دریانیوز// در پی تحولات گسترده و جنگ ۱۲ روزه اخیر که با تجاوز مستقیم رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران و پاسخ مقتدرانه ایران همراه بود، ضرورت بازخوانی نقش رسانهها در ثبت و روایت این مقطع حساس بیش از گذشته احساس میشود.
در همین راستا، گفتوگویی تفصیلی با فرخنده جلالی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان انجام دادیم؛ مدیری که در طول سالهای فعالیت خود همواره نگاهی مسئولانه و عمیق به جایگاه رسانهها در عرصههای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی داشته است.
در این گفتگو، تلاش شده با تمرکز بر نقشآفرینی رسانهها در شرایط بحرانی، بهویژه در جریان جنگ ترکیبی اخیر، نقش مهم رسانههای ملی و استانی در مقابله با تحریف، تثبیت حقیقت، تقویت همبستگی ملی و ارتقاء دیپلماسی عمومی ایران مورد واکاوی قرار گیرد.
پاسخهای مفصل و راهبردی جلالی، ضمن آسیبشناسی وضعیت موجود، افق روشنی برای کنشگری مؤثر رسانهها در دوران «پساجنگ تحمیلی» ترسیم میکند.
فرخنده جلالی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، در گفتوگو با خبرنگار «دریا»، در واکنش به تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به آثار و پیامدهای این تهاجم، گفت: هرچند این حمله خسارات سنگینی برای کشور ما به همراه داشت و موجب شهادت جمعی از هموطنان عزیز، دانشمندان پرافتخار و فرماندهان شجاع ما شد، اما بیتردید این اقدام ددمنشانه، لکه ننگی بر تاریخ رژیم کودککش صهیونیستی و دیگر دشمنان ایران خواهد ماند.
وی با بیان اینکه در کنار این مصیبتها، ملت ایران در این برهه تاریخی به دستاوردهای مهمی نیز دست یافت، افزود: هم در حوزه فرهنگی، اجتماعی و مردمی و هم در حوزه دفاعی و نظامی شاهد نتایج ارزشمندی بودیم که نشاندهنده اقتدار و انسجام ملی ماست.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان همچنین نقش رسانهها را در بازتاب پیامدهای این تهاجم و مستندسازی روایتهای ملی و مردمی بسیار ارزشمند توصیف کرد و گفت: از دوران جنگ تحمیلی تاکنون، رسانهها در حفظ حافظه تاریخی ملت، بازتاب وحدت و تبیین دستاوردهای کشور، نقشی انکارناپذیر داشتهاند.
جلالی ادامه داد: یکی از مهمترین نمودهای عملکرد مؤثر رسانهها در این بحران، بازتاب گسترده وحدت و انسجام ملی مردم ایران بود؛ انسجامی که نهتنها در داخل کشور بلکه در میان ایرانیان خارج از کشور نیز حول محور ایران و دفاع از تمامیت ارضیمان شکل گرفت.
این وحدت ملی، خط قرمز همه ایرانیان در سراسر جهان است؛ موضوعی که دشمن آن را نادیده گرفته بود.وی سپس گفت: رسانهها توانستند با انعکاس این همبستگی و همراهی مردم، نقش کلیدی و مؤثری در ارتقاء روحیه ملی، تقویت انسجام داخلی و نمایش اقتدار فرهنگی ایران ایفا کنند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان در ادامه با اشاره به دیگر دستاوردهای مهم این برهه تاریخی، نقش رسانهها را در روشنسازی چهره واقعی دشمنان ملت ایران تعیینکننده دانست و اظهار کرد: رسانههای داخلی با عملکرد هوشمندانه و هدفمند خود توانستند ماهیت پلید رژیم صهیونیستی، نظام سلطه جهانی و همچنین رسانههای وابسته به جبهه جنگ نرم را برای مردم ایران و ملتهای آزاده جهان آشکار کنند.
جلالی افزود: برای سالها جمهوری اسلامی ایران نسبت به تجاوزگری رژیم صهیونیستی هشدار داده بود، اما در این مقطع، جنایات و ماهیت متجاوزانه این رژیم با وضوح بیشتری در برابر افکار عمومی جهانی قرار گرفت. این روشنگری نتیجه کار منسجم، منطقی و اصولی رسانههای کشور بود که توانستند صدای مظلومیت ایران و چهره واقعی دشمن را به گوش جهانیان برسانند.
