دریانیوز// استان هرمزگان، به‌عنوان یکی از مهاجرپذیرترین مناطق ایران، سال‌هاست که با چالش جدی مسکن دست‌وپنجه نرم می‌کند.
بندرعباس، مرکز این استان، به دلیل موقعیت استراتژیک، بندر تجاری و صنعتی و جاذبه‌های اقتصادی، مقصد بسیاری از مهاجران از سراسر کشور است. این حجم بالای مهاجرت، همراه با رشد طبیعی جمعیت، تقاضای مسکن را به شدت افزایش داده و فشار سنگینی بر بازار خرید و اجاره وارد کرده است.
در این میان، طرح نهضت ملی مسکن که با وعده خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد و متوسط در سال ۱۴۰۰ کلید خورد، قرار بود مرهمی بر این زخم کهنه باشد. اما با گذشت بیش از سه سال، پروژه عظیم ۱۵ هزار واحدی در شمال بلوار شهید رجایی بندرعباس همچنان روی کاغذ باقی مانده و به مرحله اجرای کامل و تحویل به مردم نرسیده است.
این تأخیر نه‌تنها امید مردم را کمرنگ کرده، بلکه حباب قیمت مسکن و اجاره‌بها را در این شهر بندری تشدید کرده است.بحران مسکن در بندرعباس، واقعیتی غیرقابل انکار است.بازار مسکن در بندرعباس به دلیل عرضه محدود و تقاضای بالا، در سال‌های اخیر به یکی از گران‌ترین بازارهای کشور تبدیل شده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که قیمت اجاره‌بها در برخی مناطق بندرعباس در این سال‌ها بسیار افزایش یافته است. این افزایش برای خانواده‌های اجاره‌نشین که بخش قابل‌توجهی از جمعیت شهر را تشکیل می‌دهند، فشار مالی سنگینی به همراه داشته است. از سوی دیگر، خرید مسکن برای بسیاری از اقشار متوسط و کم‌درآمد به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل شده است.
گرانی مصالح ساختمانی، تورم عمومی و رکود در معاملات خرید و فروش، بازار مسکن را به بن‌بست کشانده است.اگر پروژه ۱۵ هزار واحدی نهضت ملی مسکن در شمال بلوار شهید رجایی به موقع اجرا شده بود، عرضه قابل‌توجه واحدهای مسکونی می‌توانست تعادل را به بازار بازگرداند و از رشد بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کند. این پروژه، که قرار بود با همکاری طرف‌های خارجی پیش برود، به دلیل عدم تزریق به‌موقع تسهیلات بانکی و همکاری ضعیف برخی بانک‌ها، عملاً متوقف شده است.
این در حالی است که هزاران خانوار هرمزگانی همچنان در انتظار دریافت وام برای پیشبرد این پروژه هستند.در واقع طرح نهضت ملی مسکن،وعده‌ای است که عملی نشد.طرح نهضت ملی مسکن که با هدف ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در سراسر کشور طراحی شد، در هرمزگان با تعهد ساخت ۶۵ هزار واحد شهری و روستایی آغاز به کار کرد. بخش عمده‌ای از واحدها هنوز در مراحل اولیه ساخت باقی مانده‌اند.
پروژه ۱۵ هزار واحدی بندرعباس که قرار بود نقشی کلیدی در حل بحران مسکن ایفا کند، به دلیل مشکلات مالی و مدیریتی به سرانجام نرسیده است.طرح واگذاری زمین گروهی، روزنه‌ای برای امیدواری متقاضیان مسکن ملی است.در روزهای اخیر، اداره کل راه و شهرسازی هرمزگان با ارسال پیامکی به برخی متقاضیان، از طرح جدیدی برای تسریع در ساخت مسکن خبر داده است.
