دریانیوز// در جهانی که منابع انرژی سنتی رو به کاهش است و نگرانی‌های زیست‌محیطی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی خورشیدی به‌عنوان راه‌حلی پایدار و پاک برای تأمین نیازهای انرژی بشر مطرح شده‌اند.
ایران، به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز خود در منطقه‌ای با تابش خورشیدی بالا، از پتانسیل بی‌نظیری برای بهره‌برداری از انرژی خورشیدی برخوردار است. این پتانسیل در استانی مانند هرمزگان، با بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال و اقلیمی گرم و خشک، به مراتب برجسته‌تر است.
استفاده از انرژی خورشیدی نه‌تنها می‌تواند وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد، بلکه به بهبود کیفیت محیط‌زیست، ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی پایدار کمک می‌کند. در این گزارش، به بررسی فرصت‌ها و اقدامات صورت‌گرفته برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در استان هرمزگان می‌پردازیم و چشم‌انداز این صنعت نوظهور را در منطقه تحلیل می‌کنیم.
مزایای انرژی خورشیدی در ایران و هرمزگان
ایران به دلیل قرار گرفتن در کمربند خورشیدی جهان، از ظرفیت تولید بیش از ۱۲۰ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر برخوردار است. این ظرفیت عظیم، به‌ویژه در مناطق جنوبی مانند هرمزگان، به دلیل شدت تابش خورشید و زمین‌های وسیع و بایر قابل استفاده برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی، فرصتی بی‌بدیل برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند.
هرمزگان، با سواحل طولانی و شرایط اقلیمی منحصربه‌فرد، نه‌تنها برای تولید انرژی خورشیدی بلکه برای بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر دیگر مانند انرژی امواج و جزر و مد نیز پتانسیل بالایی دارد.
مزایای استفاده از انرژی خورشیدی در هرمزگان شامل موارد زیر است:
پایداری زیست‌محیطی: نیروگاه‌های خورشیدی هیچ‌گونه آلایندگی تولید نمی‌کنند و به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند.
کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی: با توجه به مصرف بالای برق در هرمزگان، به‌ویژه در بخش خانگی و وسایل سرمایشی، تولید انرژی پاک می‌تواند فشار بر شبکه برق را کاهش دهد.
ایجاد اشتغال: توسعه نیروگاه‌های خورشیدی فرصت‌های شغلی متعددی در زمینه ساخت، نصب، نگهداری و مدیریت این واحدها ایجاد می‌کند.
صرفه‌جویی اقتصادی: تولید برق خورشیدی در بلندمدت هزینه‌های کمتری نسبت به نیروگاه‌های فسیلی دارد و برای خانوارهای کم‌درآمد تحت پوشش نهادهای حمایتی، منبع درآمدی پایدار ایجاد می‌کند.
استقلال انرژی: احداث نیروگاه‌های خورشیدی در مقیاس‌های کوچک و خانگی، به‌ویژه در مناطق دورافتاده هرمزگان، می‌تواند دسترسی به برق را بهبود بخشد.
فرصت‌های شناسایی‌شده در هرمزگان
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق هرمزگان، محمد کریمی، در میزگردی با حضور مقامات استانی و سرمایه‌گذاران حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: ۳۲۴ فرصت و زمینه برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت زیر ۷ مگاوات در این استان شناسایی شده است. از این تعداد، ۲۲ سایت به‌طور کامل نهایی شده و آماده واگذاری به سرمایه‌گذاران از طریق سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) است.
این اقدام نشان‌دهنده عزم جدی استان برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های انرژی خورشیدی و حرکت به سمت توسعه پایدار است.کریمی در این نشست تأکید کرد که هرمزگان با دارا بودن شرایط اقلیمی مناسب و زمین‌های وسیع، یکی از بهترین مناطق کشور برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر است.
او همچنین به پتانسیل‌های اقتصاد دریاپایه در هرمزگان اشاره کرد و افزود که با مطالعه و برنامه‌ریزی دقیق، می‌توان از انرژی امواج، جزر و مد و حتی سواحل برای تولید برق استفاده کرد. این ظرفیت‌ها، در کنار انرژی خورشیدی، هرمزگان را به قطبی بالقوه برای تولید انرژی پاک تبدیل کرده است.
اقدامات انجام‌شده و دستاوردها
تاکنون اقدامات قابل‌توجهی برای توسعه انرژی خورشیدی در هرمزگان انجام شده است. بر اساس اظهارات کریمی، مجوزهای اولیه برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت کل ۸۶ مگاوات برای ۴۷ متقاضی صادر شده است. علاوه بر این، نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی نیز در این مسیر مشارکت فعالی داشته‌اند.
