دریانیوز//در سال‌های اخیر، دغدغه کاهش نرخ باروری و پیر شدن جمعیت به یکی از محورهای اصلی سیاست‌گذاری در ایران تبدیل شده است. قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، که در سال ۱۴۰۰ تصویب شد، قرار بود به این بحران ملی پاسخی باشد. اما آنچه امروز در جامعه مشاهده می‌شود، فاصله‌ای عمیق میان اهداف این قانون و واقعیت‌های زندگی جوانان است.
شعارهای پرطمطراق درباره اهمیت خانواده و فرزندآوری، بدون تأمین زیرساخت‌های لازم، نه‌تنها راه‌حل نیستند بلکه می‌توانند به بی‌اعتمادی عمومی دامن بزنند.کاهش نرخ باروری در ایران به زیر سطح جانشینی رسیده و میانگین سنی جامعه رو به افزایش است. این روند، پیامدهای گسترده‌ای در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خواهد داشت. از کاهش نیروی کار جوان گرفته تا افزایش هزینه‌های سلامت و بازنشستگی، همه و همه نشان می‌دهند که جوانی جمعیت یک ضرورت ملی است.
اما آیا جوانان در شرایط فعلی، توانایی تشکیل خانواده و تربیت فرزند را دارند؟پاسخ این پرسش، در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر، در صف‌های مسکن، در جست‌وجوی شغل و در اضطراب‌های روزمره جوانان نهفته است. آن‌ها با بحران‌هایی مواجه‌اند که فراتر از توصیه‌های اخلاقی و شعارهای فرهنگی است.برای آنکه سیاست‌های جمعیتی به نتیجه برسند، باید زیرساخت‌های اساسی فراهم شود. این زیرساخت‌ها نه در قالب سخنرانی، بلکه در زندگی واقعی مردم معنا پیدا می‌کنند:
– مسکن: جوانی که توان پرداخت اجاره ندارد، چگونه می‌تواند به ازدواج و فرزندآوری فکر کند؟ طرح‌های مسکن ملی باید با اولویت خانواده‌های جوان اجرا شوند، نه با بروکراسی پیچیده و تأخیرهای بی‌پایان.- اشتغال: امنیت اقتصادی شرط اول تشکیل خانواده است. اشتغال پایدار، با درآمدی که حداقل هزینه‌های زندگی را پوشش دهد، هنوز برای بسیاری از جوانان یک رؤیاست.- سلامت و آموزش: خدمات درمانی برای مادران و کودکان، آموزش رایگان و با کیفیت و حمایت‌های اجتماعی برای خانواده‌ها باید در اولویت قرار گیرد.
بدون این‌ها، فرزندآوری به یک ریسک تبدیل می‌شود.- فرهنگ‌سازی واقعی: حمایت از خانواده باید در رسانه‌ها، آموزش و پرورش و سیاست‌های شهری بازتاب یابد. نه فقط در قالب تبلیغات، بلکه در ساختارهای ملموس زندگی.قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، در ذات خود می‌تواند مفید باشد. اما اجرای آن با چالش‌های جدی مواجه است. نبود هماهنگی بین نهادها، کمبود منابع مالی، و ضعف در اطلاع‌رسانی باعث شده بسیاری از مشوق‌ها به دست خانواده‌ها نرسد. حتی در استان‌هایی که پایلوت اجرای قانون بوده‌اند، تاکنون نتایج ملموسی مشاهده نشده است.
در کشورهای موفق، سیاست‌های جمعیتی با بسته‌های جامع حمایتی همراه بوده‌اند. فرانسه، سوئدو کره جنوبی نمونه‌هایی هستند که نشان می‌دهند فرزندآوری نیازمند امنیت، رفاه، و امید است. ایران نیز باید از این تجربه‌ها بهره‌برداری کند و سیاست‌های خود را بر اساس نیازهای واقعی خانواده‌ها طراحی کند.جوانی جمعیت یک هدف ملی است، اما تحقق آن نیازمند اقدام ملی است. قانون‌گذاری، بدون اجرا، بی‌اثر است. شعار، بدون زیرساخت، بی‌نتیجه است. جوانان ایران، نه با توصیه، بلکه با امید و حمایت واقعی به آینده دل می‌بندند. اگر می‌خواهیم نسل آینده‌ای پویا، سالم و امیدوار داشته باشیم، باید امروز زیرساخت‌های آن را بسازیم.
ثبت دیدگاه