دریانیوز// هرمزگان را با دريا ميشناسند؛ با موجهاي آبي، لنجها و تورها، با صياداني که از طلوع تا غروب دل به دريا ميزنند. اما همين مردمان دريا، امروز در سفرههاي خود کمتر بوي ماهي حس ميکنند. تناقضي تلخ در دل شهري که بر کرانه خليجفارس نشسته است.
بندرعباس و بسياري از شهرهاي ساحلي استان، حالا شاهد پديدهاي هستند که شايد تا چند سال پيش کسي باور نميکرد: حذف تدريجي ماهي از سفره بوميان.اين روزها، قيمت انواع ماهي حتي براي خود صيادان هم کمرشکن شده است. ماهي هوور، شير، حلوا سفيد و زردهماهيان که روزگاري در خانه هر بندري يافت ميشدند، حالا به غذاي لوکس تبديل شدهاند. خانوادههاي زيادي از طبقات متوسط و پايين جامعه ديگر توان خريد ماهي تازه را ندارند.
بسياري از مردم به جاي خريد از بازار ماهي، به کنسروهاي ارزان يا غذاهاي جايگزين روي آوردهاند؛ در حالي که زماني، سفره هرمزگانيها بدون ماهي، معنا نداشت.مشکل فقط گراني نيست. بخش مهمي از صيدهاي استان مستقيماً از بنادر به کاميونها و کانتينرهاي يخچالدار ميرود تا راهي استانهاي مرکزي يا حتي خارج از کشور شود. سهم مردم ساحل از نعمت دريا، هر روز کمتر ميشود. صادرات گسترده و نبود نظارت کافي بر عرضه داخلي باعث شده بازار محلي تهي از صيد تازه باشد.
در برخي بنادر کوچک حتي فروشگاههاي عرضه مستقيم ماهي تعطيل شدهاند.از سوي ديگر، صيادان بومي نيز روزهاي سختي را ميگذرانند. هزينه سوخت، ادوات صيد و تعمير لنجها افزايش يافته و بسياري از آنان با درآمد ناچيز يا حتي بدون سود به دريا ميزنند. صيد بيرويه شناورهاي صنعتي، تورهاي غيرمجاز و ورود شناورهاي خارجي، فشار مضاعفي بر ذخاير آبزيان خليجفارس وارد کرده است. در نتيجه، هم صيد کم شده و هم سفره مردم کوچکتر. در گذشته، رابطهاي فرهنگي ميان مردم و دريا وجود داشت.
ماهيگيري فقط شغل نبود، بخشي از هويت و زندگي بود. بوي ماهي تازه در کوچهها، صداي حراج ماهي در بازارهاي محلي و عطر قليهماهي در خانهها، نشانههاي بندر و زندگي دريايي بودند. امروز اما اين نشانهها در حال محو شدناند. نسل جديد شايد با موبايل از دريا عکس بگيرد، اما کمتر در ساحل به دنبال صدف يا صيد تازه ميگردد.در چنين شرايطي، بازگشت ماهي به سفره مردم، نيازمند سياستگذاري درست است. دولت بايد از صيادان بومي حمايت کند، بازارهاي محلي را تقويت کند و سهمي مشخص از صيد روزانه را براي مصرف داخلي در نظر بگيرد.
همچنين آموزش و ترويج فرهنگ مصرف آبزيان ارزانتر و محلي ميتواند به احياي اين سنت کمک کند. برخي گونههاي کمتر شناختهشده ولي مغذي ميتوانند جايگزيني براي ماهيهاي گرانقيمت باشند.در کنار اينها، مسئوليت اجتماعي شرکتهاي بزرگ فعال در حوزه شيلات نبايد ناديده گرفته شود. اگر صيد از آبهاي استان انجام ميشود، بخشي از منافع آن بايد به مردم همان استان بازگردد. اجراي طرحهايي مانند «ماهي براي همه» در شهرهاي ساحلي ميتواند گامي در جهت عدالت غذايي باشد.سفره هرمزگانيها روزي با ماهي معنا داشت.
امروز اما در بسياري از خانهها، تنها خاطرهاي از آن باقي مانده است. در شهري که دريا روبهرويش است، مردم از ماهي محروماند؛ و اين يعني فاصله گرفتن تدريجي از هويت خود. اگر امروز فکري نشود، شايد نسل آينده بندرنشينان، دريا را فقط در قاب عکس ببيند، نه در طعم غذايش.
ثبت دیدگاه