دریانیوز// انرژی یکی از ارکان حیاتی اقتصاد دریا محور به شمار می‌رود، چرا که بسیاری از فعالیت‌های دریایی مانند حمل‌ونقل،شیلات صنعتی و گردشگری دریایی به منابع انرژی وابسته‌اند. در این نوع اقتصاد، انرژی نه‌تنها به عنوان محرک اصلی زیرساخت‌های بندری و کشتی‌رانی عمل می‌کند، بلکه توسعه فناوری‌های نوین مانند کشتی‌های با سوخت پاک، توربین‌های بادی دریایی و نیروگاه‌های موجی نیز نقش مهمی در پایداری و رشد آن دارند. استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در دریا، مانند انرژی باد و امواج، می‌تواند وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش داده و به کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی کمک کند.
از سوی دیگر، اقتصاد دریا محور به عنوان یکی از رویکردهای نوین توسعه پایدار، بر بهره‌برداری هوشمندانه از منابع دریایی و ساحلی تمرکز دارد. این نوع اقتصاد می‌تواند بستری برای تولید و انتقال انرژی باشد. خطوط انتقال انرژی زیر دریا، و توسعه نیروگاه‌های فراساحلی، کشورها را قادر می‌سازد تا از ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی دریاها برای صادرات انرژی بهره‌برداری کنند. این تعامل دوسویه میان انرژی و اقتصاد دریا محور، نه‌تنها موجب رشد اقتصادی مناطق ساحلی می‌شود، بلکه امنیت انرژی کشورها را نیز تقویت می‌کند. در نتیجه، انرژی در این اقتصاد هم نقش محرک دارد و هم نقش محصول استراتژیک، که می‌تواند مزیت رقابتی برای کشورها در عرصه جهانی ایجاد کند.
کاربرد انرژی در معماری با رویکرد اقتصاد دریا محور در سواحل جنوبی ایران
اقتصاد دریا محور به عنوان یک راهبرد توسعه پایدار، بر بهره‌برداری هوشمندانه از منابع دریایی و ساحلی تأکید دارد. در این میان، معماری به عنوان بستر زیستی و کالبدی جوامع ساحلی، نقشی کلیدی در تحقق اهداف این اقتصاد ایفا می‌کند. انرژی، به عنوان پیشران معماری پایدار، می‌تواند در طراحی، ساخت و بهره‌برداری از فضاهای ساحلی نقش‌آفرینی کند؛ به‌ویژه در سواحل جنوبی ایران که با اقلیم گرم و مرطوب، پتانسیل‌های خاصی برای بهره‌گیری از انرژی‌های نو و بومی دارد.
به جرعت می توان گفت در این زمینه پیشینه قوی داریم چرا که با بررسی معماری جنوب در ادوار مختلف در می یابیم که پیشینیان چطور با طراحی خاص و استفاده از المان های جنوب بناهایی طراحی کردند که با شاخصه های اقلیمی همخوانی داشته باشد. به عنوان مثال می توان به استفاده از بادگیرها برای تهویه طبیعی با بهره‌گیری از بادهای موسمی و جریان‌های دریایی اشاره کرد. حتی وجود سایه‌بان‌های عمیق، ایوان‌ها و بازشوهای کنترل‌شده برای کاهش بار سرمایشی در معماری این مناطق بسیار مشهود است. این موارد، داده هایی در معماری بومی این مناطق هستند که همچنان با اندکی مدرنیته شدن قابل اجرا در بناها می باشند. مثل استفاده از ایده حیاط مرکزی در طبقات فوقانی ساختمان ها با در نظر گرفتن مشاعات بیشتر و هویت بخشیدن به فضا، بر اساس اصول معماری و فرهنگی و البته قابلیت اثر برای پردازش و پیاده سازی به روش نوین که در این میان حفظ اصولی مقوله “حریم در خانواده ایرانی” نیز باید مورد توجه طراح قرار بگیرد.
شاید در ابعاد کلان تر بتوان به تولید انرژی در ساختمان‌های ساحلی نیز فکر کرد. مثل نصب پنل‌های خورشیدی روی بام‌ها و نماها برای تأمین برق مورد نیا و یا بهره‌برداری از انرژی جزر و مد برای تأمین برق مجتمع‌های بزرگ ساحلی،گرچه این طرح ها هزینه اولیه بالایی دارد ولی در دراز مدت، هم از نظر مالی و هم از نظر زیست محیطی منفعت به دنبال خواهد داشت .
یکی از جنبه های کاربری معماری در خدمت اقتصاد دریا محور ، طراحی زیرساخت‌های بندری و صنعتی بر اساس دانش روز می باشد. که مهمترین بعد در این نوع معماری در نظر گرفتن مصرف بهینه انرژی می باشد. به عنوان مثال می توان به ” معماری پایدار برای سردخانه‌ها، انبارها و مراکز فرآوری آبزیان” اشاره نمود.
همچنین با توجه به اقلیم برای رشد و ارتقا مناطق ساحلی نباید از مقوله توسعه گردشگری دریایی غافل شد که حتی اگر بتوان در این زمینه با توجه به ساخت و ساز و رشد و توسعه اقامتگاه‌های انرژی‌محور پیش رفت، نه تنها در زمینه زیست محیطی صرفه جویی می شود بلکه تلاش برای استفاده از معماری پایدار به صورت مدرنیته و همخوان با فرهنگ و نیاز اقلیم خود به قابلیتی برای جذب توریست و در ادامه جذب درآمد های پایدار در منطقه خواهد شد.
قطعا این هم‌افزایی انرژی، معماری و اقتصاد منطقه‌ای باعث ایجاد فرصت‌های شغلی در حوزه طراحی و اجرای ساختمان‌های انرژی‌محور و جذب سرمایه‌گذاری خواهد شد.
انرژی هم به عنوان منبع درآمد، و هم به عنوان پیشران توسعه اقتصاد دریا محور در سواحل جنوبی ایران نقش ایفا می‌کند. ترکیب هوشمندانه انرژی‌های فسیلی و تجدیدپذیر، همراه با توسعه زیرساخت‌های بندری و صنعتی، می‌تواند این مناطق را به قطب اقتصادی پایدار تبدیل کند. سیاست‌گذاری دقیق، سرمایه‌گذاری هدفمند و آموزش نیروی انسانی، لازمه تحقق این چشم‌انداز است.
کاربرد انرژی در معماری با رویکرد اقتصاد دریا محور، نه‌تنها به بهینه‌سازی مصرف منابع منجر می‌شود، بلکه می‌تواند موتور محرک توسعه پایدار در سواحل جنوبی ایران باشد. ترکیب هوشمندانه طراحی اقلیمی، فناوری‌های نوین انرژی و اصول اقتصاد دریا محور، بستری برای تحول کالبدی و اقتصادی این مناطق فراهم می‌آورد. آینده معماری ساحلی ایران، در گرو پیوند عمیق میان انرژی، فرهنگ بومی و اقتصاد منطقه‌ای است.
ثبت دیدگاه