وی با اشاره به بازتابهای بینالمللی این تهاجم، گفت: یکی از دستاوردهای مهم رسانهای در این دوره، جلب حمایت افکار عمومی جهانی، بهویژه ملتهای مسلمان منطقه و آزادیخواهان در سراسر جهان بود. این همبستگی جهانی موجب شد که رسانههای وابسته به جریان سلطه در انزوا قرار بگیرند و دشمن در عرصه افکار عمومی با شکست مواجه شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان خاطرنشان کرد: در جنگ روایتها، رسانههای متعهد داخلی نقشی محوری در دفاع از حقیقت، تقویت همبستگی ملی و بینالمللی و ثبت روایتی اصیل از مظلومیت و اقتدار ملت ایران ایفا کردند؛ روایتی که نهتنها حافظه تاریخی کشور را غنیتر ساخت، بلکه گفتمان مقاومت را در سطح جهانی نیز پررنگتر کرد.
جلالی با مرور تحولات پس از حمله مستقیم رژیم صهیونیستی به ایران و ورود کشور به دوره موسوم به «پسابحران»، بر نقش خطیر رسانههای داخلی تأکید کرد و گفت: همانطور که در دوران جنگ تحمیلی، رسانههای وابسته به جریان سلطه تلاش داشتند واقعیتها را وارونه جلوه دهند، امروز نیز در ادامه همان مسیر، با شدت بیشتری در حال تحریف حقیقت و اجرای عملیات روانی علیه مردم ایران هستند.
وی با اشاره به جایگاه رسانههای متعهد کشور در این شرایط اظهار داشت: رسانههای داخلی، بهویژه در استانهایی مانند هرمزگان، همچنان بهعنوان صدای روشن مردم ایران عمل میکنند و با آگاهی، هوشمندی و حضور میدانی خود، در برابر تکها و پاتکهای رسانهای دشمن ایستادهاند.
او تأکید کرد: رسانهها، همچون سربازان جبهه امنیت و اقتدار ملی، در خط مقدم جنگ روایتها حضور دارند و تلاش میکنند با خنثیسازی جنگ روانی دشمن، فضای عمومی جامعه را در مسیر واقعیت و امید حفظ کنند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، نقش رسانهها در تثبیت و تداوم وفاق و انسجام ملی را نیز مهم ارزیابی کرد و گفت: سرمایه اجتماعی بزرگی که پس از تجاوز دشمن و در جریان مقابله با آن، در میان ملت ایران و حتی در دل ملتهای دیگر شکل گرفت، بیتردید یکی از مهمترین دستاوردهای این دوره است.
این وحدت و انسجام، که رمز پیروزی ملت و عقبنشینی دشمن بود، باید حفظ و تقویت شود و رسانهها وظیفه دارند در استمرار و ارتقاء آن نقشآفرینی کنند.جلالی خاطرنشان کرد: این مقطع، آزمونی دیگر برای رسانههای متعهد کشور است تا با استفاده از همه ظرفیتهای حرفهای، فرهنگی و مردمی خود، به مقابله با روایتسازیهای هدفدار دشمن بپردازند و به عنوان بازوان فکری، فرهنگی و اطلاعرسانی، از تمامیت ارضی، هویت ملی و حقیقت تاریخی ملت ایران پاسداری کنند.
وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر نقش راهبردی رسانهها در دوران پسابحران، اظهار داشت: رسانههای کشور امروز وظیفهای خطیر بر دوش دارند؛ آنان باید عامل اصلی پیروزی ملت ایران در برابر تجاوز اخیر، یعنی «وفاق و انسجام ملی» را نهتنها حفظ کنند، بلکه آن را تحکیم و تقویت نمایند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان افزود: وحدت و همبستگی ملی که باعث عقبنشینی تحقیرآمیز دشمن از اهداف تجاوزکارانهاش شد، سرمایهای است که حفظ و ارتقای آن نیازمند توجه ویژه و مستمر رسانههاست.
رسانههای داخلی باید با نگاهی عمیق و مسئولانه، بر نقش خود در تداوم این انسجام اجتماعی و بازتاب آن در سطح ملی و فراملی تمرکز کنند. جلالی بیان کرد: صلح و ثبات پایدار در ایران و منطقه، بدون انسجام روایتها، تمرکز رسانهای ملی و هوشمندسازی بازتاب پیامهای کشور در سطح بینالمللی، ممکن نیست.
