دریانیوز// جادههای هرمزگان امروز شاهد هجوم خودروهای فرسودهای هستند که به «شوتی» شهرت یافتهاند. این خودروها- عمدتاً مدلهای قدیمی مانند پژو ۴۰۵، پرشیا و سمند- با حمل قاچاق سوخت، کالا و اتباع غیرمجاز افغانستانی، نهتنها امنیت جادهها را تهدید میکنند، بلکه هر روز بر آمار تلفات جادهای میافزایند.
آمارهای رسمی گویای عمق فاجعه است: تنها در شش ماه نخست سال جاری، شوتیها عامل ۱۷۷ تصادف مرگبار در سطح کشور بودهاند که نتیجه آن ۲۶۹ کشته و ۳۲۳ مجروح بوده است. بسیاری از مصدومان این حوادث نیز دچار قطع نخاع و معلولیتهای دائمی شدهاند.
در هرمزگان هم از ابتدای سال تا نیمه مرداد، دستکم ۲۷۰۰ خودروی شوتی توقیف شده که نشاندهنده ابعاد گسترده این معضل است. این خودروها با دستکاریهای خطرناک به ارابههای مرگ تبدیل شدهاند. برای قاچاق سوخت، مخازنی با ظرفیت بیش از هزار لیتر در آنها نصب میشود که در صورت بروز تصادف، آتشسوزیهای مهیبی ایجاد میکند.
نمونه بارز آن حادثه در محور بندرعباس- میناب بود که بر اثر برخورد یک شوتی سوختبر با خودرویی شخصی تصادف کرد و سه عضو یک خانواده بیگناه کشته شدند. شوتیها که ظرفیت استانداردشان پنج نفر است، اما گاه تا ۲۰ تبعه غیرمجاز را – روی صندلیها، در صندوق عقب و حتی در صندوق- جاسازی میکنند تا از بیابانهای شرق ایران عبور کنند. قاچاقچیان از هر فرد غیرمجاز چند ده میلیون تومان برای انتقال از مرز تا تهران دریافت مینمایند.
این تجارت پرسود که مصداق آشکار «قاچاق انسان» است، در سالهای اخیر به چالشی امنیتی و اجتماعی بدل شده است. آمارها نشان میدهد از ابتدای امسال بیش از دو هزار خودروی حامل اتباع غیرمجاز در کشور توقیف شدهاند؛ نشانهای از ترجیح منافع مالی بر جان انسانها توسط برخی رانندگان.
ریشه اصلی این بحران را باید در فقر، بیکاری و طمع کسب درآمد سریع جستجو کرد. برای مهار آن، راهکارهای چندوجهی ضروری است: برخورد قاطع قضایی با قاچاقچیان از جمله ضبط وسایل نقلیه بر اساس قانون مبارزه با قاچاق انسان (مصوب ۱۳۸۳)، ساماندهی مرزهای شرقی با ساخت دیوارهای امنیتی و ایجاد سامانه جامع ثبت اطلاعات اتباع غیرمجاز، فرهنگسازی درباره پیامدهای مرگبار قاچاق و ترویج راههای درآمدزایی قانونی، مبارزه سازمانیافته با شبکههای پشتپرده قاچاق و نیز تسهیل تجارت قانونی از طریق تنظیم تعرفههای منطقی برای کالاهای وارداتی.
آنچه در جادههای هرمزگان جریان دارد، صرفاً یک معضل ترافیکی نیست؛ رانندگان شوتی باید آگاه باشند که ارابههای مرگشان تاکنون صدها خانواده را داغدار و دهها تن را برای همیشه معلول کرده است. این جادهها که میتوانند شریانهای توسعه اقتصادی باشند، نباید به گورستانهای خاموش بدل شوند.
ثبت دیدگاه