دریانیوز// استان هرمزگان، به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد و برخورداری از بندرگاههای استراتژیک، همچون بندرعباس، به عنوان یکی از قطبهای اصلی اقتصاد و تجارت کشور شناخته میشود.
نقش این استان در حمل و نقل دریایی، صادرات و واردات کالا و صنایع مرتبط، اهمیت ویژهای در اقتصاد ملی دارد. اما این جایگاه اقتصادی برجسته، با واقعیت تلخی در حوزه اشتغال و توسعه انسانی همراه است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ نرخ بالای بیکاری و فقر گسترده در هرمزگان، چالشی است که به طور جدی رشد و توسعه پایدار استان را تهدید میکند.مطالعات و آمارهای رسمی نشان میدهد که علیرغم ظرفیتهای اقتصادی فراوان، هرمزگان یکی از بالاترین نرخهای بیکاری در کشور را داراست. این تناقض بزرگ، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی متعددی به همراه دارد؛ از افزایش مشاغل کاذب گرفته تا گسترش قاچاق سوخت و فعالیتهای غیررسمی که نه تنها سلامت بازار کار را تهدید میکند، بلکه به امنیت و رفاه عمومی استان نیز آسیب میرساند.
ریشههای مشکل بیکاری در هرمزگان
اصلیترین دلیل این وضعیت، فقدان مهارتهای فنی و حرفهای لازم در نیروی کار استان است. بسیاری از جوانان هرمزگان که به دنبال کار هستند، فاقد تخصصهای کاربردی و مهارتیاند که بازار کار استان به آن نیازمند است. در مقابل، صنایع و فعالیتهای اقتصادی موجود در استان برای ادامه فعالیت و توسعه، به نیروی کار ماهر و آموزش دیده نیازمندند. این عدم تطابق میان عرضه مهارتها و تقاضای بازار، یکی از بزرگترین موانع اشتغال پایدار در استان است.از سوی دیگر، نبود حمایتهای مالی کافی و تسهیلات مناسب برای مهارتآموختگان و کارآفرینان جوان، موجب شده تا بسیاری از آنان امکان راهاندازی کسبوکار و ورود به بازار رسمی کار را نداشته باشند. این شرایط، جوانان را به سمت فعالیتهای غیررسمی و غیرقانونی سوق داده و زمینه بروز ناهنجاریهای اقتصادی و اجتماعی را فراهم آورده است.
مهارتآموزی؛ کلید رفع بیکاری و محرومیت
یکی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با این مشکل، توسعه آموزشهای فنی و حرفهای است. آموزشهای مهارتی که با نیازهای واقعی بازار کار همراستا باشد، میتواند نقش تعیینکنندهای در توانمندسازی جوانان و ارتقاء قابلیتهای اشتغال آنان ایفا کند. گواهینامههای مهارتآموزی معتبر، سندی است بر توانایی و تخصص افراد و میتواند اعتماد کارفرمایان را جلب کند.اما صرف آموزش مهارت کافی نیست؛ مهارتآموختگان برای بهرهمندی واقعی از آموزشهای خود نیازمند حمایتهای مالی و تسهیلات ویژه هستند. پرداخت تسهیلات کمبهره، متناسب با نیاز و توان متقاضیان، میتواند زمینهساز اشتغالزایی و کارآفرینی پایدار شود. این امر، علاوه بر کاهش بیکاری، موجب افزایش تولید، بهبود وضعیت اقتصادی خانوادهها و در نهایت توسعه متوازن استان خواهد شد.
مشکل اعتبار گواهینامههای مهارتی قدیمی
یکی از مشکلات مهم دیگر، عدم اعتبار دائمی گواهینامههای مهارتی صادر شده در دهه ۸۰ است. دارندگان این مدارک برای دریافت تسهیلات یا ورود به بازار کار رسمی، مجبورند فرآیندهای پیچیده و زمانبری را طی کنند. الزام به معرفینامه از اتحادیههای صنفی یا شرکت مجدد در آزمونها، علاوه بر تحمیل هزینه و زمان، موجب سردرگمی و کاهش انگیزه افراد شده است.باید پذیرفت که مدارک مهارتآموزی صادر شده باید برای همیشه دارای اعتبار باشند و تنها در صورت نیاز به ارتقای مهارت، امکان شرکت در آزمونهای بهروزرسانی بدون موانع اداری فراهم شود. این رویکرد ضمن حفظ اعتبار مهارتآموختگان، از اتلاف منابع و وقت جلوگیری کرده و به تسهیل ورود آنان به بازار کار کمک میکند.
راهکارهای پیشنهادی برای رفع معضل بیکاری
۱. ارتقاء کیفیت و کمیت آموزشهای فنی و حرفهای: افزایش دسترسی به آموزشهای مهارتی با کیفیت در سراسر استان، به ویژه مناطق کمتر توسعه یافته و هماهنگی برنامههای آموزشی با نیازهای واقعی بازار کار.
۲. تسهیل دسترسی به تسهیلات مالی: طراحی و اجرای طرحهای حمایتی مالی با شرایط آسان و بهره کم، به منظور توانمندسازی مهارتآموختگان در راهاندازی کسبوکارهای کوچک و متوسط.
۳. کاهش موانع اداری: حذف الزام معرفینامههای صنفی و فرآیندهای پیچیده برای اعتبارسنجی مجدد گواهینامههای مهارتی، به نحوی که مدارک فنی و حرفهای صادر شده معتبر و قابل اتکا باشند.
۴. ارتباط مستمر با بخش خصوصی و صنایع: ایجاد سازوکارهای موثر برای شناسایی نیازهای نیروی کار در صنایع و بنگاههای اقتصادی و تنظیم برنامههای آموزشی بر اساس آن.
۵. ساماندهی مشاغل غیررسمی و قاچاق: تدوین سیاستهای راهبردی برای کاهش فعالیتهای غیرقانونی مانند قاچاق سوخت و جایگزینی آن با مشاغل قانونی و اشتغال مولد.
توسعه مهارتآموزی فنی و حرفهای
استان هرمزگان که با برخورداری از زیرساختهای اقتصادی قوی، نقش مهمی در توسعه کشور دارد، در عین حال با معضل بیکاری و فقر گسترده مواجه است. این وضعیت نیازمند توجه و برنامهریزی دقیق، سرمایهگذاری در آموزشهای مهارتی و حمایتهای مالی هدفمند است.
توسعه مهارتآموزی فنی و حرفهای، بهبود اعتبار مدارک مهارتی، تسهیل دریافت تسهیلات و کاهش موانع اداری، راهکارهای کلیدی برای تحقق اشتغال پایدار و کارآفرینی در هرمزگان است. تنها با اتخاذ چنین سیاستهایی میتوان به توسعه متوازن اقتصادی و اجتماعی استان امیدوار بود و زمینه رشد و شکوفایی بیشتر هرمزگان را فراهم آورد.
صفحه اصلی » گروه » یادداشت و مقاله
هرمزگان، قطب اقتصاد و معضل بیکاری
دریانیوز// استان هرمزگان، به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد و برخورداری از بندرگاههای استراتژیک، همچون بندرعباس، به عنوان یکی از قطبهای اصلی اقتصاد و تجارت کشور شناخته میشود.
ثبت دیدگاه