دریانیوز// توسعه پايدار تنها در سايه آموزش پايدار محقق ميشود. آموزش پايدار يعني فراهم کردن محيطي ايمن، شاداب و مجهز براي دانشآموزاني که قرار است آيندهسازان کشور باشند. در اين ميان، ساخت مدارس جديد تنها با ديوار و سقف معنا پيدا نميکند؛ بلکه بايد با نگاهي نوين و آيندهنگر به کيفيت فضاهاي آموزشي نگريست.
تجربه موفق ساخت مدرسه مغ احمد گچين توسط پالايشگاه نفت ستاره خليج فارس، نمونهاي روشن از اين نگاه آيندهنگر است؛ مدرسهاي که نهتنها مأمن آموزش، بلکه الگويي براي تلفيق علم، فناوري و مسئوليت اجتماعي شده است.در اين مدرسه، دو اقدام مهم و تحسينبرانگيز انجام شده است: نصب چمن مصنوعي براي بازي و ورزش ايمن دانشآموزان و نصب پنل خورشيدي براي توليد انرژي پاک و تأمين بخشي از هزينههاي جاري مدرسه.
اين دو اقدام، در ظاهر ساده اما در عمل، نمادي از آيندهنگري در توسعه زيرساختهاي آموزشي هستند؛ اقدامي که اگر در سطح گستردهتري تکرار شود، ميتواند تحولي بزرگ در سيماي مدارس هرمزگان و حتي کشور ايجاد کند.بر اساس آمار رسمي آموزش و پرورش، در استان هرمزگان بيش از ۳۵۰۰ مدرسه وجود دارد، اما تنها ۱۰۰ مدرسه داراي زمين چمن مصنوعي هستند. اين يعني تنها کمتر از سه درصد از مدارس استان از فضاي ورزشي ايمن و استاندارد برخوردارند.
دانشآموزان بسياري در مناطق گرمسيري و پرجمعيت هرمزگان هنوز در حياطهاي خاکي يا سيماني بازي ميکنند؛ در حاليکه همين لحظات بازي و ورزش، بخش مهمي از رشد جسمي و روحي آنان را شکل ميدهد.چمن مصنوعي نه تنها زيبايي محيط مدرسه را افزايش ميدهد، بلکه به تعبير احمد مرادي، نماينده مردم هرمزگان در مجلس شوراي اسلامي، «در حکم استاديوم براي دانشآموزان» است. وقتي کودکان و نوجوانان بتوانند در فضايي ايمن، با کفپوش استاندارد و بدون خطر زمينخوردگي يا آسيب، ورزش کنند، هم روحيه نشاط در مدارس تقويت ميشود و هم استعدادهاي ورزشي پنهان آنان شکوفا ميشود.
اما موضوع تنها به ورزش محدود نميشود. نصب پنلهاي خورشيدي در مدارس جديد در حال احداث و حتي مدارس ساخته شده در سال هاي گذشته و مدارسي که در هفته هاي اخير به بهره برداري رسيدند، ميتواند يکي از هوشمندانهترين گامها در جهت تحقق شعار «مدرسه سبز» باشد. در شرايطي که کشور با چالش ناترازي انرژي روبهروست و مصرف برق در فصول گرم به شدت افزايش مييابد، تجهيز مدارس به سامانههاي خورشيدي ميتواند هم به صرفهجويي در مصرف برق کمک کند و هم الگوي آموزشي براي نسل جديد باشد.
دانشآموزان وقتي ببينند مدرسهشان از انرژي خورشيد براي تأمين برق استفاده ميکند، مفاهيم حفاظت از محيطزيست و انرژيهاي تجديدپذير را نه در کتاب، بلکه در عمل فرا ميگيرند.از سوي ديگر، طبق گفته احمد مرادي، برق توليدي پنلهاي خورشيدي متصل به شبکه ميتواند درآمد ماهانهاي براي مدرسه ايجاد کند و بخشي از هزينههاي جاري آن، مانند خريد تجهيزات آموزشي، خنککنندهها يا کتابخانه و…، از همين مسير تأمين شود. اين يعني استقلال مالي نسبي مدارس و حرکت به سمت خودکفايي آموزشي که يکي از اهداف مهم توسعه پايدار در نظام تعليم و تربيت است.با اين حال، تحقق چنين الگويي تنها با مشارکت و نگاه مسئولانه صنايع و بنگاههاي اقتصادي ممکن است.
