي‌کند که
اين آزادي نبايد مخالف موازين اسلامي يا حقوق عمومي باشد. يعني آزادي وجود دارد ، اما نه به قيمت بي‌احترامي يا آسيب به حيثيت ديگران.در قوانين کيفري نيز اين موضوع با دقت مشخص شده است طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامي تعزيرات ، توهين به افراد از طريق گفتار ، نوشتار يا هر وسيله‌اي که موجب تحقير شخص شود ، جرم است و مجازات آن شلاق تا ۷۴ ضربه يا جزاي نقدي است.
همچنين در ماده ۶۹۷ همين قانون ، نسبت دادن جرم به ديگري بدون توانايي اثبات آن افترا محسوب مي‌شود که براي آن نيز مجازات حبس يا جزاي نقدي در نظر گرفته شده است. با گسترش فضاي مجازي ، قانونگذار به‌درستي مصاديق جديدي از اين رفتارها را در قانون جرايم رايانه‌اي (ماده ۱۸ پيش‌بيني کرده است .
بر اساس اين ماده، هرکس از طريق رايانه يا شبکه‌هاي مخابراتي ، مطالبي حاوي توهين ، افترا يا اکاذيب را درباره ديگري منتشر کند، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال يا جزاي نقدي محکوم خواهد شد.بنابراين ، ارسال پيام يا انتشار پستي که در آن به کسي توهين مي‌شود ، حتي اگر در يک گروه خصوصي باشد ، ممکن است پيگرد قانوني داشته باشد.
قانون تفاوتي ميان دنياي واقعي و مجازي قائل نيست ، پيام توهين‌آميز در شبکه اجتماعي همان اعتباري را دارد که در يک جلسه حضوري گفته مي‌شود.گاهي هم مردم از سر عصبانيت يا شوخي ، تصويري را با جمله‌اي تحقيرآميز منتشر مي‌کنند و تصور مي‌کنند همه مي‌فهمند که شوخي است. اما در قانون ، نيت شوخي از آثار فعل جداست.
اگر آبرو يا حيثيت کسي خدشه‌دار شود ، حتي بدون قصد سوء ، مسئوليت قانوني بر عهده‌ي منتشرکننده خواهد بود.از سوي ديگر ، افترا و نشر اکاذيب در فضاي مجازي فقط آسيب فردي نيست بلکه مي‌تواند نظم عمومي را بر هم زند. پخش شايعه درباره‌ي يک شخص يا نهاد ، اگر موجب اضطراب يا تشويش اذهان عمومي شود ، جرم سنگين‌تري محسوب مي‌شود و طبق ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامي ، مجازات شديدتري دارد.
بنابراين ، پيش از فوروارد کردن ، پست گذاشتن يا نوشتن کامنت تند ، بهتر است لحظه‌اي درنگ کنيم . فضاي مجازي مانند خيابان يا اداره است . سخن ما همان وزن و همان مسئوليت را دارد . احترام، نه‌فقط يک ادب اجتماعي ، بلکه يک الزام قانوني است.
ثبت دیدگاه