دریانیوز// شهر بندرعباس، به‌عنوان مرکز استان هرمزگان، در سال‌های اخیر با چالش جدی کمبود سرویس مدارس مواجه بوده است. این معضل که به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا شدت گرفته، نه‌تنها والدین و دانش‌آموزان را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو کرده، بلکه تبعات اجتماعی، اقتصادی و ایمنی متعددی را به همراه داشته است.
با نزدیک شدن به فصل بازگشایی مدارس، ضرورت اقدام فوری و هماهنگ از سوی نهادهای مسئول، از جمله شورای شهر، شهرداری، آموزش و پرورش، راهنمایی و رانندگی و فرمانداری، بیش از پیش احساس می‌شود. این سرمقاله با هدف بررسی ابعاد این چالش و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از تکرار سناریوهای تلخ سال‌های گذشته، به رشته تحریر درآمده است.
ابعاد بحران کمبود سرویس مدرسه در بندرعباس بایستی موردتوجه قرارگیرد.کمبود سرویس مدارس در بندرعباس، به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا، به یکی از دغدغه‌های اصلی والدین تبدیل شده است. نبود برنامه‌ریزی منسجم و نظارت کافی بر فعالیت سرویس‌های مدارس، باعث شده تا والدین با هزینه‌های سرسام‌آور و بازار سیاه سرویس مواجه شوند.
در سال‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از اخذ هزینه‌های دو تا سه برابری نسبت به نرخ مصوب از والدین منتشر شده است. این وضعیت نه‌تنها بار مالی سنگینی بر دوش خانواده‌ها تحمیل کرده، بلکه بسیاری از والدین را ناچار به یافتن راه‌حل‌های جایگزین کرده است.
برخی والدین به اجبار خود نقش راننده سرویس را بر عهده گرفته‌اند که این امر به کاهش بهره‌وری کاری و افزایش فشارهای روانی بر آن‌ها منجر شده است. برخی دیگر به استفاده از تاکسی‌های دربست یا پلتفرم‌های آنلاین مانند اسنپ روی آورده‌اند که هزینه‌های گزافی به همراه دارد.
از سوی دیگر، گزارش‌هایی از تردد دانش‌آموزان با موتورسیکلت، بدون گواهینامه و رعایت نکات ایمنی، به گوش می‌رسد که خطرات جانی و حوادث ترافیکی را به دنبال داشته است. این وضعیت همچنین باعث تشدید ترافیک در خیابان‌های منتهی به مدارس شده و کیفیت زندگی شهری را تحت تأثیر قرار داده است.
ریشه‌های این بحران را می‌توان در چند عامل کلیدی جست‌وجو کرد. نخست، نبود برنامه‌ریزی دقیق و پیش‌بینی نیازهای حمل‌ونقل دانش‌آموزان از سوی نهادهای مسئول است. شورای شهر بندرعباس تاکنون نتوانسته نرخنامه سرویس مدارس را به‌موقع و با در نظر گرفتن واقعیت‌های اقتصادی مصوب کند. تأخیر در اعلام نرخنامه باعث ایجاد فضای غیرشفاف و سوءاستفاده برخی رانندگان و شرکت‌های سرویس مدارس شده است.
البته نرخنامه پیشنهادی سرویس مدارس نیز بایستی زودتر توسط متولیان مربوطه آماده شده و به شورای شهر ارسال شود.دوم، فقدان نظارت مؤثر بر عملکرد سرویس‌های مدارس، زمینه‌ساز شکل‌گیری بازار سیاه شده است. ناهماهنگی بین دستگاه های متولی حوزه سرویس مدارس باعث شده تا هشدارهای مکرر رسانه‌ها در این حوزه نادیده گرفته شود و مشکلات سال به سال تکرار گردد.سوم، کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی در بندرعباس نیز به این بحران دامن زده است.
ناوگان تاکسی و اتوبوس شهری در این شهر به هیچ‌وجه پاسخگوی نیازهای جمعیت رو به رشد آن نیست. این کمبود، ظرفیت لازم برای تخصیص به سرویس‌های مدارس را محدود کرده و رقابت ناسالمی بین رانندگان سرویس مدارس برای کسب درآمد بیشتر ایجاد کرده است.برای رفع این معضل چندین‌ساله، لازم است اقدامات فوری و هماهنگی در سطوح مختلف مدیریتی انجام شود.
در ادامه، راهکارهایی برای پیشگیری از تکرار مشکلات گذشته و ایجاد یک سیستم پایدار برای سرویس مدارس ارائه می‌شود: تسریع در تصویب نرخنامه سرویس مدارس: شورای شهر بندرعباس باید هرچه سریع‌تر نرخنامه سرویس مدارس برای سال تحصیلی آینده را مصوب کند.
این نرخنامه باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های اقتصادی، از جمله هزینه‌های سوخت، نگهداری خودرو و معیشت رانندگان و شرایط اقتصادی خانواده ها، تنظیم شود تا هم برای والدین منصفانه باشد و هم برای رانندگان جذابیت داشته باشد. اعلام به‌موقع نرخنامه از ایجاد بازار سیاه و اخذ هزینه‌های غیرقانونی جلوگیری خواهد کرد.
