دریانیوز// قاچاق سوخت در ایران، بهویژه در استان هرمزگان، نهتنها به یک معضل اقتصادی تبدیل شده، بلکه امنیت، آرامش و آسایش مردم را نیز به مخاطره انداخته است.
این پدیده شوم، با ابعاد گستردهای که در سالهای اخیر پیدا کرده، از جادههای ناامن و تصادفات مرگبار گرفته تا خاموشیهای مکرر و تهدیدات امنیتی، زندگی مردم این خطه گرمسیر را به چالش کشیده است.
قاچاق سوخت، آتشی است که نهتنها منابع ملی را میبلعد، بلکه خانوادهها را داغدار، اقتصاد را فلج و امنیت را متزلزل میکند. در این گزارش، به بررسی ابعاد مختلف این بحران، تأثیرات آن بر مردم هرمزگان و راهکارهای پیشنهادی برای مهار آن میپردازیم.
جادههای مرگ؛قاچاق سوخت و فاجعه انسانی
یکی از تلخترین پیامدهای قاچاق سوخت در هرمزگان، ناامنی جادههاست. خودروهای حامل سوخت قاچاق، که اغلب با سرعت غیرمجاز و بیمحابا در جادهها حرکت میکنند، به عامل اصلی تصادفات مرگبار تبدیل شدهاند.
بسیاری از این خودروها توسط رانندگانی هدایت میشوند که نهتنها مهارت کافی ندارند، بلکه به دلیل فشارهای اقتصادی یا اجبار گروههای سازمانیافته، با بیتوجهی به قوانین رانندگی، جان خود و دیگران را به خطر میاندازند. در این میان، استفاده از اتباع بیگانه غیرمجاز برای قاچاق سوخت، معضل را پیچیدهتر کرده است.
برخی از این افراد، که گاه آموزشهای نظامی در کشور خودشان نیز دیدهاند، با رانندگی خطرناک خود، هر جنبندهای را در مسیرشان له میکنند. نتیجه این بیقانونی، داغدار شدن خانوادههای بیگناهی است که قربانی طمع قاچاقچیان و سهلانگاری نهادهای مسئول شدهاند.تصادفات مرگبار و واژگونی خودروهای سوختبر، صحنههای دلخراشی را در جادههای هرمزگان رقم زده است.
مادرانی که فرزندانشان را در این حوادث از دست دادهاند، پدرانی که نانآور خانواده بودند و در آتش قاچاق سوخت سوختند و کودکانی که یتیم شدهاند، تنها بخشی از تراژدی انسانی این بحران هستند. این جادهها، که باید مسیر تردد امن برای مردم باشند، به قتلگاه تبدیل شدهاند و آرامش و آسایش را از خانوادههای هرمزگانی سلب کردهاند.
خاموشیها و بحران انرژی، وقتی سوخت به نیروگاهها نمیرسد
قاچاق سوخت نهتنها جان انسانها را میگیرد، بلکه اقتصاد و زیرساختهای حیاتی کشور را نیز به مخاطره میاندازد. نیروگاههای تولید برق که به سوخت برای فعالیت وابستهاند، به دلیل قاچاق گسترده، با کمبود منابع مواجه شدهاند. این کمبود، بهویژه در استان گرمسیر هرمزگان، به خاموشیهای مکرر و طولانی منجر شده است.
در گرمای طاقتفرسای این منطقه، که دمای هوا گاه به بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد میرسد، قطعی برق نهتنها زندگی روزمره را مختل میکند، بلکه سلامت و آسایش مردم را نیز به خطر میاندازد. کودکان، سالمندان و بیماران، بیش از دیگران از این خاموشیها رنج میبرند.بر اساس گزارشهای دستگاه قضایی، در منطقه کلاهی هرمزگان،معادل یک سوم از تولید روزانه پالایشگاه ستاره خلیج فارس ، سوخت در مخازن ذخیره شده است.
متاسفانه این حجم از سوخت از طریق دریا به کشورهای همسایه قاچاق میشود. این حجم عظیم از قاچاق، نشاندهنده سازمانیافتگی و عمق نفوذ شبکههای قاچاق در منطقه است. سوختی که باید در نیروگاهها به برق تبدیل شود و زندگی مردم را روشن کند، در دریا غرق سودجویی قاچاقچیان میشود و مردم هرمزگان را در تاریکی و گرما رها میکند.
