امید، عدالت‌خواهی و کرامت انسانی پیام مهدویت برای جامعه امروز

دریانیوز// مهدویت، یکی از بنیادی‌ترین باورهای شیعه و نقطه امید همه انسان‌ها به آینده‌ای روشن و سراسر عدالت است.
این اعتقاد که منجی موعود، حضرت بقیة‌الله‌الاعظم (عج)، روزی ظهور خواهد کرد تا جهان را از ظلم و تباهی رهایی بخشد، تنها یک اندیشه مذهبی نیست؛ بلکه مکتبی زنده برای اصلاح فرد و جامعه است. فرهنگ انتظار، مسلمانان را به امید، پویایی و تلاش مستمر برای ساختن جامعه‌ای اخلاقی و عدالت‌محور فرا می‌خواند. در روزگار کنونی که هجمه‌های فرهنگی و رسانه‌ای دشمنان بیش از هر زمان دیگری حقیقت دین را هدف گرفته، تبیین صحیح این فرهنگ الهی ضرورتی دوچندان یافته است. در همین راستا و به مناسبت سالروز آغاز امامت امام زمان (عج)، گفت‌وگویی با راضیه‌سلطان عباسی‌ندوشن، مدیر حوزه‌ علمیه خواهران استان هرمزگان انجام دادیم تا درباره رسالت حوزه‌های علمیه در عصر غیبت، نقش طلاب و بانوان در ترویج فرهنگ مهدویت و چالش‌های موجود در این مسیر گفت‌وگو کنیم.
دریا: خانم عباسی، ابتدا اجازه دهید گفت‌وگو را با تبریک این ایام آغاز کنیم. سالروز امامت حضرت ولی‌عصر(عج) چه پیام و معنایی برای جامعه شیعه دارد؟
این روز عزیز در واقع یادآور مسئولیتی سنگین برای شیعیان است. آغاز امامت حضرت بقیة‌الله‌الاعظم عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف نه‌تنها یک رویداد تاریخی بلکه نقطه عطفی در مسیر حیات دینی ما محسوب می‌شود. امام صادق(ع) در حدیثی زیبا می‌فرمایند: «هر کس دوست دارد از یاران قائم باشد، باید منتظر حقیقی باشد و در این انتظار، پرهیزکاری و اخلاق نیکو پیشه کند.» بر این اساس، انتظار به‌معنای بی‌عملی و صرفاً چشم به راه بودن نیست؛ بلکه دعوتی به مسئولیت‌پذیری، اخلاق‌مداری و حرکت در مسیر اصلاح فردی و اجتماعی است.
دریا: شما به مفهوم انتظار اشاره کردید. در شرایط امروز جامعه، انتظار حقیقی چگونه معنا می‌شود؟
انتظار حقیقی یعنی آمادگی برای همراهی با امام در هر زمان. این آمادگی با خودسازی آغاز می‌شود و در عمل اجتماعی و اخلاقی ادامه می‌یابد. کسی که دروغ نمی‌گوید، عدالت‌خواه است، در برابر ظلم سکوت نمی‌کند و برای خدمت به مردم تلاش می‌کند، در حقیقت یک منتظر واقعی است. انتظار، یک حالت منفعل نیست؛ بلکه یک حرکت پویا و سازنده است. اگر ما جامعه‌ای اخلاق‌مدار، عدالت‌خواه و امیدوار بسازیم، در واقع به تحقق جامعه مهدوی نزدیک‌تر شده‌ایم.
دریا: برخی معتقدند هجمه‌های فرهنگی و رسانه‌ای دشمنان، شناخت درست از مهدویت را برای نسل جوان دشوار کرده است. نظر شما چیست؟
دقیقاً همین‌طور است. امروز دشمنان با ابزار رسانه‌های نوین، شبکه‌های اجتماعی و حتی تولیدات هنری، سعی در تحریف چهره اسلام و مهدویت دارند. آنها تلاش می‌کنند اسلام را دینی خشن معرفی کنند یا با ترویج عرفان‌های کاذب، معنویت اصیل را از جوانان بگیرند. وظیفه ما در حوزه‌های علمیه، به‌ویژه خواهران، این است که تصویر صحیح و امیدبخش از مهدویت ارائه دهیم. اسلام و مهدویت سرشار از کرامت، محبت و عدالت است. ما باید این حقیقت را با زبان هنر، علم و فرهنگ بازگو کنیم تا جوانان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
دریا: در این میان نقش حوزه‌های علمیه را چگونه می‌بینید؟
رسالت حوزه‌های علمیه بسیار سنگین است. حوزه باید پرچمدار تبیین صحیح معارف مهدوی باشد. البته این تبیین نباید صرفاً در قالب سخنرانی یا کتاب باقی بماند. ما نیازمند رویکردهای نو هستیم؛ برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، تولید محتوای دیجیتال، ساخت برنامه‌های هنری و تربیت مبلغان توانمند. طلاب خواهر می‌توانند با حضور فعال در مدارس، دانشگاه‌ها و محافل فرهنگی، نقش پررنگی در معرفی فرهنگ مهدویت داشته باشند.
