جنوبِ روشن؛ وقتي صنعت، برق خود را مي‌سازد

دریانیوز// در روزگاري که بسياري از صنايع کشور با خاموشي‌هاي پياپي و بحران انرژي دست به گريبان‌اند، دو نام در جنوب ايران، معناي تازه‌اي به واژه «خودکفايي» بخشيده‌اند: فولاد کاوه جنوب کيش و آلومينيوم المهدي هرمزگان.

اين دو مجموعه با رويکردي آينده‌نگر، از مصرف‌کنندگان صرف انرژي به توليدکنندگان برق تبديل شده‌اند و اکنون بخشي از برق آن‌ها به شبکه سراسري تزريق مي‌شود تا هم مردم استان و هم صنعت کشور از آن بهره‌مند شوند.اين رخداد تنها يک دستاورد فني نيست؛ بلکه نشان از بلوغ مديريتي و بينش اقتصادي تازه‌اي دارد که در صنايع بزرگ کشور در حال شکل‌گيري است ؛ نگاهي که مي‌گويد امنيت انرژي، پايه پايداري توليد است.

* فولاد کاوه؛ از خاموشي تا خوداتکايي

در صنعتي که ثانيه‌ها با ارزش‌اند، توقف توليد به معناي زيان است. فولاد کاوه جنوب کيش با درک اين واقعيت، سال‌هاست راهي متفاوت را برگزيده است.اين مجموعه، با اجراي طرح‌هاي بزرگ در حوزه انرژي، از جمله احداث نيروگاه اختصاصي با ظرفيت ۵۴۶ مگاوات، توانست نام خود را در صدر الگوي «توليد بدون توقف» ثبت کند.

در سال‌هايي که صنايع بزرگ کشور يکي پس از ديگري با قطعي برق و گاز مواجه مي‌شدند، فولاد کاوه مسير استقلال را برگزيد. فاز نخست نيروگاه خرم‌آباد اين شرکت در تنها ۶ ماه تکميل و با ظرفيت ۱۸۳ مگاوات به شبکه سراسري متصل شد؛ رکوردي که نشان داد اراده و برنامه‌ريزي مي‌تواند بر تمام محدوديت‌ها غلبه کند.

به گفته دکتر جواد حاتمي، مديرعامل اين شرکت و مدير برجسته صنعت فولاد کشور در سال ۱۴۰۴، فولاد کاوه از سال آينده هيچ توقفي به‌دليل کمبود انرژي نخواهد داشت. او بر اين باور است که «توليد بدون توقف، تنها با استقلال انرژي ممکن است» — راهبردي که امروز ثمر داده است.

* هوش و فولاد؛ آينده‌اي که از امروز آغاز شد

فولاد کاوه جنوب کيش تنها در حوزه انرژي متوقف نمانده است. اين شرکت در حرکتي جسورانه، وارد مسير هوشمندسازي صنعتي شده و با شرکت «هوشمند سينا» تفاهم‌نامه‌اي براي طراحي نقشه‌راه ديجيتال امضا کرده است.

اين طرح چهار محور کليدي دارد:

1. مسترپروژکت تحول ديجيتال و هوشمندسازي خطوط توليد،
2. سامانه برخط بهاي تمام‌شده،
3. دستيار تصميم‌يار مبتني بر هوش مصنوعي،
4. سيستم هوشمند حمل‌ونقل و خدمات عمومي.

به گفته حاتمي، هوش مصنوعي مي‌تواند هزينه‌ها را تا ۴۰ درصد کاهش دهد و بهره‌وري را تا ۶۰ درصد افزايش دهد. او معتقد است: «در دنياي امروز، فولاد تنها از کوره نمي‌جوشد؛ از داده و هوش نيز ساخته مي‌شود.»بدين ترتيب، فولاد کاوه نخستين مجموعه فولادي کشور است که از مرحله توليد سنتي عبور کرده و به صنعت داده‌محور گام گذاشته است؛ گامي که مي‌تواند مسير ساير صنايع را نيز روشن کند.

* آلومينيوم المهدي؛ برق براي مردم و توليد

در چند کيلومتري آن‌سوتر، آلومينيوم المهدي هرمزگان نيز داستاني مشابه را رقم زده است.با بهره‌برداري از مرحله دوم نيروگاه سيکل ترکيبي اين شرکت با ظرفيت ۱۸۳ مگاوات، مجموع توان توليد برق آن به ۳۶۶ مگاوات رسيد. مرحله نهايي اين پروژه نيز تا دو سال آينده به ظرفيت ۵۴۶ مگاوات خواهد رسيد؛ سرمايه‌گذاري‌اي مشترک با گروه مپنا به ارزش ۲۷۰ ميليون يورو.