تهدیدات امنیتی: اتباع غیرمجاز و اهمال وزارت کشور
یکی از جنبههای نگرانکننده قاچاق سوخت در هرمزگان، استفاده از اتباع بیگانه غیرمجاز در این فعالیت غیرقانونی است. این افراد، که گاه در کشورهای خود آموزشهای نظامی دیدهاند، نهتنها با رانندگی خطرناک خود جان مردم را تهدید میکنند، بلکه به دلیل حضور غیرقانونی و فعالیت در شبکههای قاچاق، خطرات امنیتی برای استان و کشور به همراه دارند.
احمد مرادی، نماینده مردم هرمزگان در مجلس شورای اسلامی، بارها نسبت به بیتوجهی وزارت کشور در زمینه طرد اتباع غیرمجاز و مدیریت این معضل گلایه کرده است. این اهمال، نهتنها امنیت منطقه را به خطر انداخته، بلکه اعتماد عمومی به نهادهای مسئول را نیز تضعیف کرده است.حضور اتباع غیرمجاز در فعالیتهای قاچاق سوخت، تنها به رانندگی خطرناک محدود نمیشود.
این افراد، که اغلب تحت کنترل شبکههای سازمانیافته فعالیت میکنند، میتوانند به ابزاری برای جاسوسی، خرابکاری یا سایر تهدیدات امنیتی تبدیل شوند. در شرایطی که هرمزگان به دلیل موقعیت استراتژیک خود از اهمیت ویژهای برخوردار است، این تهدیدات نمیتوانند نادیده گرفته شوند.
راهکارها: از اشتغال پایدار تا برخورد قاطع
برای مقابله با قاچاق سوخت و پیامدهای فاجعهبار آن، نیاز به رویکردی جامع و چندجانبه است. نخست، باید به ریشههای اقتصادی این معضل توجه کرد. بسیاری از جوانان و نوجوانان هرمزگانی، به دلیل نبود فرصتهای شغلی پایدار و قانونی، به دام قاچاق سوخت میافتند.
ایجاد اشتغال پایدار در شرق استان، از طریق سرمایهگذاری در صنایع محلی، گردشگری و کشاورزی، میتواند این افراد را از چرخه قاچاق خارج کند. برنامههای آموزشی و مهارتآموزی نیز میتوانند به جوانان کمک کنند تا به جای فعالیت در مشاغل غیرقانونی، به نیروی کار مولد تبدیل شوند.دوم، برخورد قاطع با شبکههای سازمانیافته قاچاق سوخت ضروری است.
این شبکههاکه از طریق زمین و دریا سوخت را به خارج از کشور منتقل میکنند، باید با همکاری دستگاه قضایی، نیروهای انتظامی و نظامی وامنیتی ریشهکن شوند. شناسایی و مجازات سران این شبکهها، بهجای تمرکز صرف بر رانندگان و عوامل اجرایی، میتواند تأثیر عمیقتری در کاهش قاچاق داشته باشد.سوم، مدیریت حضور اتباع غیرمجاز باید در اولویت قرار گیرد.
وزارت کشور موظف است با جدیت بیشتری به طرد اتباع غیرمجاز و جلوگیری از فعالیت آنها در قاچاق سوخت اقدام کند. شناسایی و برخورد قانونی با این افراد، نهتنها امنیت جادهها را افزایش میدهد، بلکه از تهدیدات امنیتی بلندمدت نیز جلوگیری میکند.چهارم، ایمنسازی جادهها و تشدید نظارت بر تردد خودروهای سوختبر میتواند از تصادفات مرگبار جلوگیری کند.
نصب دوربینهای نظارتی، افزایش گشتهای پلیس راه و وضع جریمههای سنگین برای رانندگی خطرناک، از جمله اقداماتی است که میتواند جادهها را به فضایی امن برای مردم تبدیل کند.
بازگرداندن آرامش به هرمزگان
قاچاق سوخت در هرمزگان، آتشی است که جادهها، خانوادهها و آرامش این استان را میسوزاند. از تصادفات مرگبار و خاموشیهای مکرر گرفته تا تهدیدات امنیتی و تخریب اقتصاد، این معضل ابعاد گستردهای پیدا کرده است. برای خاموش کردن این آتش، نیاز به عزمی ملی و همکاری همهجانبه نهادهای مسئول است.
