دریانیوز// در شرایط کنونی بازارهای جهانی، فلز آلومینیوم نه فقط به عنوان یک ماده اولیه پرکاربرد بلکه به منزله یک پیشران حیاتی در تعاملات تجاری و صنعتی جوامع مختلف شناخته میشود؛ فلزی که به دلیل خواص متنوعی همچون وزن سبک، استحکام بالا، بازیافتپذیری بینظیر و …، بیش از پیش در کانون توجه صنایع مادر به ویژه حملونقل، انرژی و ساختمانسازی قرار گرفته و از نقشی تعیینکننده در گذار اقتصادها به سمتوسوی توسعه پایدار و صنایع کمکربن برخوردار است.
صنعت آلومینیوم در ایران به عنوان یکی از کشورهای مطرح معدنی و فلزی جهان به خوبی مسیر توسعه را طی سالیان اخیر طی کرده و افق روشنی را پیشروی فعالان این صنعت ترسیم کرده است.
در شرایط کنونی بازارهای جهانی، فلز آلومینیوم نه فقط به عنوان یک ماده اولیه پرکاربرد بلکه به منزله یک پیشران حیاتی در تعاملات تجاری و صنعتی جوامع مختلف شناخته میشود؛ فلزی که به دلیل خواص متنوعی همچون وزن سبک، استحکام بالا، بازیافتپذیری بینظیر و …، بیش از پیش در کانون توجه صنایع مادر به ویژه حملونقل، انرژی و ساختمانسازی قرار گرفته و از نقشی تعیینکننده در گذار اقتصادها به سمتوسوی توسعه پایدار و صنایع کمکربن برخوردار است. صنعت آلومینیوم در ایران به عنوان یکی از کشورهای مطرح معدنی و فلزی جهان به خوبی مسیر توسعه را طی سالیان اخیر طی کرده و افق روشنی را پیشروی فعالان این صنعت ترسیم کرده است.
در این میان، شرکت آلومینیوم المهدی به عنوان یکی از چهار اسملتر آلومینیومی کشور، از جایگاهی کلیدی در صنعت آلومینیوم برخوردار است؛ به نحوی که با بهرهگیری موثر از موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در مجاورت خلیج همیشه فارس، نقش مهمی در تامین نیاز داخلی و توسعه صادرات ایفا کرده است. خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی :فلزاتآنلاین»با هدف بررسی اقدامات این شرکت در مسیر توسعه تولید و همچنین غلبه بر چالشهای موجود بهویژه ناترازی انرژی، گفتوگویی با سعید برخورداری، معاون بازرگانی شرکت آلومینیوم المهدی تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
* در خصوص اهمیت و جایگاه فلز آلومینیوم در حوزه تولید و صنعت توضیحاتی ارائه بفرمایید.
همانگونه که مستحضر هستید، تحولات جهانی و گذار از سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای پاک و برقیسازی، در حال حاضر به یکی از مهمترین رویکردهای صنعتی و اقتصادی جوامع مختلف تبدیل شده است. این تغییر بنیادین نه تنها الگوهای تولید و مصرف انرژی را تحت تاثیر قرار داده بلکه به طور مستقیم بر بازار فلزات، اعم از آهنی و غیرآهنی نیز اثرگذار بوده است.
در این بین، فلز آلومینیوم به دلیل ویژگیهای خاصی نظیر وزن سبک، شکلپذیری آسان، رسانایی مطلوب، مقاومت به خوردگی بالا و … در صدر این تحول قرار دارد. از جمله حوزههایی که امروز در کانون این تغییر و تحول قرار گرفته، بخش حملونقل و خودروهای الکتریکی بوده است؛ چراکه همزمان با افزایش تولید و فروش این خودروها، نیاز به کاهش وزن بدنه و شاسی برای افزایش کارایی باتریهای موجود بیش از پیش اهمیت پیدا کرده و بر این اساس آلومینیوم جایگزین فولادهای سنگین در این بخش شده است.
