دریانیوز// در حالی‌که بندرعباس با چالش‌های اقتصادی، گرمای طاقت‌فرسا و فشارهای اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کند، پدیده‌ی زیرمیزی گرفتن توسط برخی پزشکان به زخمی عمیق بر پیکر نظام سلامت این شهر تبدیل شده است.
در این یادداشت، نگاهی صریح و بی‌پرده به این رفتار غیرقانونی، غیرشرعی و ضدانسانی دارم.درمانگاه یا بازار؟ مطب یا بنگاه؟ بیمار یا مشتری؟ این‌ها پرسش‌هایی است که هر شهروند بندرعباسی هنگام مراجعه به برخی پزشکان با آن مواجه می‌شود.
متأسفانه، پدیده‌ی شرم‌آور «زیرمیزی گرفتن» در برخی مراکز درمانی بندرعباس، به‌ویژه در حوزه‌های جراحی، زنان و زایمان، ارتوپدی و حتی درمان‌های عمومی، به یک رویه‌ی نانوشته تبدیل شده که نه قانون آن را تأیید می‌کند، نه وجدان آن را می‌پذیرد.
پزشکانی که پیش از انجام عمل، با خونسردی تمام، مبالغی هنگفت مطالبه می‌کنند،نه در قالب صورت‌حساب رسمی، بلکه به‌صورت نقدی، کارت هدیه یا حتی سکه در واقع علاوه بر دور زدن قانون، شأن انسانی بیمار را نیز لگدمال کرده‌اند. این رفتار، مصداق بارز سوءاستفاده از موقعیت حرفه‌ای و فشار روانی بر بیمارانی است که در شرایط اضطراری، چاره‌ای جز پرداخت ندارند.اما معایب این پدیده فقط به تخلف مالی محدود نمی‌شود.
زیرمیزی گرفتن، تبعیض را در درمان نهادینه می‌کند. بیمارانی که توان مالی ندارند، از خدمات محروم می‌شوند یا با تأخیر درمان می‌شوند. این رفتار، عدالت درمانی را نابود می‌کند و سلامت را به کالایی لوکس تبدیل می‌سازد. از سوی دیگر، این روند باعث بی‌اعتمادی عمومی به پزشکان، نظام سلامت و حتی نهادهای نظارتی می‌شود.
بیمارانی که احساس می‌کنند در حال معامله‌اند، نه درمان، دیگر به پزشک به چشم نجات‌دهنده نگاه نمی‌کنند، بلکه به چشم طلبکار.در بندرعباس، روایت‌های تلخی از مادران بارداری شنیده می‌شود که شب قبل از زایمان با تهدید به عدم انجام عمل مواجه شده‌اند مگر آنکه «هدیه‌ای» به پزشک بدهند.
بیمارانی که برای جراحی ارتوپدی، مجبور شده‌اند از اقوام قرض بگیرند تا «دستمزد غیررسمی» پزشک را پرداخت کنند. این‌ها فقط نمونه‌هایی از واقعیتی هستند که در سایه‌ی سکوت و بی‌عملی، روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود.با این حال، باید تأکید کرد که جامعه پزشکی بندرعباس، یکدست نیست.
پزشکان شریف، باانصاف و دلسوزی که با وجدان حرفه‌ای، اخلاق انسانی و تعهد واقعی به خدمت، شبانه‌روز در حال تلاش‌اند، کم نیستند. بسیاری از پزشکان این شهر، با وجود فشارهای اقتصادی و کمبود امکانات، همچنان با صداقت و فداکاری در کنار مردم ایستاده‌اند.
این یادداشت، نقد به کل جامعه شریف پزشکی نیست، بلکه هشدار و روی سخنم با آن اقلیت متخلفی است که با رفتار خود، اعتبار کل این جامعه را زیر سؤال می‌برند.رئیس سازمان نظام پزشکی هرمزگان، دکتر کرم‌پور، بارها اعلام کرده که دریافت هرگونه وجه خارج از حسابداری بیمارستان، غیرقانونی است.
اما سؤال اینجاست: وقتی قانون روشن است، چرا برخی پزشکان همچنان به تخلف ادامه می‌دهند؟ آیا نظارت‌ها ناکارآمد است؟ یا اینکه برخی پزشکان خود را فراتر از قانون می‌دانند؟ پزشکان محترم و محترمه متخلف، شما حق ندارید از درد و اضطراب بیماران برای کسب درآمد بیشتر استفاده کنید. شما حق ندارید سلامت مردم را گروگان بگیرید تا «سکه‌ای» به جیب بزنید.
شما حق ندارید با لبخند، قانون را دور بزنید و از بیمار بخواهید پولی بدهد که هیچ سندی برایش صادر نمی‌شود. اگر تعرفه‌های پزشکی شامل جراحی، ویزیت و خدمات تخصصی منصفانه نیستند، مسیر قانونی برای اعتراض را دنبال کنید. اما گرفتن پول در سکوت و پنهانی، آن‌هم بدون رسید، نه اعتراض است، نه شرافتمندانه.
این فقط یک تخلف است. تخلفی که اعتماد عمومی را نابود می‌کند و شأن پزشکی را زیر سؤال می‌برد.یکی از بزرگ‌ترین موانع در برخورد با پدیده‌ی زیرمیزی، مسئله‌ی «نبود مستندات» است. مراجع مسئول، از جمله سازمان نظام پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی، اعلام کرده‌اند که برای رسیدگی به شکایات، بیمار باید «رسید یا مدرک پرداخت» ارائه دهد. اما سؤال اینجاست: وقتی پزشک متخلف عمداً هیچ رسیدی صادر نمی‌کند، بیمار چگونه باید مدرک بیاورد؟
در بسیاری از موارد، پرداخت زیرمیزی پیش از عمل و در شرایط اضطراری انجام می‌شود. بیمار یا خانواده‌اش، در حالی‌که نگران جان عزیزشان هستند، مجبور به پرداخت می‌شوند. در چنین لحظاتی، کسی جرأت نمی‌کند از پزشک رسید بخواهد یا حتی صدای اعتراضش را بلند کند.
ترس از برخورد سرد، تأخیر در عمل یا حتی بی‌توجهی پزشکی، باعث می‌شود بیمار سکوت کند و مبلغ را بپردازد.این چرخه‌ی معیوب، باعث می‌شود تخلف ادامه پیدا کند و بیمار، قربانی بی‌عدالتی شود بدون آنکه بتواند از حق خود دفاع کند. بنابراین، مسئولان باید بدانند که نبود رسید، به‌معنای نبود تخلف نیست.
بلکه خودِ نبود رسید، نشانه‌ی تخلف است.راهکارهایی مانند نظارت میدانی و تصادفی بر عملکرد پزشکان، می‌تواند بخشی از این گره را باز کند. از مسئولان دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، نظام پزشکی و سایر مراجع انتظار می‌رود که با جدیت، شفافیت و اراده‌ی واقعی، با این پدیده برخورد کنند. مردم باید بدانند که می‌توانند شکایت کنند و این گلایه‌های باید شنیده شود.
ثبت دیدگاه