بنابراین ضروری است همه فعالان رسانهای کشور، خصوصاً در استانهای مرزی و راهبردی، تمام ظرفیت خود را برای این مأموریت ملی بسیج کنند و روایت پیروزی ملت ایران را از جنگ تحمیلی اخیر تا دوران پساجنگ، بهدرستی و ماندگار ثبت کنند.
وی در ادامه سخنان خود، به یکی از مهمترین دستاوردهای رسانهای در دوران بحران اخیر اشاره کرد و گفت: در کنار تمام نقشآفرینیهای رسانهها در عرصههای مختلف، یکی از اتفاقات خجسته و قابلتأمل، تقویت چشمگیر اعتماد عمومی به رسانههای داخلی بود. این اتفاق مهم زمانی رقم خورد که مردم دیدند رسانهها در کنار آنها هستند، از بطن جامعه روایت میکنند و صدای واقعی ملتاند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان با تأکید بر اینکه این دستاورد ارزشمند، یک سرمایه راهبردی برای حوزه رسانه در دوران پساجنگ تحمیلی محسوب میشود، خاطرنشان کرد: تقویت و صیانت از این اعتماد مردمی، وظیفهای مهم است که با تداوم ارتباط دوسویه میان رسانهها و افکار عمومی، محقق خواهد شد.
جلالی افزود: رسانهها امروز باید همچنان نقش پل ارتباطی میان مردم و لایههای تأثیرگذار جامعه از جمله نخبگان سیاسی، فرهنگی، هنری، رسانهای و همچنین نیروهای مسلح بهعنوان حافظان امنیت کشور را ایفا کنند. این ارتباط که از دل رسانهها شکل گرفته و حفظ شده، امروز سرمایهای اجتماعی است که در تقویت انسجام ملی نقش مهمی دارد.
وی با اشاره به موقعیت راهبردی استان هرمزگان، اظهار داشت: رسانههای هرمزگان با توجه به جایگاه ملی و منطقهای این استان، نقش بسیار کلیدی در حفظ این تعاملات مردمی و تقویت ارتباط افکار عمومی با ارکان حاکمیت دارند.
از این رو، ضروری است که فعالان رسانهای استان، با هوشیاری و مسئولیتپذیری، این سنگر را حفظ کرده و در ارتقای جایگاه اعتماد اجتماعی به رسانهها نقشآفرینی فعالانهتری داشته باشند.
مديرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان با تأکید بر اینکه جنگ تحمیلی اخیر، از جهات مختلف، یک نبرد ترکیبی تمامعیار بود؛ تصریح کرد: جنگی که در آن دشمن با بهرهگیری از همه ظرفیتهای خود، هم در عرصه سختافزارهای نظامی و پدافندی و هم در حوزه جنگ نرم و رسانهای، به میدان آمد.
تمامی ابزارهای جنگ شناختی، روانی، تبلیغاتی و نظامی به کار گرفته شد تا اراده ملت ایران را در هم بشکند.جلالی سپس ادامه داد: با این حال، آنچه در نهایت بر میدان پیروز شد، نه زرادخانههای تسلیحاتی بود و نه شبکههای پرقدرت رسانهای بیگانه؛ بلکه عزم ملی مردم ایران بود که با وحدت، آگاهی و غیرت، از کیان میهن خود دفاع کردند.
حفظ تمامیت ارضی و صیانت از هویت ملی، فصل مشترک همه ارادهها شد و دشمن، یکبار دیگر در برابر انسجام ملت ایران به زانو درآمد.وی بیان کرد: در بُعد نظامی نیز، تنها بخشی از قدرت موشکی جمهوری اسلامی ایران به نمایش گذاشته شد؛ همان بخشی که تجربهای سخت، جبرانناپذیر و عبرتآموز را برای متجاوزان رقم زد.
این نمایش محدود از توان دفاعی ایران، برای دشمنان کافی بود تا بدانند هرگونه تجاوزی، پاسخ کوبنده و بازدارنده خواهد داشت.مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، با اشاره به نقشآفرینی رسانههای استانی در جریان بحران اخیر، اظهار داشت: رسانههای استان هرمزگان با تمام ظرفیت پای کار آمدند تا گفتمان امید، اقتدار و همبستگی ملی را که در حین بحران شکل گرفت، تقویت و بازتاب دهند.
