دریانیوز// بندر شهید رجایی، که امروز به عنوان بزرگ‌ترین بندر تجاری ایران شناخته می‌شود، ریشه در برنامه‌های توسعه‌ای دهه ۱۳۵۰ دارد. در آن دوران، دولت ایران با آگاهی از رشد سریع تجارت بین‌المللی و اهمیت استراتژیک خلیج فارس، تصمیم به احداث بندری بزرگ و مدرن گرفت که بتواند پاسخگوی نیازهای رو به رشد کشور باشد.
برای این منظور، از شرکت‌های مشاور بین‌المللی، به ویژه شرکت ایتالیایی ایتالکنسولت، دعوت شد تا طراحی و مطالعات اولیه بندر را انجام دهند. این مهندسان با توجه به موقعیت خاص بندرعباس و مجاورت آن با آب‌های عمیق و تنگه هرمز، طرح‌هایی جامع ارائه دادند که هدف آن ساخت بندری با استانداردهای جهانی و ظرفیت بالا برای پذیرش کشتی‌های اقیانوس‌پیما بود.
طرح اولیه بندر شامل اسکله‌هایی برای بارگیری و تخلیه کالاهای عمومی، مخازنی برای ذخیره مواد نفتی، محوطه‌های وسیع کانتینری و زیرساخت‌های پیشرفته برای حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای می‌شد. هدف این بود که بندر جدید نه تنها در تأمین نیازهای داخلی ایفای نقش کند، بلکه به دروازه‌ای برای تبدیل ایران به یک مرکز لجستیکی در منطقه خلیج فارس بدل شود.
پروژه در اوایل دهه پنجاه شمسی آغاز شد و فازهای اولیه ساخت و تجهیز با جدیت دنبال گردید. این بندر که در ابتدا با نام «بندر جدید بندرعباس» شناخته می‌شد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۶۰ به نام شهید محمدعلی رجایی، رئیس‌جمهور فقید کشور، بندر شهید رجایی نام گرفت.
وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و پس از آن جنگ ایران و عراق، روند توسعه بندر را دستخوش تغییراتی کرد. با آغاز جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹، بندر امام خمینی در خوزستان که تا آن زمان به عنوان اصلی‌ترین بندر تجاری کشور شناخته می‌شد، به دلیل نزدیکی به خطوط نبرد و آسیب‌های مکرر ناشی از حملات نظامی، بخش عمده‌ای از کارایی خود را از دست داد. در چنین شرایط حساسی، نگاه‌ها به بندر شهید رجایی که دور از صحنه درگیری و در منطقه‌ای امن‌تر قرار داشت، معطوف شد.
با تمرکز منابع و تلاش گسترده برای توسعه سریع‌تر این بندر، فعالیت‌های تجاری کشور به تدریج به سمت بندر شهید رجایی هدایت شد. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷، اگرچه پروژه‌هایی برای بازسازی بندر امام خمینی آغاز شد، اما واقعیت‌های اقتصادی و جغرافیایی باعث شد که اهمیت بندر شهید رجایی همچنان روندی صعودی داشته باشد.
زیرساخت‌های تازه، نزدیکی به آب‌های آزاد، قابلیت پهلوگیری کشتی‌های عظیم‌الجثه و ارتباط مستقیم با شبکه‌های ریلی و جاده‌ای کشور، این بندر را به گزینه‌ای بی‌رقیب تبدیل کرد. به تدریج، حجم عمده‌ای از صادرات و واردات غیرنفتی کشور از طریق بندر شهید رجایی انجام گرفت و نقش بندر امام خمینی به سطحی فرعی تنزل یافت.
امروز بندر شهید رجایی بیش از پنجاه درصد تجارت دریایی ایران را در اختیار دارد و به عنوان شاهرگ حیاتی اقتصاد کشور عمل می‌کند. این بندر با ظرفیت بالای ترمینال‌های کانتینری، مخازن فرآورده‌های نفتی، محوطه‌های گسترده بارگیری و تخلیه و برخورداری از تجهیزات پیشرفته تخلیه و بارگیری، یکی از پیشرفته‌ترین بنادر منطقه به شمار می‌رود.
در شرایطی که تحریم‌های اقتصادی و فشارهای بین‌المللی بر تجارت ایران سایه افکنده‌اند، بندر شهید رجایی با تکیه بر موقعیت راهبردی خود و توان مدیریتی داخلی، به یکی از مهم‌ترین ابزارهای حفظ پایداری اقتصادی کشور بدل شده است. این بندر نه تنها در عرصه اقتصادی نقش‌آفرینی می‌کند، بلکه زمینه اشتغال گسترده‌ای را برای هزاران نفر در حوزه‌های مختلف از حمل و نقل تا خدمات بندری فراهم آورده و جایگاه خود را به عنوان یک سرمایه ملی تثبیت کرده است.
ثبت دیدگاه