ایجاد اشتغال پایدار، برخورد قاطع با قاچاقچیان، مدیریت اتباع غیرمجاز و ایمنسازی جادهها، گامهایی ضروری برای بازگرداندن آرامش به هرمزگان هستند. مردم این خطه سزاوار زندگی در امنیت، آسایش و رفاهاند، و این حق آنها نباید قربانی طمع قاچاقچیان و سهلانگاری مسئولان شود. زمان آن رسیده که با ارادهای پولادین، قاچاق سوخت را متوقف کنیم و آیندهای روشن برای هرمزگان رقم بزنیم.
تأکيد مسئولان قضایی و انتظامی بر لزوم تمکين از قانون
چند هفته قبل نیز مسئولان قضایی و انتظامی استان هرمزگان با حضور در بندرکلاهی، همکاری هرچه بیشتر مردم، بزرگان و معتمدین محلی این منطقه برای مقابله با قاچاق سوخت را خواستار شدند.
در راستای تأکیدات جدی ریاست قوه قضاییه مبنی بر لزوم مقابله نتیجه بخش با قاچاق سوخت با هدف کمک به دولت در جهت رفع مشکل ناترازی حامل های انرژی، نشست هم اندیشی مسئولان قضایی، انتظامی و اجرایی استان هرمزگان با بزرگان، معتمدین محلی و اهالی بندر کلاهی با هدف اقناع و آگاه سازی مردم از تبعات سوء قاچاق سوخت و اتخاذ تدابیر لازم در این خصوص با مشارکت عمومی در محل مسجد جامع این شهر برگزار شد.
در این نشست مجتبی قهرمانی رئیس کل دادگستری هرمزگان طی سخنانی مهمترین علل، پیامدها و آسیبهای اجتماعی و امنیتی ناشی از قاچاق سوخت و لایههای ناپیدای این معضل را تشریح کرد و از بزرگان منطقه و همه مردم درخواست کرد همچون همیشه با مسئولان و نهادهای ذیربط به منظور حل این مشکل همکاری کنند.
این مقام قضایی افزود: در پی مطالبات عمومی مردم و مسئولین با توجه به وقوع حوادث دلخراش جادهای در محورهای مواصلاتی شرق استان که در نتیجه تردد بیضابطه خودروهای قاچاقچیان سوخت منجر به جان باختن و مصدومیت تعداد زیادی از هموطنانمان شده است، با تصویب شورای تأمین استان هرمزگان، مقابله با قاچاقچیان سوخت به صورت جدی در دستور کار دستگاه قضایی و ضابطین امنیتی و انتظامی قرار گرفته است.
وی اذعان کرد: با توجه به تحقیقات و گزارش مأموران، متأسفانه قاچاقچیان سوخت بخش قابل توجهی از محیط شهر و محلات پیرامون بندرکلاهی را برای اقدامات مجرمانه خود در نظر گرفته اند که تبعات منفی اجتماعی و امنیتی متعددی را برای اهالی این بندر به دنبال داشته و موجب نارضایتی عمومی شده است. وی اظهار داشت: متأسفانه طبق آمار از دو هزار واحد مسکونی و تجاری موجود در بندر کلاهی، تعداد ۳۰۳ واحد در امر قاچاق سوخت فعال می باشند.
قهرمانی در ادامه با نمایش بخشی از تصاویر مربوط به سامانه های هوشمند ضابطین از رصد اطلاعاتی فعالیت قاچاقچیان سوخت در بندر کلاهی، گفت: با توجه به این تصاویر در مجموع ۳ هزار و ۹۶۹ مخزن سوخت متعلق به قاچاقچیان در بندر کلاهی شناسایی شده است که این مخازن در ۱۰ تیپ دسته بندی شده اند و از هزار لیتر تا ۲۵ هزار لیتر گنجایش دارند.
