دریانیوز// زنگ خطر افزایش مصرف سیگار در میان زنان و دختران ایرانی به‌ویژه در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال به صدا درآمده است.
شعار سازمان جهانی بهداشت برای سال ۲۰۲۵، «افشای ترفندهای صنعت دخانیات برای جذاب کردن محصولات نیکوتینی» و شعار ملی ایران، «افشای ترفندهای صنایع دخانی برای نسلی عاری از دخانیات» است. این شعارها هشداری جدی به ترفندهای فریبنده کمپانی‌های دخانی برای جذب نسل جوان، به‌ویژه زنان، هستند.
بر اساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیش از ۸.۷ میلیون نفر در جهان قربانی مصرف دخانیات می‌شوند که ۱.۲ میلیون نفر از آن‌ها به دلیل قرار گرفتن در معرض دود دست دوم جان خود را از دست می‌دهند. در ایران نیز این آمار نگران‌کننده است؛ سالانه ۷۰ هزار نفر به دلیل مصرف دخانیات فوت می‌کنند و ۱۴۰ هزار میلیارد ریال هزینه درمان بیماری‌های مرتبط با آن به نظام سلامت تحمیل می‌شود.
دکتر محمدرضا مسجدی، دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران، با ابراز نگرانی از افزایش ۱۹۰ درصدی مصرف روزانه سیگار در زنان ۱۸ تا ۲۴ ساله، می‌گوید: «دختران و زنان، مادران آینده جامعه، هدف اصلی مافیای دخانیات هستند. در حالی که ۲۰ تا ۲۲ درصد مردان ایرانی دخانیات مصرف می‌کنند، این رقم در زنان کمتر از ۵ درصد است، اما روند افزایشی آن نگران‌کننده است.» وی معتقد است که کمپانی‌های دخانی با ترفندهایی مانند عرضه سیگارهای باریک، ویپ و بسته‌بندی‌های جذاب، جوانان را فریب می‌دهند.
یکی از این ترفندها، تبلیغ ویپ به‌عنوان جایگزین «کم‌ضرر» سیگار است. مسجدی هشدار می‌دهد: «ویپ نه‌تنها بی‌ضرر نیست، بلکه می‌تواند بیماری‌هایی مانند ریه پاپ‌کورنی ایجاد کند که درمانی ندارد.» او همچنین به کشت توتون ویرجینیا در زمین‌های حاصلخیز ایران، به‌جای محصولات استراتژیک مانند گندم و جو، انتقاد دارد و آن را نتیجه نفوذ صنعت دخانیات می‌داند. کاهش سن مصرف دخانیات به زیر ۱۵ سال را زنگ خطری برای جامعه است.
فشار همسالان، دسترسی آسان به سیگار و تبلیغات غیرمستقیم در رسانه‌ها و فضای مجازی، از عوامل اصلی گرایش نوجوانان به دخانیات است. بر اساس آمار، مصرف سیگار در میان دختران ۱۳ تا ۱۵ ساله بین سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶ حدود ۱۳۳ درصد افزایش یافته و این روند در گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ سال، به‌ویژه در زنان، شدت بیشتری داشته است. نقش رسانه‌ها و نمایش خانگی در این بحران غیرقابل‌انکار است.
نمایش سیگار کشیدن در فیلم‌ها و سریال‌ها، به‌ویژه توسط سلبریتی‌ها، این رفتار را به‌عنوان بخشی از سبک زندگی مدرن یا راه‌حلی برای مشکلات نشان می‌دهد. این تصاویر به‌صورت ناخودآگاه مصرف سیگار را برای جوانان جذاب می‌کند. علی‌رغم قانون جامع کنترل دخانیات مصوب سال ۱۳۸۵ که تبلیغات دخانیات را ممنوع کرده، نظارت ضعیف باعث شده تا قهوه‌خانه‌ها و فضای مجازی به بستری برای ترویج این محصولات تبدیل شوند.
کارشناسان معتقدند که افزایش مالیات بر محصولات دخانی، تشدید نظارت بر قوانین و فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها و آموزش، از راهکارهای مؤثر برای کاهش مصرف است. اما تا زمانی که زمین‌های کشاورزی ایران به کشت توتون اختصاص یابد و تصاویر فریبنده سیگار در فیلم‌ها عادی‌سازی شود، این معضل همچنان سلامت نسل آینده را تهدید خواهد کرد.
هفته بدون دخانیات فرصتی است تا جامعه با آگاهی از ترفندهای صنعت دخانیات، گام‌های مؤثری برای حفاظت از سلامت جوانان، به‌ویژه زنان، بردارد. وقتی دود سیگار آینده مادران فردا را هدف می‌گیرد، وقت آن است که همه با هم برای نسلی عاری از دخانیات تلاش کنیم.
ثبت دیدگاه