دریانیوز// جشنواره فیلم ۱۰۵ ثانیه‌ای گمبرون‌شهر در بندرعباس، فراتر از یک رویداد ساده سینمایی ، به عنوان یک تسهیلگر هنری و فرهنگی برای شتابدهی به تحولات توسعه شهری عمل می‌کند.
این جشنواره با انتخاب نام تاریخی گمبرون، پیوندی استراتژیک میان هویت غنی گذشته و پویایی حال این شهر بندری ایجاد کرده است. تاکنون چهار دوره از این جشنواره از اسفند ۱۴۰۰ تاکنون و با شرایط و کیفیت رو به رشد برگزارشده است و امسال نیز شاهد برپایی چهارمین سال آن از ۲۶ تا ۲۸مرداد در محل سینما ستاره شهر بندرعباس بودیم .
جشنوراه امسال تفاوت های کیفی بسیاری با سال های گذشته کرده بود ازجمله سپردن داوری به چهره های هنری سرشناس (شقایق فراهانی ،علیرضا استادی و کمال تبریزی ) و افزودن بخش ملی .جدا از این در وهله نخست هیات انتخاب با سخت گیری در گزینش فیلم ها ،سطح استاندارد و قابل قبولی رابرای بخش های استانی و ملی تدارک دیده بودند. گمبرون‌شهر تنها یک نام نیست، بلکه نمادی از پیوند عمیق با تاریخ بندرعباس است.
این انتخاب هوشمندانه، جشنواره را به یک ابزار فرهنگی تبدیل کرده که هویت کهن این شهر را احیا می‌کند. برگزاری چنین رویدادهایی با سرمایه‌گذاری شهرداری، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت در حوزه فرهنگ است که در نهایت به ارتقای آگاهی عمومی و حل بسیاری از مسائل شهری از طریق بسترسازی فرهنگی منجر خواهد شد.
یکی از بزرگترین دستاوردهای این جشنواره، تبدیل شدن به بستری برای کشف و پرورش استعدادهای بومی در حوزه سینما است. جشنواره گمبرون‌شهر به فیلمسازان جوان هرمزگانی فرصت می‌دهد تا در یک فضای امن و حمایتی، ایده‌های خود را به تصویر بکشند و تجربه کسب کنند.
این رویداد، یک ویترین مهم برای سینمای نوپای منطقه است که شبکه‌ای پایدار از هنرمندان جوان را ایجاد کرده است.فیلم‌های تولیدی این جشنواره، آینه‌ای تمام‌نما از دغدغه‌های شهری بندرعباس هستند. آن‌ها به شکلی صادقانه و هنرمندانه، به موضوعاتی چون زیست‌بوم شهری و چالش‌های زندگی در شهرها و… می‌پردازند. این رویکرد، جشنواره را به یک نمایشگر مؤثر برای بیان مشکلات جامعه شهری و تلنگر به سلسله عصب آگاهی مردم و مسئولان تبدیل کرده است.
با افزودن بخش ملی ، دامنه جشنواره از مسائل محلی فراتر رفته و به دغدغه‌های کلان کشوری مانند بحران آب و آلودگی محیط زیست نیز پرداخته است. این نگاه جامع و آینده‌نگر، پتانسیل تبدیل شدن به یک رویداد بین‌المللی با محوریت شهرهای بندری جهان را فراهم می‌کند.
با وجود رشد و پیشرفت چشمگیر جشنواره در طول چهار سال، هیچ رویدادی بدون نقد نیست و جشنواره گمبرون‌شهر نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از نقدهای جدی که به این جشنواره وارد است، تمرکز بیش از حد بر جوایز فنی مانند بهترین بازیگر، تدوین، و صدابرداری و… است.
این رویکرد، هویت اصلی یک جشنواره «سازمانی و مضمونی» را که هدفش ترویج یک فرهنگ یا پیام خاص است، تحت شعاع قرار می‌دهد. همانطور که اشاره شد، فلسفه اصلی این جشنواره، ترویج فرهنگ شهروندی و حل مسائل شهری و… از طریق زبان هنر است.
پیشنهاد می‌شود که برگزارکنندگان با نیازسنجی دقیق از مسائل فرهنگی و شهری، جوایز را بر اساس «مضمون‌گرایی» تنظیم کنند. به جای اهدای جایزه به بهترین تدوین یا بازیگر، می‌توان جوایزی را برای «بهترین فیلم در ترویج فرهنگ مسئولیت‌پذیری» یا «بهترین اثر در حوزه مدیریت پسماند» در نظر گرفت.