این رسانهها ثابت کردند که در دوران پسابحران نیز، با پایبندی به منویات مقام معظم رهبری، مسیر تبیین صحیح، منصفانه و روایتمحور را دنبال میکنند.وی ادامه داد: رسانههای استان ضمن اتخاذ رویکردی پیشدستانه در عرصه اطلاعرسانی، با برنامهریزی هدفمند و تدوین روشهای حرفهای، در برابر تحریفهایی که از سوی رسانههای معاند و بیگانه درباره وقایع جنگ تحمیلی اخیر صورت میگیرد، بهخوبی ایستادگی میکنند و نقش مؤثری در روشنگری افکار عمومی ایفا کردهاند.
جلالی با تأکید بر شکلگیری یک گفتمان واحد رسانهای در کشور خاطرنشان کرد: امروز همه رسانههای کشور، از جمله رسانههای هرمزگان، بر یک اصل بنیادین اتفاق نظر دارند و آن، پاسداری یکصدا از ایران عزیز و تمامیت ارضی آن است.
این گفتمان مشترک، پایه و اساس فعالیتهای رسانهای در سراسر کشور و بهویژه در استان هرمزگان به شمار میرود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، با اشاره به نقش مؤثر رسانهها در دوران پس از جنگ تحمیلی اخیر، اظهار داشت: یکی از مهمترین عوامل تقویت اعتماد عمومی در این دوره، حضور فعال و میدانی رسانهها و همراهی آنها با مردم در بازتاب پویشهای فرهنگی، هنری، رسانهای و حمایتی است.
مردم وقتی میبینند که رسانهها نهتنها در عرصه اطلاعرسانی حضور دارند بلکه صدای واقعی پویشهای مردمی هستند، بهدرستی احساس میکنند که رسانهها در کنار آنها ایستادهاند.
وی ادامه داد: این همراهی رسانهها با جامعه، در کنار پرداختن دقیق به آسیبشناسی تهاجم دشمن و تولید محتوا در خصوص ابعاد مختلف این تجاوز، موجب شکلگیری بستهای کامل از محتوای رسانهای شده که هم واقعیتهای جنگ تحمیلی را منعکس میکند و هم روایتگر تجربه زیسته مردم و مدافعان امنیت کشور است.
جلالی افزود: تأکید رسانهها بر تجربهنگاری از زبان مردم، خانوادههای شهدا، نیروهای مدافع امنیت و فعالان اجتماعی، در کنار بازتاب دقیق پویشهای خودجوش مردمی، گامی مهم در تثبیت سرمایه اجتماعی و استمرار گفتمان وحدت و مقاومت ملی محسوب میشود.
این رویکرد نشان میدهد که رسانههای استان، بهویژه در هرمزگان، مسئولانه و هوشمندانه در مسیر روایت صحیح، همافزایی اجتماعی و پاسداری از دستاوردهای ملی گام برمیدارند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان، در ادامه سخنان خود با اشاره به یک موضوع کلیدی در حوزه رسانه گفت: یکی از مهمترین و استمراریافتهترین نقشهایی که رسانههای کشور بهویژه در بحران اخیر ایفا کردهاند، نقش مؤثر آنها در تقویت دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی ادامه داد: روایتگری دقیق، واقعنگرانه و مبتنی بر مستندات از مقاومت مردم ایران، سبب شد تا افکار عمومی جهانی و حتی رسانههای بینالمللی نیز نتوانند نسبت به این واقعیتها بیتفاوت بمانند. این مسئله نشان میدهد که رسانههای داخلی ما موفق شدهاند روایت ملی و مردمی خود را به فراتر از مرزها منتقل کنند.
جلالی خاطرنشان کرد: زمانی که رسانههای بینالمللی به ناچار بر مستندات رسانههای داخلی ایران تکیه میکنند، این یعنی رسانههای ما در زمان درست و با روایتی دقیق و باورپذیر، نقش خود را در حوزه دیپلماسی عمومی کشور بهخوبی ایفا کردهاند. این اتفاق، دستاوردی راهبردی است که باید تقویت و استمرار یابد.
ثبت دیدگاه