دریانیوز//در هرمزگانی که همیشه آفتابش سخاوتمند میتابد اما آسمانش کمتر سخاوت باران دارد، بحران کمآبی سالهاست که به مهمان ناخوانده زندگی مردم تبدیل شده است. مردمی که از شرق تا غرب استان، از میناب و سیریک تا جاسک و بشاگرد، هر روز با دغدغه تأمین آب شرب مواجهاند و در بسیاری مناطق، حتی قطرهای آب پایدار و مطمئن در اختیار ندارند. این بحران اما تنها حاصل کمبارشی نیست؛ بخشی مهم از آن نتیجه مستقیم هدررفت گسترده روانابهایی است که هر ساله از کوهها و دشتها عبور میکنند و بیآنکه فرصتی برای ذخیرهسازی پیدا کنند، بیهیچ بهرهای وارد دریای عمان میشوند.در مناطقی مانند جاماش در بندرعباس، زرانی در میناب، مرک در سیریک، هنگستان در جاسک، شریفی در بشاگرد، سدیج و گابریک در جاسک و چندین نقطه دیگر، ساخت سدهای کوچک و متوسط سالهاست در حد مطالبه باقی مانده و هنوز تبدیل به واقعیت نشده است. این در حالی است که کارشناسان بارها هشدار دادهاند: زمین این مناطق توان جذب روانابها و تغذیه سفرههای زیرزمینی را ندارد. یعنی هر بارندگی، هر سیلاب مقطعی و هر جریان طبیعی آب، تنها یک مسیر پیشرو دارد؛ مستقیم به سمت دریا.
برآوردها نشان میدهد که اگر تنها مجموعهای از سدهای پیشنهادی در این پهنه جغرافیایی ساخته شود، بیش از یک میلیارد مترمکعب آب از هدررفت نجات پیدا میکند. عددی که در شرایط بحرانی کنونی نه فقط یک آمار فنی، بلکه تفاوتی حیاتی میان داشتن آب شرب و تشنهماندن هزاران خانواده در شرق و مرکز هرمزگان است. این حجم از آب میتواند منبعی مطمئن برای شرب، بخش کشاورزی محدود منطقه و حتی توسعه پایدار صنایع کوچک باشد؛ موضوعی که هم سلامت مردم را تضمین میکند و هم مانع مهاجرتهای اجباری ناشی از خشکسالی میشود.اما پرسش اصلی اینجاست: چرا با وجود اهمیت حیاتی موضوع، روند ساخت این سدها همچنان کند، یا در برخی موارد متوقف مانده است و یا اجرایی نشده است؟ پاسخ را باید در ترکیبی از کمبود اعتبارات دولتی، بروکراسی سنگین، اختلاف دستگاهها و گاهی نبود نگاه بلندمدت به مدیریت آب استان جستوجو کرد. در حالی که بسیاری کشورها، سرمایهگذاری در پروژههای آبی را اساس امنیت اجتماعی و اقتصادی خود میدانند، در هرمزگان هنوز بخشی از این نگاه راهبردی شکل نگرفته است.
اکنون زمان آن فرارسیده که از ظرفیت مغفولمانده سرمایهگذاران بخش خصوصی بهرهگیری شود. تجربه نشان داده هرجا دولت و بخش خصوصی در پروژههای زیربنایی شریک شدهاند، روند اجرا نهتنها سریعتر، بلکه کارآمدتر بوده است. در حوزه سدسازی نیز میتوان با مدلهای مشارکتی، BOT یا بهرهبرداری بلندمدت، بهترین فرصت را برای حضور بخش خصوصی فراهم کرد؛ بهویژه در مناطقی که با یک سد کوچک، میتوان آینده آبی چندین شهر و روستا را تضمین کرد.بحران کمآبی هرمزگان دیگر فرصت تعلل نمیدهد. هر سالی که میگذرد، سفرههای آب زیرزمینی فقیرتر، کشتزارها آسیبپذیرتر و ساکنان روستاها ناامیدتر میشوند. ساخت سدهای یادشده تنها یک پروژه عمرانی نیست؛ گامی اساسی برای حفظ زندگی، تداوم سکونت و ایجاد امنیت آبی برای نسلی است که حق دارد با امید بیشتری به آینده نگاه کند. امروز، تصمیم درباره آب، تصمیم درباره حیات استان است.
ثبت دیدگاه