وقتی تعرفه های خودرویی،جان مردم را به گروگان می گیرد

دریانیوز// صنعت خودروسازی در ایران سال‌هاست که با حمایت‌های تعرفه‌ای سنگین از سوی دولت به حیات خود ادامه می‌دهد.
این حمایت‌ها که در قالب تعرفه‌های واردات و محدودیت‌های مختلف برای ورود خودروهای خارجی اعمال می‌شوند، در ابتدا با هدف حمایت از تولید داخلی و حفظ اشتغال در این صنعت شکل گرفتند، اما در عمل به مرور زمان به مانعی برای رشد کیفیت، ارتقای فناوری و شکل‌گیری بازار رقابتی تبدیل شده‌اند. نتیجه چنین سیاستی آن شده است که مصرف‌کننده ایرانی با وجود پرداخت هزینه‌های بالا، مجبور به استفاده از خودروهایی است که نه از نظر ایمنی و کیفیت در سطح مطلوب قرار دارند و نه پاسخ‌گوی نیازهای روز بازار هستند.وقتی بازار در انحصار چند شرکت داخلی قرار می‌گیرد و امکان ورود رقبای قدرتمند خارجی به دلیل دیوارهای بلند تعرفه‌ای وجود ندارد، طبیعی است که انگیزه‌ای برای بهبود مستمر کیفیت در تولیدکنندگان داخلی باقی نماند. سال‌هاست گزارش‌های متعدد از نقص‌های فنی، آمار بالای تلفات جاده‌ای و نارضایتی مشتریان، ضرورت تغییر مسیر این سیاست حمایتی را گوشزد می‌کند. حمایت دولتی اگر واقعاً برای تقویت صنعت داخلی است، باید در قالبی متفاوت و هوشمندانه اعمال شود؛ حمایتی که نه بر پایه محدود کردن رقابت، بلکه بر ایجاد توانمندی‌های واقعی استوار باشد.یکی از راهکارهای جایگزین می‌تواند هدایت تسهیلات دولتی به سمت سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه باشد. کارخانه‌های داخلی به جای تکیه بر بازار انحصاری، باید با منابع مالی مشخص به ایجاد بخش‌های پژوهشی، جذب متخصصان داخلی و خارجی، و انتقال فناوری‌های نوین روی آورند. همچنین دولت می‌تواند با تسهیل همکاری‌های بین‌المللی و فراهم کردن زمینه ورود کارشناسان خارجی، مسیر یادگیری و ارتقای دانش فنی را برای شرکت‌های داخلی باز کند. چنین رویکردی نه تنها به رشد فناوری منجر خواهد شد، بلکه امکان تولید خودروهایی با استانداردهای جهانی و ایمنی بالاتر را نیز فراهم می‌سازد.از سوی دیگر، آزادسازی تدریجی واردات و کاهش منطقی تعرفه‌ها می‌تواند زمینه شکل‌گیری بازار رقابتی را فراهم کند؛ بازاری که در آن شرکت‌های داخلی برای حفظ سهم خود ناگزیر از افزایش کیفیت و کاهش قیمت باشند. در چنین شرایطی مصرف‌کننده نیز برنده اصلی خواهد بود، زیرا انتخاب‌های متنوع‌تر، محصولاتی ایمن‌تر و خدمات پس از فروش بهتر در دسترس او قرار می‌گیرد.تلفات جاده‌ای و خسارت‌های انسانی ناشی از کیفیت پایین خودروها، سالانه هزینه‌های گزافی بر دوش جامعه و نظام سلامت می‌گذارد. تغییر رویکرد دولت از حمایت تعرفه‌ای به حمایت ساختاری و فناورانه، می‌تواند هم به کاهش این هزینه‌ها و جان‌باختگان منجر شود و هم در بلندمدت صنعتی پویا، توانمند و قابل رقابت در عرصه جهانی بسازد.حمایت واقعی از صنعت خودروسازی یعنی ایجاد شرایطی که در آن نوآوری، کیفیت و شفافیت حرف اول را بزنند. انحصار و تعرفه‌های سنگین تنها به طولانی‌تر شدن مسیر پیشرفت منجر می‌شوند، اما حمایت مبتنی بر تحقیق، توسعه و رقابت، راهی است که می‌تواند هم به نفع تولیدکننده داخلی باشد و هم به نفع جامعه‌ای که شایسته استفاده از خودروهای ایمن و باکیفیت است.