تقویت نظارت و هماهنگی بین نهادها: آموزش و پرورش، شهرداری، راهنمایی و رانندگی و فرمانداری باید کمیته‌ای مشترک برای نظارت بر سرویس‌های مدارس تشکیل دهند. این کمیته باید بر انعقاد قراردادها، رعایت نرخ مصوب و ایمنی خودروها نظارت دقیق داشته باشد.
همچنین، ایجاد سامانه‌ای شفاف برای ثبت‌نام و نظارت بر سرویس‌های مدارس می‌تواند از سوءاستفاده‌ها جلوگیری کند.تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی: یکی از راهکارهای بلندمدت برای رفع کمبود سرویس مدارس، تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی بندرعباس است. دولت می‌تواند با صدور مجوز تردد خودروهای با پلاک مناطق آزاد در سطح استان هرمزگان، ظرفیت ناوگان حمل‌ونقل را افزایش دهد.
این اقدام نه‌تنها مشکل کمبود تاکسی و اتوبوس را برطرف می‌کند، بلکه بخشی از این ظرفیت می‌تواند به سرویس مدارس اختصاص یابد.ارائه مشوق‌های اقتصادی برای رانندگان: برای تشویق رانندگان به فعالیت در حوزه سرویس مدارس، دولت باید مشوق‌هایی نظیر یارانه سوخت، تسهیلات بانکی کم‌بهره، تأمین قطعات یدکی با قیمت مناسب و ایجاد تعمیرگاه‌های اختصاصی و… برای سرویس‌های مدارس در نظر بگیرد.
این اقدامات می‌تواند جذابیت فعالیت در این حوزه را افزایش داده و کمبود راننده را جبران کند.بهره‌گیری از تجربیات سایر استان‌ها: بندرعباس می‌تواند از تجربیات موفق سایر استان‌ها در مدیریت سرویس‌های مدارس الگوبرداری کند. برای مثال، برخی شهرها با ایجاد سامانه‌های آنلاین برای رزرو سرویس و نظارت بر عملکرد رانندگان، توانسته‌اند مشکلات مشابه را به حداقل برسانند.
همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین، مانند اپلیکیشن‌های حمل‌ونقل، می‌تواند فرآیند تخصیص سرویس به دانش‌آموزان را تسهیل کند.آموزش و فرهنگ‌سازی ایمنی: با توجه به گزارش‌های نگران‌کننده درباره تردد دانش‌آموزان با موتورسیکلت، آموزش و پرورش و راهنمایی و رانندگی باید برنامه‌های آموزشی برای دانش‌آموزان و والدین برگزار کنند تا خطرات این نوع تردد و اهمیت رعایت قوانین رانندگی تبیین شود.
همچنین، نظارت بر رعایت استانداردهای ایمنی در سرویس‌های مدارس، از جمله بررسی گواهینامه رانندگان و معاینه فنی خودروهای فعال در حوزه سرویس مدارس، باید تشدید شود.با نزدیک شدن به مهرماه و آغاز سال تحصیلی جدید، زمان برای رفع این معضل در حال تنگ شدن است.
تجربه سال‌های گذشته نشان داده که تأخیر در تصمیم‌گیری و ناهماهنگی بین نهادها، مشکلات را تشدید کرده و والدین و دانش‌آموزان را در ابتدای هر سال تحصیلی با سردرگمی مواجه کرده است. از این‌رو، لازم است شورای شهر، شهرداری، آموزش و پرورش، راهنمایی و رانندگی و فرمانداری از هم‌اکنون برنامه‌ریزی منسجمی را آغاز کنند تا سناریوی تلخ سال‌های قبل تکرار نشود.
درواقع کمبود سرویس مدارس در بندرعباس، چالشی چندوجهی است که ریشه در ناکارآمدی‌های مدیریتی، کمبود ناوگان حمل‌ونقل و نبود نظارت کافی دارد. این معضل نه‌تنها بر دوش والدین و دانش‌آموزان سنگینی می‌کند، بلکه تبعات اجتماعی و ایمنی گسترده‌ای به دنبال دارد.
با اتخاذ تدابیر فوری، از جمله تصویب به‌موقع نرخنامه، تقویت نظارت، توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی و ارائه مشوق‌های اقتصادی به رانندگان، می‌توان این بحران را مدیریت کرد. انتظار می‌رود مسئولان با بهره‌گیری از تجربیات سایر شهرها و هماهنگی بین‌دستگاهی، راه را برای سال تحصیلی بدون دغدغه هموار کنند. دانش‌آموزان، آینده‌سازان این سرزمین، شایسته محیطی امن و آرام برای تحصیل هستند و رفع این چالش، وظیفه‌ای است که بر دوش همه نهادهای مسئول سنگینی می‌کند.
ثبت دیدگاه