تاکنون ۲۱۰۹ واحد نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس با ظرفیت مجموع ۱۰.۵ مگاوات برای خانوارهای تحت پوشش این نهادها احداث شده است. این واحدها نه‌تنها به تأمین برق پایدار برای این خانواده‌ها کمک کرده، بلکه منبع درآمدی از طریق فروش برق به شبکه را برای آن‌ها فراهم آورده است.
همچنین، ۴۱۸ واحد تولید انرژی خورشیدی انشعابی با ظرفیت ۳.۵ مگاوات در سطح استان راه‌اندازی شده است.این دستاوردها نشان‌دهنده حرکت رو به جلوی هرمزگان در مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است. با این حال، کریمی تأکید کرد که بخش اعظمی از ظرفیت‌های بالقوه این حوزه همچنان مغفول مانده و نیازمند توجه و سرمایه‌گذاری بیشتر است.
او از آمادگی کامل شرکت توزیع نیروی برق هرمزگان برای صدور مجوزهای قانونی و تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری خبر داد و خواستار مشارکت بیشتر بخش خصوصی شد.
چالش‌های پیشرو
با وجود پیشرفت‌های صورت‌گرفته، توسعه انرژی خورشیدی در هرمزگان با چالش‌هایی نیز مواجه است. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، رشد بی‌رویه مصرف برق در استان است. طبق آمار ارائه‌شده، پیک بار مصرف برق هرمزگان در سال ۱۴۰۳ به ۲۹۲۷ مگاوات رسیده که نسبت به سال قبل ۸ درصد رشد داشته است.
این افزایش مصرف، به‌ویژه در بخش خانگی و به دلیل استفاده گسترده از وسایل سرمایشی، فشار زیادی بر شبکه برق وارد کرده است. کریمی در این باره اظهار داشت که عدم بهره‌وری در مصرف انرژی یکی از مشکلات اصلی استان است و نیازمند فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی گسترده برای بهینه‌سازی مصرف است.
علاوه بر این، کمبود سرمایه‌گذاری و زیرساخت‌های لازم برای توسعه سریع نیروگاه‌های خورشیدی، از دیگر موانع پیشرو است. اگرچه ۳۲۴ فرصت شناسایی شده‌اند، اما تنها ۲۲ سایت نهایی شده‌اند که نشان‌دهنده نیاز به تسریع در فرآیندهای اجرایی و جذب سرمایه‌گذاران است. همچنین، هماهنگی بین نهادهای مختلف و رفع موانع بوروکراتیک می‌تواند به تسریع این روند کمک کند.
نقش فرهنگ‌سازی و مشارکت مردمی
یکی از نکات کلیدی مطرح‌شده در این گزارش، ضرورت فرهنگ‌سازی برای بهینه‌سازی مصرف برق و ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر است. با توجه به اینکه بخش خانگی بیشترین سهم را در مصرف برق هرمزگان دارد، آموزش و آگاهی‌بخشی به مشترکان می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش مصرف و افزایش استقبال از نیروگاه‌های خورشیدی خانگی داشته باشد.
برنامه‌های تشویقی مانند خرید تضمینی برق تولیدی توسط دولت و ارائه تسهیلات برای نصب پنل‌های خورشیدی نیز می‌تواند انگیزه بیشتری برای مشارکت مردمی ایجاد کند.
هرمزگان، پیشرو در انرژی پاک
استان هرمزگان با دارا بودن ظرفیت‌های بی‌نظیر در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی، در آستانه تبدیل شدن به یکی از مراکز اصلی تولید انرژی پاک در ایران قرار دارد.
شناسایی ۳۲۴ فرصت سرمایه‌گذاری و نهایی شدن ۲۲ سایت برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی، همراه با اقدامات نهادهای حمایتی و صدور مجوزهای لازم، نشان‌دهنده عزم جدی این استان برای حرکت به سمت توسعه پایدار است. با این حال، چالش‌هایی مانند رشد مصرف برق، کمبود سرمایه‌گذاری و نیاز به فرهنگ‌سازی همچنان نیازمند توجه جدی هستند.
برای تحقق کامل این ظرفیت‌ها، همکاری بین بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی ضروری است. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی خورشیدی، تسهیل فرآیندهای قانونی و تشویق خانوارها به استفاده از پنل‌های خورشیدی می‌تواند هرمزگان را به الگویی موفق در تولید انرژی پاک تبدیل کند.
در نهایت، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر نه‌تنها به بهبود محیط‌زیست و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک می‌کند، بلکه آینده‌ای روشن و پایدار برای نسل‌های بعدی در این خطه از ایران رقم خواهد زد. هرمزگان، با آفتاب درخشان و ظرفیت‌های بی‌انتهایش، آماده است تا درخششی نو در آسمان انرژی پاک ایران داشته باشد.
ثبت دیدگاه