این کار نه تنها به هم راستاسازی جشنواره با اهداف اصلی شهرداری کمک می‌کند، بلکه به فیلمسازان نیز انگیزه می‌دهد تا محتوایی متناسب با نیازهای شهری تولید کنند. برای مثال ،مساله محورکردن جوایز جشنواره می تواند در رویکردهایی مانند موضوعات پی آمده صورت گیرد.
فرهنگ شهروندی و مسئولیت اجتماعی
این دسته از موضوعات به تعاملات روزمره و نقش هر فرد در بهبود کیفیت زندگی شهری می‌پردازد:
• شهروند مسئول: نمایش رفتارهای کوچک اما تأثیرگذار مانند تفکیک زباله، احترام به حقوق عابران پیاده، و مراقبت از فضاهای عمومی و …
• مهربانی در شهر: ثبت لحظات همدلی و کمک به دیگران در فضاهای شهری و…
• شهر بدون زباله: تمرکز بر معضل زباله در شهر و راه‌حل‌های خلاقانه برای مقابله با آن و…
• حمل‌ونقل عمومی: تشویق به استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و به تصویر کشیدن داستان‌های انسانی در این فضاها.و …
بازنمایی آسیب‌های اجتماعی شهری
این بخش به چالش‌های جدی‌تر شهرنشینی می‌پردازد و می‌تواند تلنگری برای مخاطبان باشد:
• کودکان کار و خیابان: به تصویر کشیدن زندگی روزمره کودکان کار و چالش‌های آن‌ها.
• آلودگی هوا و صوتی: نمایش تأثیرات آلودگی بر سلامت و آرامش شهروندان.
• حاشیه‌نشینی و فقر شهری: بازنمایی زندگی در حاشیه شهرها و مشکلات مرتبط با آن.
• ازدحام و استرس شهری: به تصویر کشیدن فشار روانی زندگی در شهرهای شلوغ و راه‌های مقابله با آن.
شهر، معماری و هویت
این مضامین به رابطه انسان با فضای فیزیکی شهر می‌پردازد:
• معماری و تاریخ شهر: روایت داستان‌های مرتبط با بناهای تاریخی، محله‌های قدیمی و تغییرات آن‌ها.
• فضاهای گمشده: پرداختن به فضاهای شهری متروک یا فراموش‌شده و پتانسیل احیای آن‌ها.
• شهر در شب: به تصویر کشیدن زیبایی‌ها و چهره‌های کمتر دیده‌شده شهر در تاریکی.
• شهر هوشمند: نمایش خلاقانه آینده شهرها با استفاده از تکنولوژی و نوآوری‌های شهری.
روابط انسانی و زندگی شهری
این دسته به روابط عمیق‌تر و شخصی‌تر در محیط شهری می‌پردازد:
• خانواده شهری: چالش‌ها و زیبایی‌های زندگی خانوادگی در محیط‌های شلوغ.
• تنهایی در شهر بزرگ: به تصویر کشیدن حس تنهایی و انزوا در میان انبوه جمعیت، سالمندی و…
• مهاجرت و شهرنشینی: داستان‌های مهاجرانی که در شهر جدید به دنبال هویت و جایگاه خود هستند.
• عشق در شهر: روایت عاشقانه‌هایی که در فضاهای شهری شکل می‌گیرد.
و…
برای تضمین پایداری و رشد جشنواره، راهبردهایی مانند موارد زیر پیشنهاد می‌شود:
• ایجاد دبیرخانه دائمی: برای تضمین تداوم و توسعه فعالیت‌ها، بدون تأثیر تغییرات مدیریتی.
• تأمین کمک هزینه هایی برای تولید: برای حمایت مالی از ایده‌های برتر و تولید فیلم‌های باکیفیت.
• بین‌المللی‌سازی: برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی بندرعباس به جهان و تبدیل آن به قطب سینمای مستند اجتماعی در منطقه.
• حضورکارشناسان شهری در هیات داوری و انتخاب : باتوجه به تخصصی بودن حوزه شهری نگاه صرفا سینمایی باید تغییرکند و کارشناسان شهری (از جنبه های مختلف ) در ترکیب هیات انتخاب یا داوری یا جایزه ویژه آنان تمهید شود .
در نهایت، گمبرون‌شهر بیش از یک جشنواره است؛ این رویداد ثابت می‌کند که چگونه با عزمی راسخ و نگاهی آینده‌نگر، می‌توان از دل سنت‌های کهن، نوآوری‌هایی فرهنگی خلق کرد که هم هویت‌بخش باشند و هم پیشران توسعه پایدار شهری.
ثبت دیدگاه