همانگونه که نماينده مردم هرمزگان تأکيد کرده، انجام مسئوليتهاي اجتماعي براي صنايع يک کار داوطلبانه نيست؛ بلکه الزام قانوني است. قانونگذار بهدرستي تصريح کرده است که واحدهاي صنعتي، پالايشگاهها و شرکتهاي بزرگ موظفاند بخشي از سود يا درآمد خود را در قالب پروژههاي اجتماعي به مناطق محل فعاليت خود بازگردانند.صنايع بزرگ فعال در استان هرمزگان، از پالايشگاه نفت ستاره خليج فارس گرفته تا شرکتهاي فولاد، آلومينيوم، کشتيسازي و بنادر و…، نهتنها ظرفيت مالي لازم براي اين اقدام را دارند، بلکه از نظر مسئوليت اخلاقي و اجتماعي نيز بايد خود را در قبال مردم و نسلهاي آينده متعهد بدانند.
حضور آنها در استان، بايد در کنار توسعه صنعتي، موجب رشد فرهنگي و آموزشي نيز شود.در دنياي امروز، شرکتها و صنايع تنها بر اساس حجم توليد يا سودآوري سنجيده نميشوند، بلکه شاخص «اثر اجتماعي» آنها نيز مورد ارزيابي قرار ميگيرد. در واقع، جامعه از بنگاههاي اقتصادي انتظار دارد که بخشي از درآمد خود را صرف توسعه زيرساختهاي اجتماعي مانند مدرسهسازي، بيمارستان، کتابخانه و فضاهاي ورزشي، جاده سازي و…. کنند.
اقداماتي چون ساخت مدرسه گچين، نشانهاي از اين همزيستي ميان صنعت و جامعه است؛ الگويي که ميتواند به سرعت در سراسر استان گسترش يابد.ضروري است سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس کشور نيز با همکاري اداره کل آموزش و پرورش هرمزگان، دستورالعملي مشخص براي تجهيز مدارس جديد به چمن مصنوعي و پنل خورشيدي تدوين کند. همچنين پيشنهاد ميشود طرحي براي جذب مشارکت صنايع و خيرين در قالب تهاتر مالياتي بهصورت شفاف اجرا شود تا انگيزه بنگاههاي اقتصادي براي ورود به اين حوزه افزايش يابد.
البته اين قانون وجود دارد که بايستي بيشتر تبيين و شفاف سازي شود تا صنايع ماليات شان را نيز در حوزه مسئوليت هاي اجتماعي هزينه کنند.در کنار صنايع، نقش خيرين مدرسهساز نيز همچنان بيبديل است. اگر خيرين بتوانند با نگاهي نو، بخشي از کمکهاي خود را به تجهيز مدارس با امکاناتي مانند چمن مصنوعي، پنل خورشيدي، سيستم سرمايش و گرمايش هوشمند يا کتابخانه ديجيتال اختصاص دهند، مدارس ما ميتوانند به سرعت از حالت سنتي فاصله بگيرند و به فضاي آموزش مدرن و پايدار نزديک شوند.
امروز دانشآموزان ما شايسته مدارسي هستند که نهتنها محلي براي درس خواندن، بلکه محيطي الهامبخش براي زندگي آيندهشان باشد. ساخت مدرسه مغ احمد گچين(تا سال گذشته کلاس هاي درس کانکسي بود) با نصب چمن مصنوعي و پنل خورشيدي، نشان داد که اين آرزو دور از دسترس نيست. کافي است ارادهاي مشترک ميان آموزش و پرورش، نوسازي مدارس، صنايع، خيرين و نهادهاي انقلابي شکل گيرد تا در آينده نزديک، در هر گوشه از هرمزگان مدارسي سرسبز، پرنور و خودکفا قد برافرازند.
در پايان بايد گفت، اگر هر مدرسه به يک مرکز آموزش سبز و ورزشي تبديل شود، آينده هرمزگان و ايران نيز روشنتر خواهد بود. سرمايهگذاري در اين مسير، نه هزينه بلکه يک «سرمايهگذاري اجتماعي پايدار» است؛ سرمايهاي که سودش را نه در ترازنامه مالي صنايع، بلکه در چشمان درخشان دانشآموزاني خواهيم ديد که در حياطهاي سبز و زير آفتاب پاک، براي ساختن فردايي بهتر آماده ميشوند.
ثبت دیدگاه