دریانیوز// در سالهای اخیر، استان هرمزگان به ویژه شهرهای بندرعباس، قشم و بسیاری از روستاهای اطراف با رشد قابل توجهی در تعداد موارد حیوانگزیدگی مواجه شده است.
این افزایش نگرانکننده در حالی رخ میدهد که جمعیت سگهای ولگرد در این مناطق به طرز چشمگیری افزایش یافته و این مسئله تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و امنیت روانی مردم شده است. آمارها نشان میدهد که حیوانگزیدگی در کشور طی دو دهه اخیر تا سه برابر افزایش یافته و هرمزگان به عنوان یکی از استانهای پرخطر، نیازمند اقدامات فوری و برنامهریزی شده برای کنترل این بحران است.
یکی از دلایل اصلی افزایش حیوانگزیدگی در هرمزگان، افزایش بیرویه سگهای ولگرد است. نبود مدیریت موثر و برنامههای منسجم برای کنترل جمعیت سگهای بدون صاحب، کمبود امکانات لازم در مناطق شهری و روستایی و همچنین ضعف در اطلاعرسانی عمومی سبب شده است که این جمعیت روز به روز بیشتر شود.
در بندرعباس و قشم، با وجود افزایش جمعیت انسانی و رشد شهرنشینی، امکانات کافی برای جمعآوری و نگهداری از حیوانات ولگرد وجود ندارد و همین موضوع موجب شده که سگهای ولگرد به صورت آزادانه در خیابانها، محلهها و حتی اطراف مدارس و مراکز عمومی تردد کنند.
این موضوع به طور مستقیم احتمال تماس مردم به خصوص کودکان و سالمندان با این حیوانات را افزایش داده و ریسک حیوانگزیدگی را بالا برده است.پیامدهای این روند بسیار جدی است. حیوانگزیدگی علاوه بر اینکه سلامت جسمی افراد را تهدید میکند، بار مالی قابل توجهی به نظام سلامت تحمیل میکند.
هزینههای بالای واکسیناسیون پس از گزش، بستری شدن و درمان موارد حیوانگزیدگی، فشار سنگینی را بر بیماران و سیستم بهداشتی وارد میکند. همچنین نگرانی خانوادهها و جامعه در خصوص افزایش موارد هاری و احتمال بروز مرگ ناشی از این بیماری نیز افزایش یافته است.
در سالهای اخیر، گزارشهایی مبنی بر مرگ و میر ناشی از حمله سگ های ولگرد در هرمزگان و سایر مناطق کشور به ثبت رسیده که یادآور اهمیت جدی این موضوع است.از سوی دیگر، ضعف در تامین و توزیع واکسن هاری برای حیوانات و انسانها نیز مشکل را تشدید کرده است.
تجربه نشان داده است که روشهای سنتی مانند کشتار دستهجمعی سگها، اثربخش نبوده و مشکلات جدیدی ایجاد کرده است. این روشها اغلب باعث افزایش پراکندگی سگهای ولگرد و کاهش اثرگذاری کنترل جمعیت شدهاند. کارشناسان تاکید میکنند که واکسیناسیون حداقل ۷۰ درصد از سگها میتواند چرخه انتقال بیماری هاری را قطع کند و این روش راهحلی علمی و مقرون به صرفه است.
برای مقابله با بحران حیوانگزیدگی در هرمزگان، نیازمند تدوین برنامههای جامع و کاربردی هستیم که بر پایه دادههای دقیق و همکاری بین بخشی استوار باشند. نبود آمار دقیق و علمی درباره جمعیت سگهای ولگرد در استان، یکی از بزرگترین چالشهاست که باید با انجام تحقیقات میدانی و استفاده از ظرفیتهای علمی و دانشگاهی مرتفع شود.
علاوه بر این، مشارکت فعال نهادهای مختلف از جمله وزارت بهداشت، شهرداریها، سازمانهای محیط زیست و نهادهای محلی و همچنین مشارکت مردم در کنترل و مدیریت حیوانات ولگرد ضروری است.نکته مهم دیگر، اهمیت آموزش و اطلاعرسانی عمومی برای کاهش تماسهای ناخواسته با سگهای ولگرد و افزایش آگاهی نسبت به اقدامات پیشگیرانه است.
فرهنگسازی در سطح جامعه میتواند نقش مهمی در کاهش خطرات داشته باشد و از طرفی همراهی و همکاری مردم در طرحهای واکسیناسیون و جمعآوری سگها را تسهیل کند.در نهایت، برای حفظ سلامت عمومی و جلوگیری از بروز فجایع انسانی، مسئولان باید توجه ویژهای به این مسئله داشته باشند و منابع مالی و انسانی لازم را برای مقابله با حیوانگزیدگی اختصاص دهند.
افزایش تعداد موارد حیوانگزیدگی در هرمزگان میتواند به بحران بزرگتری تبدیل شود که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی گستردهای خواهد داشت. بنابراین، اقدام فوری، برنامهریزی مدون، واکسیناسیون گسترده سگها و همکاری همهجانبه دستگاهها و جامعه، کلیدهای موفقیت در مهار این بحران هستند.
در شرایطی که کشورهایی توانستهاند با برنامهریزی صحیح و اجرای دقیق، بیماری هاری را در جمعیت حیوانات کنترل یا ریشهکن کنند، ایران به خصوص استان هرمزگان نیازمند اتخاذ رویکردهای نوین و علمی است تا از بروز فجایعی انسانی مانند مرگ بر اثر هاری جلوگیری شود.
به تعویق انداختن این موضوع میتواند عواقب جبرانناپذیری برای سلامت مردم به همراه داشته باشد. پس باید از همین امروز مسیر جدیدی را در پیش گرفت و با جدیت و همدلی به سمت کنترل و ریشهکنی حیوانگزیدگی حرکت کرد.
ثبت دیدگاه