به گفته حميد رجب‌پور، مديرعامل شرکت آلومينيوم المهدي، اين نيروگاه نه‌تنها نياز توليدي شرکت را تأمين مي‌کند، بلکه مازاد برق خود را به شبکه ملي تزريق کرده و در کاهش خاموشي‌هاي خانگي استان هرمزگان نقش دارد.

او مي‌گويد: «ما از صنعتي که برق مي‌گيرد، به صنعتي تبديل شده‌ايم که برق مي‌دهد.»نتيجه اين خوداتکايي، افزايش تعداد ديگ‌هاي توليد، رونق صنايع پايين‌دستي و ايجاد اشتغال پايدار براي جوانان جنوب است؛ مصداقي روشن از پيوند صنعت و توسعه محلي.

* از جنوب ايران تا آينده کشور؛ الگويي براي توسعه ملي

سرمايه‌گذاري فولاد کاوه و آلومينيوم المهدي در حوزه انرژي، تنها اقدامي براي نجات خود نيست؛ بلکه در ابعادي کلان‌تر، خدمتي ملي به شبکه برق کشور است.اين دو مجموعه با ايجاد نيروگاه‌هاي اختصاصي، بار قابل‌توجهي از دوش دولت و وزارت نيرو برداشته‌اند و هم‌زمان به ثبات توليد خود نيز دست يافته‌اند.

چنين مدلي از «توليد در کنار تأمين انرژي» مي‌تواند در صنايع ديگر استان و کشور نيز تکرار شود. ايران داراي صدها مجتمع صنعتي بزرگ است که اگر هر يک از آن‌ها تنها ۱۰ درصد از سرمايه‌گذاري توسعه‌اي خود را به توليد برق اختصاص دهد، کشور نه‌تنها از بحران ناترازي انرژي رها مي‌شود، بلکه مي‌تواند به صادرکننده برق صنعتي نيز تبديل گردد.

* حاتمي؛ مديري که فولاد را به آينده پيوند زد

دکتر جواد حاتمي، مديرعامل فولاد کاوه جنوب کيش، نمونه‌اي از مديران نسل جديدي است که صنعت را تنها در خطوط توليد نمي‌بينند؛ بلکه آن را در پيوند ميان انرژي، فناوري و انسان تعريف مي‌کنند.او در دوره مديريتش با اجراي ۱۲ برنامه راهبردي، فولاد کاوه را به پيشتاز بورس کالا و نماد «تاب‌آوري صنعتي» بدل کرده است.

کسب عنوان «مدير برجسته صنعت فولاد کشور در سال ۱۴۰۴» در سمپوزيوم فولاد ايران، تنها يک تقدير نيست؛ بلکه تأييدي بر نگاه راهبردي او به مفهوم توسعه پايدار است.حاتمي بر اين باور است که:«در جهان امروز، توليدکننده واقعي کسي است که برق و هوشش را خود تأمين کند.»و فولاد کاوه، اکنون به معناي واقعي، چنين توليدکننده‌اي است.

* صنعتي که برق مي‌دهد، يعني به بلوغ رسيده است

موفقيت‌هاي فولاد کاوه جنوب کيش و آلومينيوم المهدي هرمزگان پيام روشني براي اقتصاد کشور دارد:توسعه صنعتي، زماني پايدار مي‌شود که صنايع بزرگ از «مصرف‌گرايي» فاصله بگيرند و در تأمين انرژي و فناوري، نقش فعال ايفا کنند.

اين دو مجموعه جنوبي، نشان داده‌اند که مي‌توان در دل بحران انرژي، به فرصت‌سازي رسيد. با تبديل چالش‌ها به ظرفيت، امروز ديگر خاموشي براي آن‌ها مفهومي ندارد؛ بلکه روشنايي، نشانه تفکرشان است.

* جنوب روشن، ايران اميدوار

فولاد کاوه و آلومينيوم المهدي نه‌تنها کارخانه‌اند، بلکه مدارس بزرگ مديريت صنعتي کشور هستند.آن‌ها نشان داده‌اند که «برق» تنها از نيروگاه نمي‌آيد، از ايمان، تفکر و اراده انسان ايراني نيز مي‌جوشد.در روزگاري که کمبود انرژي، سايه‌اي بر توليد کشور انداخته است، جنوب ايران روشن است روشن از برق کارخانه‌هايي که خود ساخته‌اندروشن از انديشه مديراني که در تاريکي بحران، چراغ آينده را افروخته‌اند.