نکته قابل توجه اینکه میزان استفاده از آلومینیوم در خودروهای الکتریکی به طور متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از خودروهای درونسوز بوده و از آنجایی که تولید خودروهای الکتریکی در جهان روند صعودی به خود گرفته است، بنابراین میتوان جهشی چشمگیر را برای مصرف این فلز در آینده نزدیک متصور شد. از طرفی، همگام با توسعه روزافزون انرژیهای تجدیدپذیر در اقصی نقاط جهان، فلز آلومینیوم نقش حیاتی در ساخت پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی ایفا کرده است؛ چراکه گسترش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و نیاز به شبکههای برقرسانی گستردهتر، مصرف آلومینیوم در کابلها و خطوط انتقال را افزایش داده و رسانایی مناسب، وزن سبکتر و هزینه کمتر نسبت به فلز مس باعث شده است که این فلز به یکی از اصلیترین ارکان توسعه انرژیهای تجدیدپذیر تبدیل شود.
در کنار اینها، نباید از کاربرد و مصارف سنتی آلومینیوم در بخشهایی همچون ساختمانسازی و بستهبندی غافل شد و باید به این مسئله نیز اشاره کرد که این کاربردها بیش از آنکه ناشی از تحولات سبد انرژی و برقیسازی باشند، متاثر از روندهای معمول و عواملی مانند رشد فعالیتهای ساختمانی ناشی از افزایش جمعیت، تغییر رویکرد ساختوساز و… هستند و به هر حال این امر نیز بازار مصرف این فلز را در آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد.
* وضعیت صنعت آلومینیوم در ایران و جهان، به ویژه در منطقه خاورمیانه را چگونه ارزیابی میکنید؟
طبق آمارهای منتشر شده توسط انجمن بینالمللی آلومینیوم «International Aluminium Institute»، تولید جهانی آلومینیوم (اولیه) در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ به ۳۶ میلیون و ۴۵۹هزارتن رسیده که این میزان در مقایسه با آمار مشابه سال گذشته میلادی (۳۵ میلیون و ۹۶۰ هزار تن)، رشد ۱٫۳ درصدی را به همراه داشته است؛ اگرچه تولید جهانی آلومینیوم (اولیه) در این بازه زمانی در مجموع پایداری و انعطافپذیری مناسبی را تجربه کرده اما چشمانداز بازار این فلز دائما در حال تغییر بوده است؛ به نحوی که قدرت بلامنازع صنعت آلومینیوم جهان یعنی چین، همچنان پیشتازی خود در این عرصه را حفظ کرده است اما بازیگران نوظهوری مانند کشورهای قاره آفریقا و آمریکای جنوبی، به تدریج جایگاه پررنگتری در زنجیره تامین پیدا کردهاند؛ البته نباید از تلاش برخی غولهای اقتصادی جهان مانند ایالات متحده آمریکا و هند جهت دسترسی هرچه بیشتر به عرصه تولید و تامین این فلز نیز غافل شد.
در این میان، ایران به عنوان یکی از کشورهای مطرح معدنی و فلزی جهان نیز از جایگاه قابلتوجهی در سطح منطقه خاورمیانه برخوردار است؛ اگرچه سرانه مصرف فلز آلومینیوم در کشور ما نسبت به میانگین جهانی پایینتر بوده که این امر، نشاندهنده ظرفیت رشد تقاضا در صنایع داخلی است. در حالی که سایر کشورهای مطرح تولیدکننده و صادرکننده آلومینیوم در حاشیه خلیج فارس مانند بحرین و امارات به دلیل مزایایی همچون دسترسی به انرژی ارزان، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و همچنین عدم وجود تحریم، از مزیت رقابتی بالاتری نسبت به ایران برخوردارند اما کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی، بازار مصرف داخلی گسترده و دسترسی مناسب به کشورهای آسیای میانه، میتواند در آینده جایگاه ویژهای را در بازار آلومینیوم منطقه کسب کند.
