دریانیوز// در جهان امروز، با افزایش حجم جمعیت، توسعه شهرنشینی، رشد وسایل نقلیه و افزایش مواجهه انسانها با حوادث غیرمنتظره، ضرورت داشتن مهارتهای امدادی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
فجایع طبیعی مانند زلزله، سیل، آتشسوزی و تصادفات جادهای، به وضوح نشان میدهند که در لحظات بحرانی، دانش و مهارتهای فردی میتواند مرز بین زندگی و مرگ را تعیین کند.
این مهارتها نه تنها محدود به کادرهای تخصصی و نیروهای امدادی نیست، بلکه هر فرد در جامعه، چه بزرگسال و چه کودک، میتواند با یادگیری آنها، نقش موثری در کاهش آسیبها و نجات جان دیگران ایفا کند.آموزشهای امدادی، علاوه بر جنبه عملی و فنی، جنبه فرهنگی و اجتماعی نیز دارند. وقتی مهارتهای نجات به یک ارزش خانوادگی و اجتماعی تبدیل میشوند، جامعهای با سطح بالاتر از آگاهی و مسئولیتپذیری شکل میگیرد.
فرهنگسازی در این زمینه، به معنای ایجاد حساسیت و باور عمومی نسبت به ضرورت آمادهباش در برابر حوادث است؛ باوری که اگر از خانواده و مدارس آغاز شود، میتواند به جامعهای ایمنتر و پاسخگوتر منجر شود.در بسیاری از کشورهای پیشرفته، آموزشهای امدادی از سنین کودکی در مدارس آغاز شده و بخش مهمی از تربیت عمومی دانشآموزان را تشکیل میدهد.
این رویکرد به جامعه اجازه میدهد تا افراد مسئولیتپذیر، آگاه به خطرات و توانمند در مدیریت بحران تربیت کند. در ایران نیز، جمعیت هلالاحمر به عنوان نهادی پیشرو در آموزش امداد و نجات، دورههای متنوعی برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان ارائه میدهد تا سطح مهارتهای فردی و اجتماعی مردم ارتقا یابد.
در چنین فضایی، حضور خانوادهها بهصورت یکپارچه در این دورهها، اهمیت ویژهای دارد. خانواده، به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی، نقش کلیدی در انتقال ارزشها و مهارتها دارد. وقتی والدین و فرزندان با هم در کلاسهای امدادی شرکت میکنند، نهتنها یادگیری اثربخشتر میشود، بلکه فرصتی فراهم میآید تا مسئولیتپذیری، همبستگی و اهمیت کمک به دیگران به یک رفتار عادی و ارزشمند تبدیل شود.
حضور الگویی یک خانواده بندرعباسی در آموزشهای امدادی
در روزهایی که ضرورت آموزشهای امدادی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود، یک خانواده چهار نفره در بندرعباس، الگویی متفاوت و الهامبخش از فرهنگسازی اجتماعی ارائه کردهاند. نورالدین جعفری، پدر خانواده ۴۸ ساله، همراه همسرش زهرا خداوردیپور، معلم هنرستان؛ و دو فرزندشان، ایلیا و پوریا، تصمیم گرفتند تا در کنار هم، در کلاسهای آموزش امداد و نجات جمعیت هلالاحمر بندرعباس شرکت کنند.
این خانواده نشان دادند که یادگیری مهارتهای امدادی تنها یک انتخاب فردی نیست، بلکه میتواند به یک فرهنگ خانوادگی تبدیل شود که اثرگذاری آن در جامعه نیز محسوس است. ایلیا، فرزند ۱۴ ساله خانواده، که به فعالیتهای فنی و تعمیرگاهی علاقهمند است، اکنون آموزشهای امدادی را مکمل تواناییهای خود میداند و آن را به مهارتی حیاتی در زندگی روزمره و لحظات بحرانی تبدیل کرده است. پوریا، فرزند ۱۸ ساله خانواده، نیز با جدیت در کلاسها حاضر شد تا مهارتهایی را فرا گیرد که شاید روزی در نجات جان کسی تعیینکننده باشد.
زهرا خداوردیپور، مادر خانواده و معلم هنرستان، درباره انگیزه حضورشان در این دورهها بیان کرد: ما باور داریم آموزشهای امدادی از ضروریات زندگی امروز است. خواستیم فرزندانمان ببینند که یادگیری این مهارتها در کنار درس و کارهای روزمره چقدر ارزشمند است. وقتی خانواده کنار هم در چنین دورههایی شرکت میکند، انگیزه و اثرگذاری آن چند برابر میشود.
نورالدین جعفری نیز تأکید کرد: حضور در کلاسهای امداد و نجات، فرصتی برای ایجاد همبستگی بیشتر خانوادگی و مسئولیتپذیری اجتماعی فراهم میکند. وی افزود: این تجربه به ما یاد داد که هر فرد، حتی در شرایط عادی زندگی، میتواند نقشی مؤثر در ایمنی خانواده و جامعه خود داشته باشد، یادگیری اصول اولیه کمکهای اولیه، نحوه مقابله با شرایط بحرانی و توانایی مدیریت ترس و اضطراب، مهارتهایی هستند که هیچگاه بیفایده نیستند.
شرکت یک خانواده کامل در آموزشهای امدادی، نشاندهنده این است که فرهنگ ایمنی و یادگیری مهارتهای نجات، میتواند از خانه آغاز شود و به جامعه تسری یابد. وقتی والدین الگوی یادگیری و مسئولیتپذیری باشند، فرزندان نیز این رفتار را در زندگی روزمره خود بازتولید میکنند و این چرخه، جامعهای آگاه و ایمنتر شکل میدهد.
در شرایط بحرانی، چنین فرهنگی میتواند تفاوت چشمگیری ایجاد کند. افرادی که مهارتهای امدادی دارند، نهتنها از خود و خانواده محافظت میکنند، بلکه میتوانند جان دیگران را نیز نجات دهند و به کاهش فشار بر نیروهای تخصصی و خدمات اورژانسی کمک کنند.
تجربه خانواده جعفری در بندرعباس، نمونهای ملموس از این موضوع است؛ الگویی که میتواند سایر خانوادهها را نیز به حضور فعال در آموزشهای امدادی ترغیب کند و نشان دهد که یادگیری این مهارتها، یک سرمایه اجتماعی و انسانی ارزشمند است.بهطور کلی، آموزشهای امدادی، بیش از یک فعالیت فنی، یک سرمایه فرهنگی و اجتماعی محسوب میشوند.
خانوادهها با شرکت در چنین دورههایی، مسئولیت اجتماعی خود را جدی میگیرند، به ایجاد جامعهای ایمنتر کمک میکنند و الگوی عملی برای سایر شهروندان ارائه میدهند. حضور خانواده چهار نفره بندرعباسی در کلاسهای امدادی هلالاحمر، نمونهای برجسته از این رویکرد است و نشان میدهد که یادگیری مهارتهای نجات، میتواند از خانه آغاز شود و به جامعه گسترش یابد؛ فرهنگی که در لحظات بحرانی، نجاتبخش جان انسانها و تقویتکننده همبستگی اجتماعی خواهد بود.
ثبت دیدگاه