دریانیوز// نمايش «رانده»، به نويسندگي و کارگرداني جواد انصاري و با درخشش الهام عليزاده و وحيد دهشکار، صرفاً يک اثر نمايشي نيست؛ بلکه تلنگري عميق و هنرمندانه به يکي از بغرنج‌ترين مسائل اجتماعي ما، يعني خشونت‌هاي خانگي و نگاه فرودست به جايگاه زن در خانواده است.
انصاري در اين اثر موجز و مؤثر، با کمترين امکانات، موفق به خلق فضايي شده که دردهاي ديرينه و هميشه در حال تکرار را به شکلي نافذ به صحنه مي‌آورد.
* نقد اجتماعي و عمق محتوا
محوريت ظلم و تبعيض: جواد انصاري، دغدغه‌مندانه، نوک پيکان نقد خود را متوجه تبعيض‌هاي نارواي جنسيتي مي‌کند که از سوي مردان خانواده (پدر و برادر) بر دختران و زنان اعمال مي‌شود. «رانده» روايتگر رنج‌هايي است که خواهران و دختران را از حقوق طبيعي و انساني‌شان دور مي‌سازد.
تصويرسازي از آسيب‌ها: نمايش به صورتي بي‌پرده، عواقب فاجعه‌بار اين سلطه‌گري را به تصوير مي‌کشد: از آزار و اذيت‌هاي روحي، رواني و جسمي گرفته تا اجبار به ازدواج زودهنگام (کودک‌همسري)، ضرب و شتم‌هايي که منجر به آسيب‌هاي جدي مي‌شوند، و حتي پاياني تلخ همچون خودکشي يا قتل‌هاي ناموسي.
اين اثر، در حقيقت، نمايشگر نابودي تدريجي و سيستماتيکِ خواسته‌ها، احساسات و نيازهاي دروني زنان است که تحت سيطره نگاه مالکيت‌گرا ناديده گرفته مي‌شوند.نقد تفکر «شيء انگاري: «رانده به وضوح تفکر سنتي و«ضد زن» را نقد مي‌کند؛ نگاهي که زن را به مثابه يک «شيء»يا دارايي تلقي کرده و حق تملک بر جسم و وجود او را به خود مي‌دهد.
اين نگرش، که متأسفانه ريشه بسياري از حوادث ناگوار خانوادگي در جامعه ما بوده است، از سوي انصاري به چالش کشيده مي‌شود. انتخاب اين موضوع، ارجاعي صريح به اخبار هولناک و تأسف‌باري است که در سال‌هاي اخير قلب جامعه را جريحه‌دار کرده است.
* ساختار هنري و اجراي مينيمال
آغاز نمادين و فضاي حسي: نمايش با يک تمهيد ساختاري قوي آغاز مي‌شود؛ صداي نجوا و پژواک دختري که ظاهراً در يک «قبر» يا در غياب مطلق قرار دارد، در برابر حضور برادري که در غربت بازگشته و مسبب طرد و آزار او بوده است. اين فضاي نمادين که حکايت از فاصله‌اي ابدي دارد، از همان ابتدا بار احساسي سنگيني به اثر مي‌دهد.
اقتصاد در اجرا و قدرت بازي: رانده در قالب يک اجراي دو نفره و جمع‌وجور، بر «اقتصاد در اجرا» تکيه دارد. دوري از دکورهاي پر زرق و برق و استفاده بجا از کمترين امکانات موجود، اين اثر را به يک کار مبتني بر احساس و «انرژي بازيگران» تبديل کرده است.ظرافت‌هاي فني: بهره‌گيري هوشمندانه از موسيقي مناسب و نورپردازي دقيق و مؤثر، به کمک بازيگران آمده تا فضاي حسي و ملتهب نمايش را تقويت کند و تماشاگر را عميقاً تحت تأثير قرار دهد. انرژي بالا و احساس مشهودي که در کار الهام عليزاده و وحيد دهشکار جاري است، نيروي محرکه اصلي نمايش به شمار مي‌آيد.
* تلنگري به نام هنر
«رانده» بيش از هر چيز، دل‌مشغولي‌ها و دغدغه‌هاي اجتماعي جواد انصاري براي تغيير نوع نگاه به دختران و زنان است. اين اثر جمع‌وجور و سنجيده، با استفاده درست و به‌موقع از مولفه‌هاي نمايشي، نقدي محکم و به‌جا به تفکرات سنتي ارائه مي‌دهد.اين نمايش يادآور اين حقيقت است که هنر، قدرتمندترين ابزار براي ايجاد «تلنگر» و ضربه زدن به موضوعات حساس اجتماعي است. «رانده» در عين سادگي در اجرا، با عمق محتوايي خود، ضرورت ادامه اين مبارزه فرهنگي و نياز مبرم به اصلاح روندهاي اجتماعي و فکري را فرياد مي‌زند.
ثبت دیدگاه