به علاوه، توسعه صنایع پاییندستی آلومینیوم در کشور میتواند امکان رقابت با کشورهای حاشیه خلیج فارس را افزایش داده و سرمایهگذاری مشترک با کشورهای خارجی نیز زمینهساز انتقال فناوری و جذب سرمایه شود. بر همین اساس امیدواریم علیرغم تشدید تحریمها علیه کشور به دنبال مسائلی همچون مکانیزم ماشه و…، شاهد تحقق توسعه روزافزون صنعت آلومینیوم در آینده باشیم.
* نقش شرکت آلومینیوم المهدی به عنوان یکی از چهار اسملتر آلومینیومی ایران در توسعه صنعت آلومینیوم کشور چیست؟
شرکت آلومینیوم المهدی به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شمش آلومینیوم در کشور، از جایگاهی کلیدی در صنعت آلومینیوم ایران برخوردار است؛ به نحوی که با بهرهگیری موثر از موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در مجاورت خلیج فارس، نقش مهمی در تامین نیاز داخلی، توسعه صادرات و ارزآوری به داخل کشور، آن هم در شرایط بحرانی فعلی اقتصادی ایفا کرده است. در سالهای اخیر، ما همواره تلاش کردهایم با رویکردی مبتنی بر مدیریت بهرهور و ارتقای فناوریهای تولید، از یک سو بهرهوری عملیاتی خود را افزایش دهیم و از سوی دیگر با کاهش هدررفت انرژی و مواد اولیه، هزینههای تولید و آثار زیستمحیطی فعالیتهای مجموعه را به حداقل برسانیم. توجه به این اصول نه تنها جایگاه رقابتی المهدی را در بازارهای داخلی و بینالمللی ارتقا بخشیده است بلکه گام بلندی در مسیر توسعه پایدار صنعت آلومینیوم کشور نیز به شمار میآید و از این رو ما همواره نگاه ویژهای به این مهم در اهداف بلندمدت خود داشتهایم.
* شرکت آلومینیوم المهدی با چه چالشهای اساسی طی سالیان اخیر مواجه بوده و چه اقداماتی را جهت رفع آنها انجام داده است؟
از آنجایی که انرژی برق، نقش حیاتی در صنعت آلومینیوم ایفا میکند، بنابراین کمبود برق، به ویژه در زمانهای پیک مصرف را میتوان بزرگترین چالش موجود در کارخانجات تولید شمش آلومینیوم کشور برشمرد. شرکت آلومینیوم المهدی با هدف غلبه بر این معضل اساسی و تامین پایدار انرژی، پروژه احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۴۶ مگاواتی را که از دو فاز گازی و بخار تشکیل شده، عملیاتی کرده است.
لازم به ذکر است که فاز نخست گازی این نیروگاه با ظرفیت ۱۸۳ مگاوات در خرداد ماه ۱۴۰۳ و فاز دوم گازی آن نیز با همین ظرفیت در مهر ماه سال جاری به بهرهبرداری رسیدند و در مجموع ظرفیت فعلی برق تولیدی نیروگاه به ۳۶۶ مگاوات ارتقا یافت. نکته قابل توجه اینکه سیستم راهاندازی واحد گازی نیروگاه المهدی برای نخستین بار توسط شرکتهای زیرمجموعه گروه مپنا، بومیسازی و با موفقیت تست شد. در حال حاضر نیز تمامی تجهیزات اصلی آن شامل توربین، ژنراتور، ترانس و سایر ملزومات فنی به طور کامل توسط گروه صنعتی مپنا طراحی و ساخته شدهاند.