در این طرح، متقاضیان می‌توانند به‌صورت گروه‌های چهار یا شش نفره زمین دریافت کرده و اقدام به ساخت کنند. این ابتکار، اگر به درستی اجرا شود، می‌تواند گامی مؤثر در کاهش زمان انتظار برای خانه‌دار شدن باشد. ساخت گروهی، با تقسیم هزینه‌ها و مسئولیت‌ها، می‌تواند فشار مالی بر خانوارها را کاهش دهد و سرعت ساخت‌وساز را افزایش دهد. با این حال، تجربه نشان داده که موفقیت چنین طرح‌هایی به هماهنگی دستگاه‌های اجرایی، تأمین به‌موقع زمین و ارائه تسهیلات بانکی وابسته است.مزیت خانه‌های ویلایی، آرامش و آسایش بیشتراست.
یکی از انتقادات مطرح‌شده به طرح نهضت ملی مسکن در بندرعباس، تمرکز بر ساخت مجتمع‌های مسکونی آپارتمانی است. اگرچه این نوع ساخت‌وساز در کلان‌شهرها توجیه‌پذیر است، اما در شهری مانند بندرعباس که هنوز امکان توسعه افقی وجود دارد، واگذاری زمین به هر متقاضی برای ساخت خانه‌های ویلایی می‌توانست گزینه‌ای جذاب‌تر باشد.
تجربه شهرهای دیگر نشان می‌دهد که خانه‌های ویلایی نه‌تنها سریع‌تر ساخته می‌شوند، بلکه کیفیت زندگی بالاتری را برای ساکنان فراهم می‌کنند. این خانه‌ها، با فضای باز و محیط خانوادگی، می‌توانند آرامش و آسایش بیشتری به مردم هدیه دهند، به‌ویژه در فرهنگی که ارزش زیادی برای حریم خصوصی و فضای شخصی قائل است.مشکلات طرح نهضت ملی مسکن در هرمزگان تنها به کمبود تسهیلات بانکی محدود نمی‌شود.
مقاومت برخی دستگاه‌های دولتی در واگذاری زمین، افزایش هزینه‌های ساخت به دلیل تورم مصالح و عدم توانایی برخی متقاضیان در تأمین آورده اولیه، از دیگر موانع هستند. برای رفع این چالش‌ها، دولت باید اقدامات زیر را در اولویت قرار دهد:
۱. تسهیلات بانکی: بانک‌ها باید به تعهدات خود در ارائه وام‌های کم‌بهره عمل کنند. بانک مسکن، که تاکنون همکاری بهتری داشته، می‌تواند الگویی برای سایر بانک‌ها باشد.
۲. واگذاری زمین: تسریع در تصویب و واگذاری زمین‌های شهری ضروری است.
۳. حمایت از ساخت گروهی و ویلایی: طرح واگذاری زمین گروهی باید با نظارت دقیق و تأمین زیرساخت‌ها همراه باشد. همچنین، اختصاص زمین برای ساخت ویلایی می‌تواند رضایت عمومی را افزایش دهد.
۴. شفافیت و اطلاع‌رسانی: اطلاع‌رسانی منظم درباره پیشرفت پروژه‌ها و پاسخگویی به متقاضیان، اعتماد عمومی را تقویت می‌کند.
بحران مسکن در هرمزگان و به‌ویژه بندرعباس، چالشی چندوجهی است که نیازمند عزم جدی و همکاری همه‌جانبه است. تأخیر در اجرای پروژه ۱۵ هزار واحدی شمال بلوار شهید رجایی، فرصت کاهش حباب قیمت مسکن و اجاره را از مردم سلب کرده است.
با این حال، طرح جدید واگذاری زمین گروهی می‌تواند روزنه‌ای برای امید باشد، به شرطی که با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت مالی و اجرایی همراه شود. همچنین، توجه به ساخت خانه‌های ویلایی می‌تواند کیفیت زندگی مردم را بهبود بخشد. دولت چهاردهم باید با جدیت بیشتری به این بحران رسیدگی کند تا رویای خانه‌دار شدن برای مردم هرمزگان به واقعیت تبدیل شود.
ثبت دیدگاه