وی با بیان اینکه از مجموع واحدهای تجاری و مسکونی فعال در زمینه قاچاق سوخت در بندر کلاهی، تعداد سه واحد دارای مخازنی با ظرفیت بیش از ۳۰۰ هزار لیتر و ۲۴ واحد با ظرفیت بیش از ۲۰۰ هزار لیتر و ۷۳ واحد با ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار لیتر گنجایش می باشند، یادآور شد: گنجایش مجموع مخازن حاوی سوخت قاچاق در بندرکلاهی ۲۱ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر سوخت است که این عدد معادل یک سوم از تولید روزانه پالایشگاه ستاره خلیج فارس و برابر با ظرفیت ۷۰۰ دستگاه تریلر تانکردار (بونکر) و ۴۲۰ جایگاه ویژه سوخت و ۱۰ هزار و پانصد دستگاه خودروی نیسان می باشد.
وی با اشاره به اینکه قاچاق سوخت چالش اصلی استان هرمزگان به ویژه منطقه شرق آن است، یادآور شد: روزانه دهها میلیارد تومان از اموال بیت المال از طریق قاچاق سوخت، تاراج می شود که این موضوع عواقب ناگواری در حوزههای مختلف از جمله ایجاد فاصله طبقاتی کاذب، کمبود نیروی کار تحصیل کرده، قانون گریزی برخی از جوانان و نوجوانان و آسیبها و بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی را به همراه داشته است.
وی با بیان اینکه بزرگان منطقه و مردم و مسئولین نباید به فضاسازیهای صاحبان زر و زور و حامیان قاچاقچیان سوخت توجهی داشته باشند، تأکید کرد: در حوزه مقابله با قاچاق سوخت، اقدامات مختلفی از جمله در خصوص کشف مخازن غیرقانونی، دستگیری اتباع بیگانه غیر مجاز و جلوگیری از تردد خودروهای فاقد پلاک و پلاک مخدوش با هدف پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار جاده ای پیش بینی شده است.
قهرمانی خواستار تمکين از قانون و جمع آوری مخازن غیرمجاز سوخت به موازات جلوگیری از تردد خودروهای فاقد پلاک و پلاک مخدوش در محورهای مواصلاتی و جاده های اصلی و فرعی بندرکلاهی شد و از معتمدان، بزرگان و اهالی این منطقه خواست در این خصوص با مأموران انتظامی و متولیان امر همکاری لازم را داشته باشند.
قهرمانی با بیان اینکه اقدامات قاطعی به منظور مقابله با قاچاق سوخت انجام خواهد شد، هشدار داد؛ اقدامات دستگاه قضایی و عملیات نیروهای امنیتی و انتظامی با اجرای لایههای مختلف تا ریشه کنی کامل قاچاق سوخت در منطقه ادامه خواهد داشت.
برخورو قاطع و بدون اغماض با قاچاقچیان
سردار علی اکبر جاويدان فرمانده انتظامی استان هرمزگان نیز در این نشست با تأکيد بر اهميت امنيت به عنوان يک نعمت ارزشمند، بيان داشت: ما به خود می باليم و خدا را شاکريم که در جامعه اسلامی از بالاترین سطح نظم و امنيت برخورداريم و بر این اساس هرگز اجازه نخواهيم داد عدهای قليل با اقدامات قانون شکنانه خود اين امنيت را خدشهدار کنند.
سردار جاويدان با اشاره به اينکه اجرای قانون، مهمترين ابزار برای حفظ امنيت است، افزود: قانون هم حقوق و تکالیفی را برای ما ایجاد می کند که همه ما مکلفیم به آنها عمل کنيم تا امنيت و آرامش جامعه حفظ شود.
وی همچنین با انتقاد از وضعيت تردد خودروهای پلاک مخدوش و فاقد پلاک و فعالیت قاچاقچیان در بندر کلاهی، اظهار داشت: نباید اکثریت اهالی منطقه به خاطر اقدامات گروه اندکی از افراد متخلف و قانون گریز تاوان بدهند.
فرمانده انتظامی هرمزگان با بیان اینکه فعالیت قاچاقچیان سوخت در بندرکلاهی برازنده و در شأن مردم نجیب و شریف این منطقه نیست، تأکید کرد: در راستای صیانت از امنیت جاده ها و ایمنی تردد مردم در محورهای مواصلاتی بندرکلاهی و شهرستان میناب، چنانچه قاچاقچیان سوخت و رانندگان و راکبین وسایل نقلیه فاقد پلاک و پلاک مخدوش به فعاليت های غير قانونی خود ادامه دهند، بر اساس قانون، قاطعانه و بدون اغماض با آنها برخورد خواهد شد.
ثبت دیدگاه