دریانیوز// استان هرمزگان، با وجود کسب عنوان قطب تجارت و اقتصاد کشور، با بحراني در ظاهر خاموش اما درحال گسترش روبه‌رو است. آمار رسمي از بازماندن بيش از ۲۷ هزار دانش‌آموز (بر اساس آمار سال تحصيلي گذشته) از چرخه تحصيل حکايت دارد که زنگ خطر جدي براي عدالت آموزشي و آينده توسعه انساني اين استان راهبردي محسوب مي‌شود.
اين بحران نه تنها ريشه در فقر و کمبود زيرساخت‌ها دارد، بلکه با غلبه آموزش نظري بر مهارت‌آموزي و رونق مشاغل کاذب مانند سوخت‌بري و قاچاق پيوند خورده و نيازمند يک «حرکت جمعي فرابخشي» براي نجات آينده استان است.
* بازمانده ها
آمار رسمي که توسط برخي مقامات ارشد استاني و کشوري تأييد شده، نشان‌دهنده ابعاد نگران‌کننده و توزيع نامتوازن بازماندگي از تحصيل در هرمزگان است. ۲۷,۵۲۶ دانش‌آموز هرمزگاني در سال تحصيلي گذشته از تحصيل بازمانده يا ترک تحصيل کرده‌اند.
بيشترين آمار بازماندگي در شرق استان شامل ميناب، جاسک، بشاگرد و سيريک با بيش از ۱۰ هزار نفر مشاهده مي‌شود که نشان‌دهنده تمرکز مشکل در مناطق محروم‌تر است.در مرکز استان، بندرعباس بيش از ۵۵۰۰ نفر و در غرب استان و جزاير قشم و رودان جمعاً بيش از ۱۲ هزار نفر از تحصيل بازمانده‌اند.
* ريشه ها، فقر، قاچاق و ضعف زيرساخت‌ها
علت‌هاي ترک تحصيل در هرمزگان مجموعه‌اي از عوامل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و ساختاري هستند که فراتر از کنترل آموزش و پرورش عمل مي‌کنند. مهم‌ترين دليل در مقاطع متوسطه ۱۵ تا ۱۷ سال درهرمزگان وسوسه درآمدهاي کلان از قاچاق سوخت و کالاست. نوجوانان به دليل فقر اقتصادي شديد و يا درآمدهاي خيره کننده، جذب مشاغل پرخطر و پردرآمدي چون سوخت‌بري و قاچاق کالا مي‌شوند.
درآمد سريع و نامتعارف اين فعاليت‌ها، انگيزه تحصيل را از بين برده و به عدم تمکين از والدين دامن مي‌زند. در مقطع ابتدايي (حدود ۱,۶۰۰ نفر)، ناتواني خانواده‌ها در تأمين حداقل هزينه‌هاي اوليه تحصيل (پوشاک، لوازم‌التحرير و سرويس) و همچنين معلوليت، دلايل عمده بازماندن ازتحصيلند .
نبود مدارس متوسطه دوم در بسياري از مناطق روستايي و دورافتاده، يک مانع جدي است. اين مسئله به دليل نگراني‌هاي فرهنگي و اجتماعي خانواده‌ها و نبود سرويس اياب و ذهاب، منجر به ترک تحصيل دختران مي‌شود. سيستم آموزشي همچنان بيش از حد به سمت آموزش‌هاي نظري و تئوريک متمايل است، که با توجه به آمار بالاي فارغ‌التحصيلان بيکار، انگيزه دانش‌آموزان براي ادامه تحصيل بي‌ثمر را کاهش مي‌دهد .
مديران استان تأکيد دارند که اين بحران، يک چالش ساختاري در سيستم آموزشي هرمزگان است. عدالت آموزشي و برابري در هرمزگان با شکاف عميقي مواجه است و فاصله سطح آموزش در اين استان با کشور و حتي بين مناطق مختلف شهر بندرعباس، بسيار معنادار و نگران‌کننده است.
* راهبردهاي مقابله و حرکت فرابخشي
مقابله با اين بحران نيازمند يک «مداخله موثر» و «بسيج عمومي» است که شامل بسيج تمام ظرفيت‌هاي استاني، از جمله دولت، قوه قضائيه و نهادهاي اقتصادي مي‌شود.مي بايست يک «کميته جذب» به رياست مستقيم فرماندار و با عضويت فعال دستگاه‌هايي چون دادگستري، بهزيستي و …تشکيل شود.
هدف اين کميته، استفاده از تمام ظرفيت‌ها براي بازگرداندن دانش‌آموزان باشد و در موارد مقاومت والدين (به ويژه مرتبط با مشاغل کاذب) از طريق قوه قضائيه اقدام به احضار و …کند. دستگاه قضايي و مسئولان بر لزوم عمل به مسئوليت‌هاي اجتماعي شرکت‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي بزرگ استان براي تجهيز اماکن آموزشي و حمايت مالي از دانش‌آموزان کم‌برخوردار تأکيد و پيگيري کنند .
توسعه عدالت آموزشي در مناطق محروم و حاشيه شهرها، تقويت مهارت‌آموزي و تلاش براي حل مشکل فضاي آموزشي، نيروي انساني و تجهيزات از راههاي است که دانش آموزان را به ادامه تحصيلات برمي انگيزاند . بحران بازماندگي از تحصيل در هرمزگان، صرفاً يک کمبود آموزشي نيست؛ بلکه آيينه‌اي از نابرابري‌هاي عميق اجتماعي و تهديدي جدي عليه سرمايه انساني است.
آينده هرمزگان و تحقق توسعه پايدار آن، در گرو نجات بيش از ۲۷ هزار دانش‌آموز است. تعلل در اين زمينه، نسلي را به وجود خواهد آورد که ظرفيت‌هاي بالقوه استان را به هدر داده و آسيب‌هاي اجتماعي را در قلب اقتصادي کشور تشديد خواهد کرد.
ثبت دیدگاه