باید توجه داشت که راهاندازی این نیروگاه، منجر به افزایش تعداد دیگهای در مدار شرکت، رشد تولید، رونق صنایع پاییندستی و توسعه اشتغال شده و ظرفیت تولید برق استان هرمزگان را نیز توسعه داده است تا به موجب آن، سایر کارخانجات و واحدهای تولیدی در سطح استان که پیشتر با محدودیت تامین برق مواجه بودند، بتوانند بخشی از برق مورد نیاز خود را از محل این نیروگاه تامین کنند. طبق برآوردهای صورت گرفته، واحد بخار این نیروگاه با ظرفیت ۱۸۰ مگاوات نیز طی ۳۰ ماه آینده به بهرهبرداری خواهد رسید تا بلوک کامل نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۴۶ مگاواتی شرکت آلومینیوم المهدی به طور کامل وارد مدار تولید شود.
از دیگر چالشهای اساسی موجود در شرکت آلومینیوم المهدی طی سالیان اخیر میتوان به تامین هوای فشرده اشاره کرد؛ به نحوی که این معضل بر ثبات و راندمان تولید مجموعه تاثیر منفی گذاشته است. در همین راستا، ما نسبت به راهاندازی کمپرسورخانه شماره ۲ با ظرفیت ۳۰ هزار مترمکعب در ساعت هوای فشرده اقدام کردهایم و شاهد هستیم که این امر، کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات سیستمهای پنوماتیک و همچنین بهبود جابهجایی مواد را به همراه داشته است.
* به طور مشخص چه اقدامات دیگری با هدف افزایش بهرهوری تولید در شرکت آلومینیوم المهدی طی این سالها انجام شده است؟
علاوه بر آنچه اشاره شد، شرکت آلومینیوم المهدی اقدامات موثر دیگری با هدف افزایش بهرهوری تولید خود انجام داده است که از جمله آنها میتوان به همکاری با مراکز علمی و دانشگاهها به منظور بومیسازی و توسعه فناوری تولید آلومینیوم، نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه برای افزایش طول عمر تجهیزات و کنترل فرایند و دادهکاوی با هدف شناسایی مشکلات و نقاط ضعف و نیز انجام اقدمات اصلاحی به موقع اشاره کرد.
پروژههای ورود به صنایع پاییندستی، آبیابی (حفر چاه با ظرفیت ۳۶۰ هزار مترمکعب در سال)، کراس اوور و احداث سیلوهای پودر آلومینا (با ظرفیت ۹۰ هزار تن) را میتوان از دیگر اقدامات شاخص شرکت در این راستا برشمرد که نشان از وجود یک رویکرد مدیریتی بلندمدت در مجموعه با هدف افزایش پایداری عملیاتی و کاهش وابستگی به شرایط بیرونی دارد.
* در پایان در ارتباط با راهبرد شرکت آلومینیوم المهدی در حوزه بازرگانی و اهداف صادراتی این شرکت توضیحاتی ارائه بفرمایید.
راهبرد اصلی شرکت آلومینیوم المهدی در حوزه بازرگانی، نگاهی متوازن به تامین نیاز داخل و توسعه بازارهای صادراتی بوده است؛ به نحوی که بخشی از تولیدات شرکت به صورت هفتگی در بورس کالا عرضه میشود که این مسئله، تاثیر بسزایی در شفافیت و توسعه بازار فروش مجموعه دارد. در کنار این مسئله، ما همواره در تلاش برای ورود به بازارهای بینالمللی جدید از طریق ارائه قیمتهای رقابتی، تضمین کیفیت بالا و ایجاد همکاری با توزیعکنندگان جهانی بودهایم و در همین راستا نیز استراتژیهای بازاریابی سازنده و کارآمدی را اتخاذ کردهایم تا به دنبال آن، برند آلومینیوم المهدی از طریق کمپینهای بازاریابی هدفمند، نمایشگاههای تجاری و حضور در رویدادهای صنعتی بیش از پیش توسعه یابد و در عرصه منطقهای و جهانی بیش از گذشته بدرخشد.






ثبت دیدگاه