دریا: به موضوع «پیوند مفهوم ظهور با مصداق ظهور» اشاره کردید. این پیوند چگونه باید شکل بگیرد؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند ظهور، رویدادی دور و غیرقابل دسترس است. در حالی‌که ظهور یک فرآیند است که از زندگی امروز ما آغاز می‌شود. وقتی ما عدالت اجتماعی را مطالبه می‌کنیم، وقتی در خانواده‌ها محبت و اخلاق را محور قرار می‌دهیم، وقتی در جامعه با فساد مقابله می‌کنیم، در واقع مصادیق ظهور را محقق کرده‌ایم. اگر مفهوم ظهور در ذهن بماند ولی در عمل اجتماعی نمود پیدا نکند، جامعه ما آماده ظهور نخواهد بود. بنابراین لازم است معارف مهدوی از سطح ذهنی و آیینی به سطح عملی و تمدنی ارتقا یابد.
دریا: بانوان چه نقشی در گسترش فرهنگ مهدویت دارند؟
بانوان ستون اصلی خانواده و جامعه‌اند. مادران، مربیان و معلمان می‌توانند نسل آینده را با آموزه‌های مهدوی پرورش دهند. اگر مادری به فرزند خود محبت، صداقت و عدالت‌خواهی را بیاموزد، در حقیقت یک منتظر تربیت کرده است.
حوزه‌های علمیه خواهران استان هرمزگان در این زمینه فعالیت‌های متعددی انجام داده‌اند؛ از برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه بانوان و دختران جوان گرفته تا نشست‌های معرفتی در مدارس و دانشگاه‌ها. همچنین همکاری نزدیکی با بنیاد مهدویت برای تولید محتوای آموزشی و فرهنگی داریم.
دریا: حوزه‌های علمیه خواهران هرمزگان چه برنامه‌هایی برای پیوند دادن معرفت و عمل در زمینه مهدویت دارند؟
ما معتقدیم صرف بیان نظری کفایت نمی‌کند. به همین دلیل طرح‌هایی برای تقویت مهارت‌های تبلیغی طلاب اجرا کرده‌ایم تا بتوانند پیام مهدویت را به زبان روز و متناسب با نیازهای جامعه بیان کنند.
همچنین تلاش داریم ارتباط طلاب با اقشار مختلف جامعه تقویت شود. وقتی طلبه در میان مردم حضور پیدا کند و با دغدغه‌های واقعی آنان آشنا شود، می‌تواند پیام مهدویت را در قالبی عینی و کاربردی منتقل کند. این همان انتظار عملی است که از ما خواسته شده است.
دریا: به نظر شما چه تهدیداتی در برابر فرهنگ مهدویت وجود دارد؟
مهم‌ترین تهدید، سطحی‌نگری و جدایی معرفت از عمل است. اگر مهدویت تنها در قالب برگزاری مراسم و شعار باقی بماند، کارکرد واقعی خود را از دست می‌دهد. تهدید دیگر، تحریف مفاهیم مهدوی توسط جریان‌های انحرافی است که سعی دارند از احساسات مردم سوءاستفاده کنند. همچنین باید مراقب باشیم مهدویت به ابزاری سیاسی و جناحی تقلیل پیدا نکند. فرهنگ مهدویت فراتر از هر مرز و جناحی است و متعلق به همه بشریت است.
دریا: شما به استفاده از ابزارهای نو اشاره کردید. آیا در حوزه‌های علمیه خواهران، برنامه‌ای برای بهره‌گیری از رسانه و فضای مجازی در زمینه مهدویت وجود دارد؟
بله، خوشبختانه در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به این حوزه شده است. ما گروه‌های رسانه‌ای متشکل از طلاب خواهر داریم که در زمینه تولید محتوای دیجیتال، کلیپ‌های کوتاه، پادکست‌های معرفتی و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند.
نسل جوان امروز بیش از گذشته در فضای مجازی حضور دارد؛ بنابراین باید پیام مهدویت را در همان فضا به آنان رساند. همچنین در حال همکاری با مراکز فرهنگی برای برگزاری جشنواره‌های هنری و تولید آثار نمایشی با موضوع مهدویت هستیم.
دریا: در پایان، اگر بخواهید پیامی برای جامعه، به‌ویژه جوانان داشته باشید، چه می‌گویید؟
پیام من این است که فرهنگ مهدویت را یک فرهنگ امید و حرکت بدانند. مهدویت یعنی باور به آینده‌ای روشن، آینده‌ای که در آن عدالت و کرامت انسانی حاکم خواهد شد. جوانان عزیز باید بدانند که هر عمل نیک، هر ایستادگی در برابر ظلم و هر تلاش برای آبادانی جامعه، گامی در مسیر ظهور است. ما همه منتظریم، اما انتظار ما باید سازنده، فعال و مسئولانه باشد. یقین دارم هر گامی که در این مسیر برداشته می‌شود، مورد عنایت خاص حضرت ولی‌عصر(عج) قرار خواهد گرفت.این گفت‌وگو با راضیه سلطان عباسی ندوشن، مدیر حوزه‌ علمیه خواهران استان هرمزگان، نشان می‌دهد که ترویج فرهنگ مهدویت تنها یک وظیفه دینی نیست، بلکه رسالتی اجتماعی و تمدنی است؛ رسالتی که می‌تواند جامعه امروز ما را به سوی فردایی روشن و عادلانه رهنمون کند.